Bir maden mühendisinin rehberliğinde: 7 adımda petrol çıkarma aşamaları
Petrol, enerji ihtiyaçlarımızın önemli bir kaynağı olarak günümüzde önemli bir role sahip. Ancak, bu değerli kaynağın çıkarılması, karmaşık ve titiz bir süreci gerektirir. Peki, petrol nasıl çıkartılır? Sizin için 35 yıldır maden mühendisi olan Dr. C. Mark Pearson'ın Coloradans: Sorumlu Enerji Gelişimi'nde anlattıklarından yola çıkarak petrol çıkarma aşamalarını derledik. İşte, 7 adımda petrol çıkarma süreci!
Petrol, yer altındaki kayalardan çıkarılan bir hidrokarbon yakıtıdır. Ulaşım, endüstriyel üretim ve elektrik üretimi gibi birçok alanda yaygın olarak kullanılan petrol; aynı zamanda plastik, ilaçlar, kozmetik ürünleri gibi çeşitli endüstrilerde de kullanılır. Bununla birlikte, günlük hayatta işimize yarayan petrolün nasıl çıkartıldığı insanlar tarafından merak edilebilir. İşte, 7 adımda petrol çıkarma sürecine dair detaylar...
1. SAHANIN HAZIRLANMASI
Maden mühendisi Pearson'a göre öncelikle matkap sahası için yukarıdaki yer üstü altyapısı -platformlar ve erişim yolları- inşa edilerek arazi bir sonraki adım olan delme için hazırlanır. Bununla birlikte bir sorun yaşanmaması için trafik planlarından güvenlik prosedürlerine kadar her şey yasalara uygun olarak dikkatlice planlanır ve izlenir.
2. DELİK AÇMAK
Petrol çıkarma işleminin ikinci adımı, öncelikle matkap kulesinin bir alana getirilmesiyle başlar. Matkap, yeraltındaki petrol ve doğal gazı açığa çıkarmak için delme işlemine başlar. İlk olarak, su kaynaklarını korumak için çelik bir kasa yerleştirilir ve betonla sabitlenir.
Daha sonra, petrol ve gazın bulunduğu yere ulaşmak için matkap yatay hale getirilir. Bu süreç, uzun mesafelerde petrol ve gaz erişimini sağlar. Teknoloji, deliğin istenilen derinlik ve doğrulukta delinmesine yardımcı olur.
3. ÇİMENTOLAMA VE TEST ETME
Hedeflenen mesafeye ulaşıldığında, matkap boruları çıkarılır ve çelik boru altına itilir. Bu "kuyu kasa" olarak adlandırılan boru yerine yerleştirilir ve çimento ile sabitlenir. Borunun sızdırmaz olduğundan emin olmak için sıkı testler yapılır. Ancak bu testler petrol üretimi başlamadan önce gerçekleştirilir.
4. KUYUDAN ÇIKARTMA
Petrol ve doğal gazı çıkarmadan önce, genellikle bir delme tabancası yeraltına indirilir ve kuyunun en derin bölgesindeki kaya tabakasına ateşlenir. Bu işlem, petrolü tutan kaya ile kuyu kasası arasında delikler oluşturur. Bu delikler, petrolün kuyudan çıkmasını sağlar.
5. HİDROLİK KIRILMA
Kaya içindeki petrolü serbest bırakmak için yüksek basınç altında su, kum ve bazı kimyasallardan oluşan özel bir sıvı deliklere pompalanır. Bu, kaya içinde çatlaklar oluşturarak enerji kaynaklarını serbest bırakır. Bu işlem birkaç gün sürebilir ve 20-30 kez tekrar edilebilir. Bu süreç, kuyunun içindeki petrolün serbest bırakılmasını hızlandırır ve üretimi artırır.
6. PETROL ÜRETİMİ VE KIRILMA SIVISININ YENİLENMESİ
Hidrolik kırılma yaşandıktan sonra, petrolün kuyudan çıkarılması başlar. Kırılma sıvısı toplanır, temizlenir ve başka hidrolik kırılma işlemlerinde tekrar kullanılır. Bu, enerji üretimini devam ettirir ve çevreyi korur.
Bu süreç, petrolün sürekli olarak çıkarılmasını sağlar ve aynı zamanda çevreyi korumak için kırılma sıvısının tekrar kullanılmasını sağlar.
7. KUYUYU TERK ETME VE ALANIN ONARILMASI
Petrol çıkartıldıktan sonra, kuyu kalıcı olarak kapatılır ve arazi, sondaj (delme) öncesi durumuna getirilir. Bu sayede arazi tekrar fark edilmeyecek şekilde kullanılabilir hale gelir.
Kaynak: Coloradans for Responsible Energy Development, Britannica