Barbaros Hayreddin Paşa gemisi Güzelyurt'ta
Enerji Bakanı Berat Albayrak, "Bölgede başınıza buyruk hareket ederim derseniz olmaz. Buna olumlu bakmamız mümkün değil. Akdeniz'de artık daha etkin rol oynayacağız. Mağusa'da aramayı tamamladık sırada Güzelyurt var" dedi
Güney Kıbrıs Rum Kesimi’nin (GKRK) Doğu Akdeniz’de doğalgaz sondaj çalışmalarına yeniden başlama girişimi bölgede tansiyonu yükseltti. Fransız Total ve İtalyan enerji şirketi Eni adına West Capella isimli gemi 11. Parsel olarak adlandırılan bölgede sondaj çalışması yapmak üzere Kıbrıs’a gitti. TGC Gökçeada firkateyni de dün Güney Kıbrıs’ın sondaj gemisini izlemeye aldı. Sıcak gelişme öncesi sorularımızı yanıtlayan Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Berat Albayrak, “Biz, ‘Ada’nın zenginliği, Ada’nın tamamına aittir’den hareket ettiğimiz için Güney Kıbrıs’ta bu çerçevede enerji alanında makul bir çözüm kısa vadede görmüyoruz, eğer olumlu adımlar atmadıkları sürece. Ama bu noktada siz başınıza buyruk ben kafama göre parsel parsel sahaları belirlerim, haritada çizerim üçüncü kurumlara, şirketlere, bunlara ben ihale ederim, ondan sonra gelirini alırım diyorsanız olmaz. Buna olumlu bakmamız mümkün değil. Şimdi Türkiye bugüne kadar hep barışa olumlu katkıda bulunsun diye bu konularda hakikaten çok yapıcı rol oynadı. Ama son gördüğümüz netice ve tablo hasebiyle artık bundan da bir netice çıkmadığı çerçevede bundan sonra nasıl seyredecek bunu hep birlikte izleyeceğiz Türkiye açısından” dedi.
Gazete Habertürk Ekonomi Müdürü Yavuz Barlas'ın haberine göre Bakan Albayrak, İstanbul’da düzenlenen 22. Dünya Petrol Kongresi’nin son günü gazetelerin ekonomi yöneticileri ile bir toplantıda gelişmeleri değerlendirdi. Bakan Albayrak, şöyle konuştu: “Bizim Barbaros Hayreddin Paşa gemimiz en son Mağusa’da biliyorsunuz. Buradaki çalışmaları bitirdik. İnşallah sırada artık bir sonraki adımımız var Güzelyurt. Kıta sahanlığımız içindeki bu bölge çok önemli. Güzelyurt’taki bu çalışmalarla birlikte dediğim gibi Akdeniz’de biz artık çok daha etkin bir rol oynayacağız.”
‘MUZ CUMHURİYETİ DEĞİLİZ’
Bakan Albayrak Güney Kıbrıs adına bölgede arama faaliyeti yürüten uluslararası şirketlerle ilgili ise şu yorumu yaptı: “Türkiye’de de faaliyette bulunan bu firmaların bazılarıyla görüşmeler yaptık ve hakikaten verimli görüşmeler geçti. Ve bu konuda uyarı yaptığımız hakikaten hukuki sorunu çözülmeden, bu kadar hukuki bir yarın bir gün riskler taşıyan sahalarda iş yapmak aslında bu uluslararası halka açık firmalar için de doğru bir adım değil. Bunların önemli bir kısmı bu konularda daha hassas hareket ediyorlar. Bu çerçevede bu yönde hareket etmeyen firmalar da var. Bu firmalar özelinde de ben çok açık net onlara da ifade ettim, yani bu davranış ve uluslararası hukuki noktadaki sıkıntılı duruş bizce doğru olmayan, gayri hukuki yanlış duruş devam ettiği sürece Türkiye Cumhuriyeti Devleti, enerji piyasaları, enerji noktasında biz de onların bu duruşuna olumlu bakmayacağız. Bununla ilgili de uyarılarımızın ötesinde de bu süreci olumlu takip etmeyeceğiz, Türkiye açısından ifade ettik. Bunların önemli bir kısmıyla önemli güzel, pozitif görüşmelerimiz oldu. Diğerleriyle ilgili görüşmelerimiz devam ediyor, edecek. Çünkü Türkiye olarak biz bölgesel barış diyoruz, buna katkı yapalım diyoruz, herkes bu çerçevede baksın diyoruz, ama birileri ben yaptım oldu mantığıyla hareket ediyor. Hukuk nerede o zaman? Hadi mahkemelere. Şimdi mahkemelere işin ekonomik tarafı ve çözüm tarafı kimse şimdi kusura bakmasın yani biz de bir muz cumhuriyeti değiliz. Türkiye Cumhuriyeti bir devlet, hakkını ve uluslararası hukukunu da kimseye yedirmez ve bunun da mücadelesini her anlamda hukuk içerisinde sonuna kadar verir.”
İSRAİL İLE OLUMLU ÇALIŞIYORUZ, ÜÇ KRİTERİMİZ VAR
Türkiye ile boru hattı inşa edilmesine yönelik anlaşma yapmayı planladıklarını ifade eden İsrail Enerji Bakanı Yuval Steinitz ile kongre sürecinde yaptıkları görüşme hakkında da bilgi veren Bakan Albayrak, “Üç tane husus var bizim herhangi bir uluslararası, bölgesel, enerji projesinin muhatabı, partneri, ortağı olmamız için. Bir, proje tüm tarafların menfaatine olacak, kazan kazan olacak. İki, o proje, bahsi geçen proje bölgesel ve küresel enerji arz ve güvenliğine katkıda bulunacak. Ve üçüncüsü de, bölgesel ve küresel barışa, dostluğa katma değer sağlama. İlk görüşmelerin başında özellikle Gazze’de yaşanan insani amaçlı, insani noktada da ciddi anlamda da bugünlerde hep şahit olduğumuz husus enerji noktasında, elektrik ihtiyacı noktasında da barışa yönelik projelere de katkı noktasında yürüttüğümüz üç ayaklı bir süreç olarak bu süreci yürütmeye başladık. Bu noktada işin bölgesel barışa, enerjiye katkısı noktasında teknik ekiplerimiz birkaç tane ziyarette bulundu. Ayrıca Doğu Akdeniz’deki enerji kaynakları Türkiye ve Avrupa Birliği için önemli ve ciddi bir alternatif. Umut ediyorum ki, en kısa sürede bu ne kadar sürede olur bilemem, ama ümidimiz o bu üç çerçeveyi en kısa sürede hayata geçirip Doğu Akdeniz gazının da küresel ve bölgesel piyasalarda yeni ve güçlü bir alternatif olması noktasında bu adımları hep birlikte atalım” dedi.
3. NÜKLEERE 3 ALTERNATİF BÖLGE VAR
Ruslarla ortak yürütülen Akkuyu nükleer santralı konusunda çalışmaların hız kazandığını ifade eden Bakan Albayrak, Sinop için de çalışmaların sürdürüldüğünü ifade ederken üçüncü nükleer santralın yeri konusunda ise farklı alternatifler üzerinde durduklarını belirtti. Albayrak şöyle konuştu: “Üçüncü nükleerin yeri konusuna gelince kriterleri var bunun. İşte depremsellik var, göç yolları var, uçakların hatları var, işte su yolları, birçok faktörü ekliyorsunuz olabilecek yerler ortaya çıkıyor. Birçok noktayı değerlendirdiğinizde o dönem yapılan çalışmalar noktasında Trakya Bölgesi öne çıkmıştı, İğneada ismi geçmişti. Kısa bir süre içerisinde inşallah lokasyonun da netleşmesiyle birlikte üçüncü nükleerle ilgili adımı da hızlıca atacağız. Birkaç tane alternatif var, yani son 3 taneye falan düştü, son karar verildikten sonra anons edilecek, hızlıca yürüyeceğiz.”
YERLİ KÖMÜR İLE KUR RİSKİ AZALACAK
Bakan Albayrak, eski kömür santrallarının baca sistemlerini yenileme sürecini hızlandırdıklarını ifade ederken “Bir kısmının dönüşümü gerçekleşti, ama yaklaşık 12-13 tane tesis var hâlâ 2019’da tamamlanmış olur. İhalelerde de TL bazlı dönüşümler yapıp yatırımcıları rahatlatmaya çalışıyoruz. Ayrıca yerli kömürde yerli modelle TL dönüşümü, yerli kaynakların daha çok kullanımıyla ilgili yeni bir süreç başlattık. Türkiye’de ithal ettiğimiz yıllık kömür 30-35 milyon tonu buluyor. 2016’daki rakamsal karşılığı 2.7 milyar dolar. İthal kömür santrallarının tükettikleri kömürü de yerli kaynaklardan almaları için bire bir görüşmeler başlattık. İthal kömürü de karşılayabilecek kaynakta sahalarımız var, o kaloride kömürlerimiz var, bir kısmı belki paçal, bir kısmı tamamı olacak, 5-6 bin kalori kömürü olan yerlerimiz var. İthal kömürden üreten santral ve sahiplikleriyle yoğun bir iletişim içerisine geçtik bu modelle” dedi.
ALBAYRAK, MİLLİ KAYNAKLAR İÇİN TEŞVİK MODELİNİ AÇIKLADI
"Madeni çıkar, yanına fabrikayı kur"
Bakan Albayrak, kıymetli maden arama çalışmalarına yönelik olarak şöyle konuştu: “2002’de 30 bin metre sondaj yapılırken 2015 yılında 300 bin metrelere çıkmış. 2017 itibarıyla 1 milyon metre, 2018 itibarıyla 2 milyon metre, 2019 itibarıyla 3 milyon metreye çıkacak. Ve bu noktada aynı güneş, rüzgâr, kömürde, yenilenebilir maden noktasında farklı alanlarda yaptığımız yeni modeller gibi madende de yeni bir yatırımcı dostu bir model içerisine doğru gidiyoruz. Bu yıl içinde önümüzdeki yıl başında olur. İnşallah yatırımcı anasından doğduğuna pişman olmayacak şekilde, arkadaş ben ihaleyi yaptım, sen Ankara’da ne yapıyorsan yap, beni ilgilendirmez demeyeceği bir hakikaten yatırımcı dostu. Üç paydaşın da kazandığı bir model. Yeni modellerin çoğunda, birçok izni, düzenlemeyi, altyapıyı biz çözerek sahaya çıkarmaya çalışıyoruz. Ufak bir bilgi paylaşabilirim belki; yani bu kadar maden ithal ediyorsunuz ve çarpan etkisi en yüksek sektörlerin başında geliyor madencilik. Ya hammaddeyken 1 çarpansa, yarı mamulde 8 çarpan ortalama, ama tam ürüne dönüştüğünde 24 çarpana kadar artabilen, fazlası var, eksiği yok. 100 olanlar bile var. Ama hammaddesini buradan çıkarıp kapı komşumuza satıp oradan işleyip bilmem kaç katına aldığım bir madencilik stratejisini dönüştürmemiz lazım. İşletme noktasında sadece bu hammaddeyi bulup işleyip çıkaran değil bunu katma değerli ürüne dönüştürecek fabrikayı da yanına yapan, mesela bir krom sahanız var, kromu al git; yok öyle. Bir de bakmışsınız yanına şart olarak bir ferrokrom fabrikası kuracaksın; iç piyasayı karşılayacaksın belki de ihracat yapacaksın. Kamunun da ortaklığı destekleyici rolüyle.”
Gazetecilerle bir araya gelen Bakan Albayrak kongrede yabancıların Türkiye’ye yoğun ilgi gösterdiğini söyledi.
