Baş ağrısını tetikleyen sebepler neler?
Kronik baş ağrısı çekenlerin oranının yüzde 70'lere vardığı tahmin ediliyor. Dünya Sağlık Örgütü alarmda. Önüne geçmenin yollarını bulmaksa sebeplerini anlamaktan geçiyor. Susuz kalmak ya da yorgun olmak artık klişeleşmiş nedenler arasında... Peki biz farkında olmadan baş ağrımızı tetikleyen sinsi sebepler neler?
Son günlerde kiminle karşılaşsam başı ağrımıyor, çatlıyor. Her birimiz çaresiziz... Öyle ya baş ağrısı toplumumuzda çok sık görülen şikâyetlerden biri haline geldi. Kronik baş ağrısı olanların oranının yüzde 70’lere vardığı tahmin ediliyor. Dünya Sağlık Örgütü, dünya genelinde yetişkinlerin yaklaşık yüzde 50’sinin yılda en az 1 kez baş ağrısı çektiğine dikkat çekiyor. Dahası ayın en az yarısını baş ağrısıyla geçiren yetişkinlerin oranı yüzde 1.7 ila 4 arası değişiyor. HT Cumartesi'nden Sema Ereren'in haberi...
Hal böyle olunca birbirimize “Su iç su”, “Uykusuz kaldın ağrır tabii!” gibi tavsiyelerde bulunuyoruz ama sizi en iyi anlayabilecek kişi, ne komşu teyze ne de iş arkadaşınız olabilir, sadece kendinizsiniz. Ağrı kesicilerle geçiştirmeye çalışmaksa yapılan başka bir hata! Zira baş ağrısı, vücudun verdiği bir çeşit alarm ve bu alarmı susturmak ters giden şeylerin yoluna girdiği anlamına gelmiyor.
Başımızın neresinin ağrıdığı, ağrının şekli, süresi ve sıklığı ardında yatan nedeni bulmak için epey önemli. Genelleme yapıp hepsine baş ağrısı diyoruz belki ama birbirinden farklı sebepleri, türleri var ve bu konu hakkında epey bilinçsiziz. Mesela baş ağrısı başka bir hastalığa bağlı olmayıp kendisi bir hastalık olarak ortaya çıkabilir ki buna “birincil baş ağrısı” deniyor. Migren başta olmak üzere, gerilim tipi baş ağrısı, ergenlik dönemi kronik baş ağrıları bu tipe örnek olarak gösterilebilir. Ağrınız beyininizdeki veya vücudunuzdaki diğer başka bir rahatsızlıktan tetikleniyorsa da bu ağrı, “ikincil baş ağrısı” olarak sınıflandırılır.
Peki farkında olmasak da en çok baş ağrımızı tetikleyen ve pek de bilmediğimiz şeyler neler?
- Küflü peynir gibi keskin kokuya sahip yiyecekler ile alışkın olunmadık kokuların olduğu ortamlar baş ağrısı yapıyor.
- Omuz, boyun veya çene kaslarının gerilmesi baş ağrısını en çok tetikleyen ama farkında olmadığımız sebeplerden... Özellikle uzun saatler çalışıyorsanız doğru duruş pozisyonunda oturduğunuzdan, ara sıra mola vererek bedeninizi rahatlattığınızdan emin olmalısınız. Diş hekimi Ronald Konig, uyku esnasında çene kaslarımızı sıkmanın da ertesi gün sebebini anlamadığınız ciddi baş ağrıları çekmemize sebep olabileceğine dikkat çekiyor.
- Her sabah mutlaka kahve içiyorsanız ve bir sabah bu rutininizi bozduğunuzda başınız ağrıyabilir. Dahası alkol tüketimi son yıllarda baş ağrısını en sık tetikleyen sebepler arasında gösteriliyor.
- Şiddetli ve parlak ışıklar baş ağrısına sebep olabiliyor. Diğer yandan göz bozukluğu, diş çürüğü, sinüzit, boyun fıtığı ve anemi de baş ağrısı yapabiliyor.
- Kullanılan birtakım ilaçlar, susuz kalmak, stresli olmak ve az uyumak kadar çok uyumak da baş ağrısına sebep olabilir. Hatta horlamak da kimi uzmanlara göre baş ağrısını tetikleyici...
- Mayalı, füme ya da yoğun olarak marine edilmiş, yıllandırılmış ve konserve yiyecekler de baş ağrısı yapıyor, dikkat!
- Çok sık olmasa da seks yapmak da baş ağrısını tetikleyebiliyor.
- Son olarak hava sıcaklıklarının sert biçimde düşmesi ya da yükselmesi başınızın ağrımasına neden olabiliyor. Özellikle şu günlerde dikkat.
Baş etme yöntemleri
Gelelim mücadele yöntemlerine... Strese bağlı baş ağrılarında yastığınıza birkaç damla lavanta yağı damlatıp uyuyabilirsiniz. Ilık bir duşun ardından karanlık odada bir süre uzanmak da önerilen bir başka yöntem. Başınızın bazı noktalarına baskı uygulamak da ağrıyı dindirme yöntemlerinden bir diğeri... Bu noktalar baş parmağınız ve işaret parmağınızın arasında kalan eklem noktalarıdır. Bu noktaya çok sert olmamak şartıyla baskı uygulayarak ve dairesel hareketlerle baş ağrınızın şiddetini azaltabilirsiniz. Saçınızı bu zamanlarda toplamaktan kaçının, aç ve susuz kalmayın.