Japonya her yolu deniyor

Fukuşima'daki 4 numaralı reaktörde, su dışında kalması halinde tehlike oluşturacak şekilde radyoaktif yakıt çubukları bulunuyor.

Nükleer uzmanlar, kullanılmış olsa bile nükleer yakıtın su içinde kalmaya devam etmesi gerektiğini belirtiyorlar.

Japon yetkililer, yangın geçiren 4 numaralı reaktörle birlikte Fukuşima 1 santralinin diğer beş reaktörünün kontrolünü ellerinde tutmak için mücadele ediyorlar.

ARTAN RADYASYON ORANI YÜZÜNDEN REAKTÖRLERDE SOĞUTMA ÇALIŞMALARI YAPAN GÖREVLİLERDEN ÇEKİLMELERİ İSTENDİ

Bu arada Japonya Fukuşima'daki radyasyon seviyesindeki artış nedeniyle acil durum görevlilerinin çekilmesi talimatını vererek, ısı artışı olan reaktörlerdeki soğutma çalışmalarını geçici olarak askıya aldı.

Hükümet sözcüsü Yukio Edano, sıcaklık artışını önlemek için reaktörlere deniz suyu boşaltan görevlilerin çekilmesinden başka seçenekleri bulunmadığını söyledi. Açıklamadan sonra radyasyon seviyesinde düşüş olduğu bildirildi, ancak görevlilerin işlerinin başına dönüp dönemeyeceği henüz açıklık kazanmadı.

HELİKOPTER REAKTÖRE SU DÖKEMEDİ

Deprem ve tsunami felaketinin ardından arızalanan Fukuşima nükleer santrali reaktörünün soğutma işlemi için gönderilen Japonya ordusuna ait helikopterin reaktöre su dökmeyi başaramadığı bildirildi. Kyodo haber ajansı, Savunma Bakanına dayanarak verdiği haberde, helikopterin bu görevi yerine getirememesinin nedeninin muhtemelen yüksek radyasyon seviyesi olduğunu duyurdu.

"RADYASYON SEVİYESİ İNSAN SAĞLIĞINI TEHDİT EDECEK BOYUTTA DEĞİL"

Öte yandan hükümet sözcüsü Yukio Edano, Fukuşima nükleer tesisinin çevresindeki radyasyon seviyesinin şu anda insan sağlığını tehlikeye atacak boyutta olmadığını ifade etti.

REAKTÖRLERE SU POMPALANIYOR

Japonya'daki Fukuşima Daiçi nükleer santralinin 5 ve 6 numaralı reaktörlerine su pompalandığı bildirildi. Tokyo Elektrik şirketi, deprem ve tsunami felaketinin ardından soğutma sisteminde arıza meydana gelen nükleer santralin 5 ve 6 numaralı reaktörlerine su verildiğini açıkladı.

SOĞUK HAVA KURTARMA ÇALIŞMALARINI ENGELLİYOR

Japonya'da tsunamiden etkilenen bölgelerde soğuk hava ve kar yağışının kurtarma çalışmalarını engellediği bildirildi. Bölgedeki AFP muhabiri, Iwate, Miyagi ve Fukuşima bölgelerinde hava sıcaklıklarının sıfır dereceye kadar düştüğünü belirtti. Meteoroloji yetkilileriyse, sıcaklığın -5 dereceye kadar düşebileceğini kaydetti.

140 BİN KİŞİ 'NÜKLEER KARANTİNA'DA

Japonya’da son dört günde iki nükleer reaktörde yaşanan patlamaların ardından dün de bir reaktörde yangın çıktı. Radyasyon seviyesi normalin 100 katına çıkınca hükümet bölgedeki 140 bin kişiyi nükleer karantinaya aldı. Fukuşima Nükleer Santralı çevresindekilerin evlerinden çıkmamaları istendi

Deprem ve tsunaminin ardından nükleer felaket tehlikesiyle karşı karşıya kalan Japonya’da, nükleer santrallarda meydana gelen patlamalar ve yangınlar, tüm dünyayı korkutuyor. Daha önce 1 ve 3 numaralı reaktörlerinde patlamalar meydana gelen Fukuşima Daiçi Nükleer Santralı’nın 4 No’lu reaktöründe de dün yangın çıktı. Yangının kontrol altına alınması saatler sürdü. Patlamalar ve yangınlarla birlikte doğaya salınan radyasyon miktarında da büyük artış oldu.

‘EVDEN ÇIKMAYIN, PENCERE AÇMAYIN’

Japon yetkililer radyasyon seviyesinin normalin 100 katının üzerinde olduğunu açıklarken hükümet sözcüsü Yukio Edano, Fukuşima’daki 30 kilometrekarelik alanda oturan 140 bin kişiden evlerindeki kapı ve pencereleri kapatarak dışarı çıkmamalarını istedi. Edano, “İçerde bekleyin. Lütfen pencerelerinizi ve kapılarınızı kapatarak evlerinize hava girmesini engellemeye çalışın” dedi. Bölgeyi saran maskeli ve özel üniformalı askerler de bir yandan Fukuşima’dan tahliye çalışmalarına devam etti. Tahliye edilenlerin ayaklarındaki ayakkabılar dahi radyasyon testinden geçirildi. Nükleer uzmanları, başkent Tokyo ve çevresinde yaşayan 39 milyon kişinin risk altında bulunmadığını açıkladı. Fransa Dışişleri Bakanı Alain Juppe, G-8 Zirvesi’nde Japonya’daki doğal felaketle ilgili bir soru üzerine verdiği yanıtta, bu ülkede nükleer riskin hâlâ çok “yüksek seviyede’’ olduğunu söyledi.

YABANCI YARDIM EKİPLERİ RADYASYONA MARUZ KALDI

Japonya'da bulunan Avustralyalı ve Yeni Zelandalı yardım ve kurtarma ekiplerinin az miktarda radyasyona maruz kaldığı bildirildi.

Ekiplerin, helikopterlerinin, deprem ve tsunami felaketinin ardından meydana gelen patlamalar nedeniyle radyasyon sızıntısı olan Fukuşima nükleer santrali yakınındaki havaalanına zorunlu iniş yapmak durumunda kaldığı, bu yüzden radyasyona maruz kaldıkları belirtildi.

İki ülkenin liderleri, iki Avustralyalı ve iki Yeni Zelandalının üslerine döndüklerinde çok az miktarda radyasyona maruz kaldığının saptandığını, ancak bu miktarın sağlık riski taşımadığını açıkladı.

"TÜRKLER KANTO'YU TERK ETSİN" ÇAĞRISI

Türkiye’nin Tokyo Büyükelçiliği, Japonya’da yaşayan Türk vatandaşlarına, Kanto bölgesi dışına çıkmaları çağrısı yaptı. Tokyo Büyükelçiliği, Japonya’da yaşayan Türk vatandaşlarına yönelik yaptığı “acil ve önemli’’ duyuruda Fukuşima Nükleer Santralı’ndaki sorunun devam ettiği belirtilerek Türk vatandaşlarından, Kanto bölgesi sınırları içerisinde kalmalarını gerektiren önemli bir sebep bulunmayanların bölge dışına çıkmalarını” istendi.

Dışişleri Bakanlığı da Türk vatandaşlarının zorunlu olmadıkça Japonya'ya seyahatlerini ertelemeleri çağrısında bulundu. Tokyo Büyükelçiliği web sitesine, "http://tokyo.be.mfa.gov.tr" adresinden ulaşılıyor.

WIKILEAKS'E GÖRE JAPONYA UYARILMIŞ

İngiliz Daily Telegraph gazetesi, Wikileaks'in sızdırdığı gizli Amerikan Dışişleri Bakanlığı belgelerine dayanarak Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu'nun (UAEK) iki yıl önce nükleer santralların şiddetli depremlere dayanamayabileceği konusunda Japonya'yı uyardığını yazdı. Belgelere göre, UAEK'den bir yetkili, Aralık 2008'de Japon hükümetine, nükleer santrallardaki güvenlik standartlarının çağın gerisinde kaldığı ve şiddetli bir depremde ciddi sorunlar yaşanabileceğini söyledi. Gazete bunun üzerine, Japon hükümetinin, standartları yükseltme sözü verdiğini ancak yeterli önlemleri alıp almadığının şu anda sorgulandığını kaydetti. Wikileaks'in elde ettiği ABD Dışişleri Bakanlığı yazışmasına göre, ismi belirtilmeyen bir UAEK yetkilisi, Japonya'da nükleer santralların depreme dayanıklığının geçen 35 yılda sadece üç kez kontrol edildiğini söylemiş. Belgelerde ayrıca, ülkenin batısındaki bir nükleer santralın güçlü depremlere dayanıklı olmadığı gerekçesiyle mahkeme tarafından kapatılma kararına Japonya hükümetinin karşı çıktığının ortaya çıktığı belirtildi.

Daily Telegraph, belgelerin, 1971'de hizmete giren Fukuşima nükleer santralındaki kriz konusunda kararlı bir tutum sergileyememekle suçlanan Başbakan Naoto Kan üzerindeki baskıyı artıracağı yorumunu da yaptı.

İMPARATOR NÜKLEER SANTRAL KRİZİNDEN ENDİŞELİ

Japon İmparatoru, ülkede cuma günü meydana gelen deprem ve tsunamide hayatlarını kaybedenlerin yakınlarına taziyelerini sundu. Japonya'nın 77 yaşındaki İmparatoru Akihito, televizyonda yayınlanan konuşmasında, Japon halkından umutlarını yitirmemelerini isteyerek, depremden sonra ortaya çıkan nükleer santral krizinden derin endişe duyduğunu söyledi. Akihito, yabancı hükümetler dahil olmak üzere felaketten sonra yürütülen yardım çalışmalarına katılanlara teşekkür ederek, yardım çabalarının bütün gücüyle sürdürülmesi çağrısında bulundu. İmparator, "Kurbanların sayısını bilmiyoruz, ancak her bir kişinin kurtarılabilmesi için dua ediyorum" dedi.

Başbakan Kan’ın öfkesi:

Ne halt ediyorsunuz orada!

Japonya Başbakanı Naoto Kan, Fukuşima’daki nükleer patlamayı kendisine bildirmeyen işletmeci firma Tokyo Elektrik’e sert çıktı. Kan, firmaya personelini Fukuşima’dan çekmemesi emrini verdi ve kendisini patlamadan haberdar etmedikleri için “Ne halt ediyorsunuz orada!” sözleriyle tepki gösterdi. Kyodo Haber Ajansı muhabiri, Kan’ın Tokyo Elektrik yöneticisine “Patlamayı televizyondan öğreniyoruz. Ancak Başbakanlığa kimse bir saat boyunca haber bile vermiyor” dediğini aktardı. Ülkenin doğu bölgesinde yaşanan bu gelişmeler üzerine Başbakan Naoto Kan, halkı hem sakinleştirmeye çalıştı, hem de Fukuşima bölgesinde oturanları uyardı. Naoto Kan, bir ara ağlamaklı olduğu “ulusa sesleniş” konuşmasında dört nükleer reaktörden radyasyon yayılmaya devam ettiğini söyledi. Dört gündür devam eden radyasyon salımına dikkat çeken Kan daha fazla sızıntı olması riskinin de bulunduğunu dile getirdi.

‘Japonlar gerçeği gizliyor’ iddiası

İngiliz The Guardian Gazetesi’nin haberine göre, bağımsız nükleer uzmanları, Japon yetkililerin açıklamalarını şüpheyle karşılıyorlar. Greenpeace çevre örgütü tarafından, deprem ve tsunami felaketleri ardından patlama yaşanan nükleer tesisle ilgili rapor hazırlamakla görevlendirilen John Large adlı uzman, radyasyon ölçümlerine ulaşamadıklarını söyledi. Large, “Japon hükümetinin eylemleri, açıklamalarıyla çelişiyor. 180 bin kişiyi tahliye ettiler, ama hiç radyasyon yok diyorlar. Çernobil’de de öyle olmuştu. Önce ilk başta biraz problem var demişlerdi, sonra facianın gerçek boyutları ortaya çıktı” dedi. Guardian, Wikileaks’in sızdırdığı belgelere dayanarak, Japon hükümetinin geçmişte nükleer kazaları gizlemekle suçlandığını aktardı. Times Gazetesi de, santraldaki patlamaların söylendiğinden daha ciddi olabileceği endişesini manşetine taşıdı.

RADYASYON OKYANUSA

Dünya Meteoroloji Örgütü, Japonya’da rüzgârın, deprem ve tsunamide hasar gören nükleer tesisteki patlamalardan sonra ortaya çıkan radyasyonu Pasifik’e sürüklediğini açıkladı. Örgütten yapılan açıklamada, Japonya ya da bölgedeki diğer ülkelerin şu anda tehlikede olmadığı belirtildi. Açıklamada, radyasyonun etkisinin okyanusa ilerlemesine rağmen, hava koşullarının değişebileceği uyarısında bulunularak, uydu ve diğer verilerin yakından takip edildiği ifade edildi.

Japon mallarına radyasyon testi

Tayland, Japonya’dan ithal edilen gıda ürünlerine radyasyon testi yapacak. Tayland Gıda ve İlaç İdaresi Genel Sekreteri Pipat Yingsarii, testlerin rastgele yapılacağını, önceliği sebze, meyve gibi taze gıdalara vereceklerini belirtti. Pipat, gerekmesi halinde yetkililerin tüm gıda ürünlerine test yapmaya hazır olduğunu da bildirdi.

ABD’de 104 santral tartışılıyor

ABD, Japonya’daki deprem sonrası nükleer santrallarda yaşananları dikkate alarak, ülkedeki askeri amaçlı olmayan 104 nükleer santralın güvenliğini ve planlanan yeni santralları tartışmaya başladı. ABD’de üniversitelerin araştırma ihtiyacı için de 36 test reaktörü var.

Avrupa’dakiler testten geçirilecek

AB Komisyonu, nükleer santralların “stres testi”nden geçirilmesi önerisine sıcak yaklaştı. Avusturya Enerji Bakanı Nikolaus Berlakoviç, Avrupa’daki nükleer santralların depreme dayanıklı olup olmadıklarının anlaşılması için stres testi yapılması çağrısında bulunmuştu.

ÖLÜ SAYISI 3 BİN 373

Japonya'da yetkililer, ülkeyi geçen cuma vuran deprem ve tsunami felaketinde teyit edilen ölü sayısının 3 bin 373 olduğunu, 6 bin 746 kişinin kayıp olduğunu açıkladılar. Ulusal polis teşkilatının açıkladığı geçici rakamlara göre, felakette bin 897 kişi de yaralandı. Kimlikleri belirlenen kurbanların sayısını açıklayan yetkililer, kayıpların da eklenmesiyle bilançonun 10 bin ölüyü aşmasını bekliyorlar.

RADYASYONLA İLGİLİ GERÇEKLER

Japonya'daki depremden sonra Fukuşima nükleer satralinde çıkan yangın ve patlama, buradan kaynaklanacak radyasyonun insan sağlığına zararları konusunda kaygıları artırdı. Ancak nükleer reaktörlerin yakın çevresinde yaşamayanların tehlikeli dozda radyasyona maruz kaldıklarını gösteren herhangi bir belirti yok.

Radyasyonun sağlık üzerinde etkileri kısaca şöyle:

ABD Çevre Koruma Kurumu'na göre millisievert birimiyle, farklı radyasyon seviyeleri ve bunların insan sağlığı üzerindeki muhtemel etkileri ise şöyle:

Kaynak: Tayvan Atom Enerjisi Kurumu, Dünya Nükleer Birliği, ABD Çevre Koruma Kurumu.

GAZETE HABERTÜRK - AJANSLAR