Devlet baba garanti verdi!
Borca Hazine garantisi geliyor... İşte Türkiye'nin 5 devi
DENİZ ÇİÇEK / HT GAZETE
Asgari yatırım tutarı 1 milyar liranın üzerinde olan yap-işlet-devret projeleri ile Sağlık ve Eğitim Bakanlığı tarafından yürütülen 500 milyon doların üzerindeki proje borçlarına Hazine garantisi geldi
Amaç Hazine desteği ile dev bütçeli projelerin finansman bulmasını kolaylaştırmak. Artık adı Yavuz Selim olarak açıklanan 3. köprü ve 3. havalimanı gibi projelerde sorun çıkarsa devlet hemen yetişecek
Türkiye’nin dev projeleri için Hazine garantisi formülü devrede. Dün Resmi Gazete’de yayınlanan ‘Hazine Müsteşarlığı Tarafından Gerçekleştirilecek Borç Üstlenimi Hakkındaki Yönetmelik’e göre asgari yatırım tutarı 1 milyar lira olan yap-işlet-devret projeleri ile Sağlık ve Milli Eğitim Bakanlıkları tarafından yürütülen asgari tutarı 500 milyon lira olan yap-kirala-devret projelerinde sözleşmenin süresinden önce feshedilerek tesisin ilgili idareler tarafından devralınması durumunda Hazine ‘borç üstlenim taahhüdü’ verebilecek.
YÜZDE 100'E KADAR DESTEK SAĞLANACAK
Türkiye’de ilk kez uygulanan bu yöntemde Hazine garantisinin toplam üst limiti 3 milyar dolar olacak. Ancak şu ana kadar ilana çıkmış projelerin bu sınırdan muaf tutulacağı belirtildi. Bu da 3. köprü, 3. havalimanı gibi projelerin finansman sıkıntısı yaşaması halinde, Hazine'nin imdada koşacağı anlamına geliyor. 2001 ekonomik krizinin ardından kısıtlanan Hazine garantisi sistemi yeni uygulamada artık dev projelerin tamamlanması için ilgili şirket ve kamu kurumlarına borç garantisi desteği verilmesi çerçevesinde uygulanacak.
Hazine, sözleşmenin feshedilmesi halinde, projeye yönelik her türlü mali yükümlülüğü kısmen ya da tamamen üstlenecek. Söz konusu proje de ilgili kamu kurumuna geçmiş olacak. Hazine, sözleşme şirketin kusuru nedeniyle feshedilmişse borcun yüzde 85'ini üstlenecek. Ancak borç üstlenim oranı, şirketin kusuru dışındaki hallerde yüzde 100'ü bulacak. Şirketin projede kullanmayı taahhüt ettiği öz kaynağın finansmanı için kullanacağı krediler, kusuru nedeniyle ortaya çıkan maliyet artışları ya da nakit ihtiyacı için temin edilecek krediler, bu kapsama girmeyecek.
GEÇMİŞTEKİ GARANTİLERDEN FARKI NE?
Bundan öncekiler alım veya geçiş ücreti gibi garantileri ya da kamunun projelerini kapsıyordu. Yeni durumda Hazine direkt olarak büyük projelerin tamamlanmaması halinde borcu yüklenecek.
HANGİ PROJELERE GARANTİ VERİLDİĞİ BİLİNEMEYECEK
Projeleri için finans desteği isteyen kamu kurumları, Hazine'ye yazılı başvuracak ve bu talep, finans talep eden bakanın teklifi ile Bakanlar Kurulu'na sunulacak. Bakanlar Kurulu, Hazine'nin kararına göre onay verirse, ilgili borç üstlenim anlaşması imzalanacak. Ancak, imzalanan borç üstlenim anlaşmaları Resmi Gazete'de yayınlanmayacak. Kamuoyu hangi projelere Hazine garantisi sağlanacağını öğrenemeyecek.
YÜKLENİLEN TUTAR DIŞ BORÇ OLARAK GÖRÜLECEK
Uygulama kapsamında yurtdışından temin edilen krediler de olacak. Hazine'den borç üstlenimi istenilmesi halinde, ilgili kreditör tarafından ödenmesi gereken tutar müsteşarlığa bildirilecek. Hazine de bu tutar üzerinden 'devlet dış borç kaydı' oluşturacak. Söz konusu yönetmelik başta 3. havalimanı, 3. köprü, Gebze-İzmit Otoyol projesi ve Kanal İstanbul olmak üzere milyar dolarlık projeleri kapsayacak. 8 ilde yapılacak eğitim kampusları ve 15 ilde yapılacak şehir hastaneleri de yeni yönetmeliğe dahil olacak.
İŞTE TÜRKİYE'NİN 5 DEVİ
3. HAVALİMANI PROJESİ
İhale bedeli: 22.1 milyar Euro
GEBZE-İZMİT OTOYOL PROJESİ
İhale bedeli: 6 milyar dolar
3. KÖPRÜ PROJESİ
İhale bedeli: 2.5 milyar dolar
15 ŞEHİR HASTANESİ PROJESİ
20 milyar liraya mal olacak
EĞİTİM KAMPUSLARI
8 ilde gerçekleştirilecek
