"Hürmetli asker adamlar"

Nazarbayev'in 2009'da Türkiye'ye yaptığı ziyaret sırasında ikili ilişkileri "Stratejik ortaklık düzeyi"ne taşıyan bir anlaşma imzalandığını hatırlatan Başbakan Erdoğan, artık ticari ve ekonomik alanlar başta olmak üzere bu ortaklığın içinin doldurulması, işbirliğinin çeşitlendirilmesi ve derinleştirilmesi gerektiğine işaret etti.

Erdoğan, bu ziyaret sırasında gelecek dönemde yol haritasını belirleyecek imzaları atacaklarını ve "Yeni Sinerji Ortak Ekonomi Programı" ile işbirliğinde yeni bir sürecin başlatılacağını söyledi.

Küresel krizin Türkiye-Kazakistan ekonomik ilişkilerini etkilediğini ancak bu olumsuz etkinin kısa sürdüğünü belirten Erdoğan, iki ülkenin aldığı tedbirlerle ekonomik ilişkilerin tekrar ivme kazandığının altını çizdi. İki ülke arasında 2011'de 3 milyar dolara ulaşan ticaret hacmini birkaç yıl içinde 10 milyar dolara çıkarmayı hedeflediklerini vurgulayan Erdoğan, iş adamlarına "Bu hedefe sizlerin katkılarıyla, çalışmalarıyla yakın vadede ulaşabileceğimize inanıyorum" diye seslendi.

Kazakistan'da petrol, telekomünikasyon, ilaç, kimya, bankacılık, gıda, otelcilik, sağlık, tekstil ve konfeksiyon alanlarında yoğunlaşan Türk yatırımlarının 2,5 milyar dolara ulaştığına işaret eden Başbakan Erdoğan, "Kazakistan geneline yayılan yatırımlarımız ve müteahhitlik hizmetlerimiz sadece ekonomik açıdan değil istihdam noktasında da önemli bir boyut kazandı. Müteahhitlerimizce bugüne kadar Kazakistan'da üstlenilen projelerin toplam bedeli 20 milyar dolara yükseldi. Türk dünyasının en genç ve modern başkenti olan Astana'nın inşasına müteahhit, mühendis, mimar ve işçilerimizin katkıda bulunmuş olması bizleri ayrıca memnun ediyor. İlişkilerimizin yeni bir safhaya girdiği bu dönemde karşılıklı ticaretin ve yatırımların çeşitlendirilmesi de önem kazanıyor. Enerji, madencilik, savunma sanayi ve tarım başta olmak üzere potansiyel arz eden yeni alanlara yönelmemizin önem taşıdığını düşünüyorum. İşadamlarımızın Kazakistan'daki santral, baraj, otoyol, demiryolu, tersane, liman ve köprü yapımı gibi büyük projelere girmeleri, lojistik merkezlerinin kurulması ve işletimi alanında daha faal olmaları ekonomik ilişkilerimizin derinleştirilmesi bakımından önem taşıyor. Özellikle barajlar konusunda aldığım bilgilerle konuşuyorum; su noktasında Kazakistan'ın sıkıntısı olabilir, geleceğe yönelik söylüyorum. Halbuki Kazakistan mevcut yüz ölçümüyle inanıyorum ki kışları zaten ağır geçen bir ülke olması hasebiyle, burada su konusunun sıkıntı doğurmaması gerekir. Bunun için atılacak adımların başında da bana göre barajlar gelmektedir. Eğer barajlar noktasında Kazakistan'da bu adımlar atılacak olursa geleceğe yönelik Kazakistan'ın su sorunu diye bir şey asla kalmaz" dedi.

Kazakistan'ın 2 milyon 700 bin kilometrekareyi aşkın yüz ölçümüne sahip olduğunu anımsatan Erdoğan, "Mali imkanlar yerinde. Şu anda bu nüfusla bu arazi, bu arsa, bu yüz ölçümü birbirine uygun düşmüyor. Ama anlaştık. Zaten kendisinin şu anda 3 tane var ama şimdilik kaydıyla... Aile meclisinde konuşuyoruz, rahat konuşuyoruz" dedi.

Tarihi İpek Yolu'nun yeniden canlandırılmasında önemli adım olacak Bakü-Tiflis-Kars demiryolunun 2013 yılında faaliyete geçmesini öngördüklerini kaydeden Erdoğan, projenin tamamlanmasıyla Avrupa, Kafkasya, Orta Asya, Uzakdoğu ve Güney Asya arasında hızlı ve güvenli bir uluslararası demiryolu ulaşımına sahip olunacağını belirtti. Başbakan Erdoğan, Marmaray'ın da 2013 sonunda bitmesinin hedeflendiğini, böylece Londra'dan Çin'e kadar uzanan bir demiryolu hattı olacağını söyledi.

Bakü-Aktau-Hazar geçişinin güçlendirilmesinin önemine dikkati çeken Erdoğan, Hazar geçişli ulaştırma koridorunun bir taraftan buğday, petrol ve madenler başta olmak üzere Kazak ürünlerinin yeni pazarlara ulaştırılmasına olanak sağlayacağını, diğer yandan da Kazakistan'ın transit ülke konumunu güçlendireceğini ifade etti.

ERDOĞAN'DAN EN AZ 5 ÇOCUK ÇAĞRISI

Erdoğan, "Akşam yolda gelirken de değerli kardeşim Başbakan Masimov'a söyledim, bak ben Türkiye'de biliyorsun, en az 3 çocuk diyorum. Sizin burada en az 3 çocuk değil, en az 5 çocuk demeniz lazım. Çünkü 2 milyon 700 bin kilometrekareyi aşkın bir yüzölçümü, mali imkanlar vesaire bunlar yerinde. Bu nüfusla bu arazi, bu arsa, bu yüzölçümü birbirine uygun düşmüyor. Ama anlaştık. Zaten kendisinin şu anda 3 tane var. Ama şimdilik kaydıyla. Aile meclisinde konuşuyoruz, rahat konuşuyoruz" dedi.

Başbakan Erdoğan, "Türkiye mimar, mühendis, müteahhit, işçi ve işadamlarıyla dost, kardeş ve akraba Kazakistan'da çok önemli yatırımlar gerçekleştiriyor. Biz aynı şekilde daha fazla Kazak işadamını Türkiye'de görmekten, Türkiye'de yatırım yapmaya teşvik etmekten büyük bir memnuniyet duyarız. Geçtiğimiz aylarda ulusal ve uluslararası yatırımcıları da etkileyebilecek çok kapsamlı teşvik paketini uygulamaya koyduk. Kazak işadamlarının bu fırsatı en iyi şekilde değerlendirmelerini istiyorum. Akraba, dost Kazak işadamlarının kardeş ülke Türkiye'nin yatırım imkanlarından yararlanmalarını temenni ediyorum. Türkiye ile Kazakistan iki kardeş, iki akraba ülke olarak birbirlerinden çok uzun süre ayrı kaldılar. Bu ayrılığı, hasreti hızla telafi etmek zorundayız. Biz hükümetler olarak yolları açan, engelleri temizleyen politikalar üretmeye devam edeceğiz. Özel sektörlerimizi, işadamlarımızı bu yollardan geçerek daha fazla işbirliğine teşvik edeceğiz.

Bu vesileyle Türkiye ile Kazakistan arasında bir organize sanayi bölgesi İnşallah kuruyoruz ve bununla ilgili bakanlarımız görüşmeleri yaptılar. Süratle bunun da imzalarını atacağız. Kazakistan'da devasa bir organize sanayi bölgesini inşallah birlikte kuracağız. Şu anda 7 maddelik bir eylem planı üzerinde anlaşmış bulunuyoruz. Bununla birlikte inanıyorum ki bu iş forumu geleceğe çok daha farklı bakacaktır."