Suriye'den kaçanların feryadı

SINIR ÖTESİNE GECEDE 6 TON

İnsanın insana yardımı, eğer aralarında o kutsal dikenli tel varsa “yasadışı” olduğu için veren eller de alanlar da saklanıyor. Sınırın ötesinde biriken binlerce insan yardımla karnını doyurmak, battaniyeyle ısınmak, ilaçlarına kavuşmak için bütün kameraların, bakanların, gazetecilerin gitmesini, gecenin herkesi birer karanlık gölgeye dönüştürmesini bekliyor. Aç, hasta, bitkin, tükenmiş gölgeler gelip gidiyor. Bir gecede 6 ton insani yardım karşıdaki köylere dağılıyor. Bunun nasıl, nerede, kimler tarafından yapıldığı, o yardım suyunun aktığı daracık çatlak da kapanmasın diye burada yazılmıyor!

30 YIL SONRA AYNI KATLİAM

Sıfır noktasındaki Güveççi Köyü’nde güneş batarken konuşuyoruz İHH’dan Hamdi Osmanoğlu ve Ömer Kavaf’la. Bir duvarın kenarında havanın kararmasını ve diğer bütün ulusal ve uluslararası basının sınırı terk etmesini beklerken. Yanımızda sınırın öteki tarafından gelen 17-18 yaşındaki gençler, yardımı götürmek için bekliyorlar. 1982’deki Hama Katliamı’ndan, 17 yaşındayken kaçıp kurtulmuş Doktor Hamdi Bey. 30 yıl sonra sınırda yalınayak gelen genç erkeklerle ülkesine tellerin ardından bakıyor. Bunları hatırlatınca çenesi titriyor. “Çok zor” diyor ve devam ediyor: “Oralarda neler olduğunu tahmin bile edemezsiniz. Muhabarat’ın (Suriye gizli servisi) şu anda insanlara neler yaptığını... Hama’da amcamın kızının karnından bebeğini süngü ile alıp çıkardılar. İnsanları hangara kapatıp iki gün bekletip Napalm bombası kullandılar. Başka bir amcamın kızı, ölülerin içinde yatarak kurtuldu. Bir adam ‘Ben bir şey yapmadım’ deyip geçen gün Cisr Eş Şugur’a dönmüş. İki kızını ve karısını çırılçıplak soyup bu tarafa göndermişler geri, adamdan haber yok. Böyledir zaten...”

DRAM ASKERİ DE SARSMIŞ

Boynuyoğun’daki başka bir kampa geçiyoruz. Askerler gönülsüz engelliyor çalışmamızı. İnsanlık dramı onları da sarsmış. Tellerin arasından konuşuyoruz kamptakilerle. Nerede dikenli tellerin iki tarafında insanlar birbirine tutunmaya çalışıyorsa, insanlık tarihi o sayfayı kanlı mürekkeple yazıyor muhakkak. Genç adamlar bu yüzden inanılmaz bir hızda konuşuyorlar. Arapça bilenler bile tam anlayamıyor ama belli ki hepsi katliamları anlatıyor. Küçük bir oğlan çocuğu tellere tırmanıyor ve adını bağırıyor bana: “Nurettin! Nurettin!” İnsanların geceleri gölgelere, gündüzleri birer istatistiğe dönüştüğü sınırda bir çocuk, ismi semaya karışmasın, bir yere kaydolsun istiyor, bunu istediğini tam bilmeden.

‘İsrail mi Esad mı diye sorsanız İsrail derler artık’

Gerisini Suriye’den yıllar önce kaçan Ömer Bey getiriyor: “Cezaevinin girişinde şöyle yazar: ‘Buraya giren kaybolur. Buradan çıkar yeniden doğar’ Mavi Marmara ile Gazze’ye gidip İsrail cezaevinde kalan Hamdi Bey ekliyor: “Suriye’de kimse İsrail’i sevmez. Ama şimdi sorsanız ‘İsrail mi, Esad mı?’ diye İsrail’i tercih edebilirler. Ne de olsa onların yapacağı belli. Ama Esad... Mavi Marmara’daki arkadaşlara söylemiştim İsrail hapishanesinde, orası 5 yıldızlı otel sayılırdı Esad’ın zindanlarına göre. Bak gençlere, hepsi nasıl korkmuş. Türkiye tarafında olmalarına rağmen hâlâ korkuyorlar. Muhabarat gelip onları kaçıracak diye konuşmak istemiyorlar.”

Please don’t come here Angelina!

Lütfen gelme Angelina!

İki gündür ortalarda dolaşan, vücudunda beş kurşun yarası olan Ahmed’i alıyoruz arabaya, Yayladağı’na dönüyor. Önceki gün eski polis olduğunu söylemişti ama bugün öyle demiyor. Ahmed, günde yedi paket sigara içiyor, yolda giderken aniden üstündekini çıkarıp camdan atıyor, terliklerini sürüye sürüye yürüyor ve dedikleri birbirini tutmuyor. İçinden bir şey sökülüp çıkarılmış gibi Ahmed’in, korkunun tırnaklarıyla sanki... Ahmed’in sınırın ötesinde kalan akrabalarını görebilmesi için kameraların ve güneşin gitmesi gerekiyor. Bu yüzden birazcık İngilizce bilen genç erkekler Angelina Jolie’nin geleceğini, onunla birlikte daha çok kameranın burada olacağını duyunca şöyle söylüyor: “Please don’t come here Angelina!”

‘Çeteci diye bize ateş açtırdılar sıradan insanlar çıktı’

“Akîd akîd!” 26 yaşındaki Bessam (gerçek ismi bu değil), “Muhabarat’tan birileri var mıdır sence burada da?” dediğimde, sıfır noktasındaki Güveççi Köyü’nün gizli bir köşesinde korkuyla açtığı gözleriyle sallıyor başını: “Kesin! Kesin!” Bessam, asker kaçağı. Kimseyle konuşmak istemiyor bu yüzden. İHH’dan Ömer Kavaf ikna ediyor onu konuşmaya. Ağlamakla ağlamamak arasında hikâyesini anlatıyor Bessam: “Köylerdeki isyanı bastırmaya gittik. Bize ‘Çeteciler var’ dediler. Baktık ki sıradan insanlar, kimsede silah yok. Ateş açtırdılar bize. Döndük, akşam üç asker konuşuyordu ‘Bunlar çeteci değilmiş’ diye, kendi aralarında. Sabah kalktık, üçünün de boğazı kesilmişti yataklarında.” Arkadaşlarının boğazı kesilince Türkiye tarafına kaçan ve dönerse kesinlikle idam edilecek olan Bessam, “El Cezire Suriye’ye girse iki günde rejim yıkılır” diyor ve devam ediyor:

“Çünkü özel güvenliğe asker kıyafeti giydirip ‘Asker güvenliği sağlıyor’ diye gösteriyorlar? Mahir’in askerleri eğitim veriyor. Saldıracakları köylerin elektriğini, suyunu, telefonunu bir gün önce kesiyorlar. Saldırıp sonra da sokağa çıkma yasağı ilan ediyorlar. Kameraları getirip oraya başka yerden getirdikleri insanları yerleştirip, ellerine çiçekler verip onları çekiyorlar ‘Ordu sevinçle karşılandı’ diye. Orada çok korkunç şeyler oluyor.”

‘İnekleri bile silahla taradılar’

Sıfır noktasındaki evinde, burktuğum bileğime hamur sararken 37 yaşındaki Nazmiye Hanım da korkuyor: “Ben gördüm, buradakiler video çekmişler. Adam inekleri tarıyor silahla. İneklerden biri bağırınca ‘Ölenlere mi bağırıyorsun!’ diye konuşuyor silahlı adam, onu da öldürüyor. Onu görünce korktum ben.” Elinden geldiğince tellerin ardında bekleyen insanlara yardım ediyor Nazmiye Hanım ve bu yüzden tellerin öte tarafındaki hikâyeleri iyi biliyor. Bir kere geçmiş öte tarafa, “Her şey çok ucuz ama herkes korkuyor. ‘Sakın fazla konuşma’ dediler bana. Kayboluyorlarmış. Alıp götürüyorlarmış insanları, yıllarca bilmiyormuşsun nerede olduğunu.” Nazmiye Hanım’ın kalbi yorulmuş aç insanlara, hasta çocuklara baka baka. “Ama” diyor “Bu haber peşinde koşanların gitmesi lazım. Haber zararlı bunlara. Bu köyü gösteriyorlar ya haberlerde, buraya yakın köyleri yaktılar Suriye tarafında.”

KAN VE YANIK KOKAN KASABA

Suriye, Anadolu Ajansı (A.A) ve TRT Türk muhabirlerinin, hayalet şehir Cisr Eş Şugur’a girmelerine izin verdi. A.A’dan Hediye Levent, 120 polis ve güvenlik görevlisinin öldürüldüğü, daha sonrada Şam yönetiminin misilleme yapacağı korkusuyla halkının büyük kısmının kaçtığı kasabadan izlenimlerini aktardı. Tabii bu izlenimlerin, muhaliflere baskı ve şiddet uygulamakla suçlanan yönetimin izin verdiklerinden ibaret olduğu gerçeğinide gözardı etmemek gerekiyor. Levent şunları anlatıyor:

“Cisr Eş Şugur hayalet şehir... Ancak etrafta çok sayıda tank, zırhlı ve asker var. Kan ve yanık kokusu her yana sinmiş. Hastane, banka, adliye ve karakollar kasabayı 3 gün kontrol altında tutan silahlı gruplarca kullanılamayacak hale getirilmiş.”

Erdoğan, sınırın ötesine geçip olanları kendi gözleriyle görecek

Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu, Başbakan Tayyip Erdoğan ile birlikte Suriye’nin de içinde bulunduğu bölgeye dönük bir ziyaret takvimi üzerinde çalıştıklarını söyledi. Davutoğlu, Ortadoğu ülkeleri ve son olarak Suriye’de yaşanan gelişmeleri ele almak için 27 büyükelçi, Dışişleri yetkilileri ve MGK Genel Sekreteri Serdar Kılıç ile Devlet Konukevi’nde bir değerlendirme toplantısı düzenledi.

GİZLİ GÜNDEMİMİZ YOK

Davutoğlu, toplantı öncesinde yaptığı açıklamada, bölgenin ciddi bir reform sürecine ihtiyacı olduğunu belirterek, “Değişik ülkelerde halk kitlelerinin talepleri haklı ve meşrudur. Değişim süreci barışçıl gerçekleşmeli. Bu sürecin en sağlıklı şekilde en az gerilimle atlatılması için her türlü katkıyı vermeye hazırız” dedi. Başbakan Erdoğan ile önceki gün kapsamlı bir değerlendirme yaptıklarını bildiren Davutoğlu, “Türkiye’nin hiçbir zaman gizli gündemi olmamıştır. Türkiye’nin hiçbir zaman hiçbir ülkeye dönük herhangi bir özel emeli de olmamıştır” dedi.

Kızılay, sınır ötesine de yardım edecek

Davutoğlu, sınırın Suriye kısmında bekleyen 10 bini aşkın kişinin ihtiyaçlarını gidermek için de tedbir aldıklarını, Kızılay’a talimat verdiklerini ve insani yardım yapacaklarını söyledi. Bakan Davutoğlu, “Biz Suriye yönetiminin samimiyetine inanıyoruz. Bu açıklamaların gelmesi halinde ve güçlü bir reform iradesi ortaya konduğunda Türkiye Suriye’den hiçbir yardımı, hiçbir fedakârlığı esirgemeyecektir” dedi.

Suriye, harita ve eylem fotolarıyla masadaydı

Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu, Orta Dağu ve diğer önemli merkezlerden gelen büyükelçilerle Ankara Palas’da bir araya geldi. Toplantının yapıldığı salonda dikkat çeken ise sinevizyonda yer alan Suriye haritası oldu. Esad’a bağlı ordunun tanklarla, göstericilerin de fotoğraflarla temsil edildiği harita üzerinden yaşanan hareketlilikler de gösterildi.

ESAD GİTMEDEN DÖNMEYECEĞİZ

Suriye'deki olaylardan kaçarak Hatay ilinin Yayladağı ilçesi Güveççi köyü yakınındaki çadır kentte kalan Kadir Basim, 15 bin silahlı Suriye güvenlik gücünün kent ve civardaki köylere gerek evlere baskınlar düzenlediğini söyledi. Askerler köylerden çekildikten sonra evlerine dönen köylüler, değerli eşyalarının askerler tarafından yağmalandığını belirtti. Basim, kasabadan kaçan ve daha sonra evlerine dönen köylülerin güvenlik güçleri tarafından bilmedikleri yerlere götürüldüğünü ve orada işkenceye maruz kaldığını kaydetti.

Cisr Eş Şuğur kasabasında ayağından yaralanan ve çadır kentte birkaç haftadır kalan bir Suriyeli, isminin açıklanmaması şartıyla, Suriye Cumhurbaşkanı Beşşar Esad gitmeden dönmeyeceklerini, geri dönmeleri halinde akıbetlerinin ne olacağını bilmediklerini ifade etti.

Yaralı Suriyeli, yakınlarından 3 kadının kasabaya giren askerlerin tecavüzüne uğradığını öne sürdü. Aynı Suriyeli, halka ateş eden güvenlik güçlerinin Suriyeli olmadığını, farklı bir ülkeden getirildiğini ve kollarında yeşil bandaj bulunduğunu iddia etti.

SAYILARI 9 BİN 693 KİŞİYE ULAŞTI

Suriye'deki olaylardan kaçarak, sınır köylerinden kontrollü bir şekilde Türkiye'ye giren Suriyelilerin sayısı 9 bin 693'e ulaştı. AA muhabirinin edindiği bilgiye göre, Türkiye'ye gelen Suriye vatandaşlarının sayısının 8 bin 904'den, dün gelenlerle birlikte 9 bin 693'e ulaştığı, gelenlerin tamamının kayıt altına alındığı öğrenildi.

Türk Kızılayı tarafından ikisi Yayladağı, ikisi Altınözü ve birisi Reyhanlı ilçesinde olmak üzere kurulan toplam 5 geçici çadır kentte, Suriyelilere sağlık hizmetinin yanı sıra 3 öğün yemek verildiği ve tüm ihtiyaçlarının karşılandığı belirtildi.

GAZETE HABERTÜRK