24 Haziran seçimlerinde ittifakları zorlayan hesaplar
Cumhurbaşkanlığı hükümet sisteminin uygulanacağı 24 Haziran sonrası muhalefetin "OHAL'in kaldırılması" vaadi için 301, parlamenter sisteme dönüş için ise 360 oy gerekiyor. Cumhurbaşkanının seçimleri yenilemesini engellemek için de muhalefet bloku Meclis soruşturmasını devreye sokabilecek, bunun için ilk etapta 360, ardından 400 oy gerekecek...
24 Haziran 2018’de seçilecek cumhurbaşkanı yemin ettiği an yürürlüğe girecek olan cumhurbaşkanlığı hükümet sistemine ilişkin Anayasa değişiklikleri, Türkiye’de yönetim sistemini tümüyle değiştirecek. Başbakanın ortadan kalkacağı, cumhurbaşkanının Meclis’ten güvenoyu almadan hükümet kuracağı, cumhurbaşkanının Milli Güvenlik Kurulu dahil idari tüm alanlarla tek başına karar alabileceği yeni dönemde, Meclis ile cumhurbaşkanı arasında ikibaşlılık riski de ortaya çıkacak.
Gazete Habertürk'ten Saliha Çolak'ın haberine göre seçilecek cumhurbaşkanının karşısındaki blokun Meclis’te çoğunluğu ele geçirmesi ihtimalini dikkate alan partiler, bir yandan cumhurbaşkanlığı seçimine yüklenirken bir yandan da seçmenden “Meclis’te güçlü temsil” için oy istiyor.
3 KRİTİK KONU, SAYI
Başlangıçta 3 kritik konuda 3 kritik sayı her iki bloku da zorlayacak:
1- Halihazırdaki duruma göre Meclis’te çoğunluğu muhalefetin ele geçirmesi durumunda cumhurbaşkanının “A ve B planları”nı devreye sokup,milletvekili seçiminin yenilenmesine karar vermesi ihtimaline karşı muhalefet soruşturma silahını kullanabilecek. Muhalefet partileri cumhurbaşkanı hakkında Yüce Divan’da yargılama talebiyle Meclis soruşturması açabilecek sayıya ulaşırsa, cumhurbaşkanı seçimlerin yenilenmesine karar veremeyecek. 360 vekil, cumhurbaşkanı hakkında soruşturma açılması için yeterli olacak. Ancak Yüce Divan’a gönderme için 400 oy gerekecek.
2- Seçim sonrası Meclis’teki ikinci acil gündem ise OHAL tartışması olacak. Muhalefet blokunun 301’i bulması, OHAL’in kaldırılması için yeterli olacak. Muhalefet Meclis’ten böyle bir karar çıkarırsa cumhurbaşkanlığı hükümet sisteminin yeni kabinesi, adaletten güvenlik birimlerine, idari yapılara kadar birçok alanda OHAL’dan kaynaklanan yetkileri kullanamayacak.
3- Üçüncü kritik konu ise yine muhalefet blokunun elde edeceği sandalye dağılımına göre önceliği belirlenecek olan “parlamenter sisteme dönüş” başlığı olacak. Bunun için Anayasa değişikliği gerekiyor. Anayasa değişikliğinin kabul edilebilmesi için en az 360 oy gerekecek. Muhalefet bu rakama ulaşıp Anayasa’yı değiştirirse, değişiklik halkoyuna sunulacak. Cumhurbaşkanlığı hükümet sisteminin yasal altyapısını birlikte hazırlayan AK Parti ve MHP’nin de geri dönüş yolunu kapatmak için bu sayıya ulaşması gerekiyor.
HDP’nin barajı aştığı tabloda, iki blok da bu sayılara ulaşamazsa HDP kritik kararların alınması ya da engellenmesi için kilit parti konumuna gelebilecek.
