Grip aşısı olmayanlarda Guillain-Barre Sendromu daha çok görülüyor!

Aşılar, her zaman sağlıkta tartışılan konular arasında yer aldı. Sağlık Bakanlığı ve Enfeksiyon Hastalıkları Derneği tarafından düzenlenen 3. Ulusal Aşı Çalıştayı'nda "Sağlık çalışanları ve kamuoyunda grip ve grip aşıları algısı" oturumunu yöneten Dr. Fikret Kurt, grip aşılarının hayati önemine değindi.

HER YIL AŞI YAPILMALI, İŞTE SEBEBİ...

Gribin ve grip aşılarının çok hafife alındığını söyleyen Dr. Kurt, "'Aşı yaptırsam da grip olurum' düşüncesinin yanlış olduğuna dikkat çekti. Grip mikrobunun çok zeki olduğunu belirten Dr. Kurt, "Grip virüsü kendini sürekli değiştiriyor dolayısıyla sürekli yeni bir aşı yapmak zorundasınız. Örneğin bu yılki aşı gelecek yıl etkili olmayacak, bu yüzden her yıl aşı yapılması gerekiyor" ifadelerinde bulundu.

Vatandaşta aşıya karşı gelişen direncin sağlık çalışanlarında da olduğunu sözlerine ekleyen Dr. Fikret Kurt, grip aşısının zorunlu olması gerektiğini söyledi. Aşıların hayati bir önem taşıdığına dikkat çekerek, grip aşısıyla ilgili merak edilenleri HABERTURK.COM'a anlattı.

"BASİT BİR HASTALIK DEĞİLDİR; İNSANI YATIRIR"

Gribin çok hafife alındığını söylüyorsunuz... Bu da ölümle bile sonuçlanabilen bir tablonun görmezden gelinmesine mi yol açıyor?

Grip aşısı konusunda hem sağlık çalışanlarının hem de toplumun algısı çok farklı. İnfluenza ya da grip, bizde çok yanlış anlaşılıyor. Çok önemli bir konu ama maalesef Türkiye’de grip hastalığı doğru bilinmiyor.

Her türlü soğuk algınlığı, alerjik rinit, burun akıntısı, boğaz iltihabı, hapşırık gibi belirtiler grip olarak algılanıyor. Polenlere ve soğuk havaya karşı olan alerji gibi birçok hastalık da grip sanılıyor. Ama esasında grip basit bir hastalık değildir; paçavra hastalığıdır. İnsanı yatırır, ayağa kalkamaz, işe gidemezsiniz.

Paçavra hastalığı dediğimiz gripte hastanın ateşi 39-40 dereceye hatta daha yükseğe çıkabilir. Kas ağrısı yapar, insanı günlerce yatırır. Bedende ciddi bozukluklar bırakabilir hatta ve hatta hastanın ölümüne bile yol açabilir. Grip böyle bir hastalıktır; ancak soğuk algınlığı bunları yapmaz.

Dr. Fikret Kurt

"GRİP MİKROBU ÇOK ZEKİ"

Bu bağlamda hastalıktan korunmada grip aşısının önemi çok büyük, değil mi? Peki, aşı yüzde 100 korur mu?

Grip aşısının çok büyük bir önemi vardır ama grip aşısı yüzde 100 koruyucu değildir. Zaten birçok aşının koruyuculuk oranı yüzde 100 olamaz.

Ama grip aşısında insanlar kar zarar ilişkisine bakıyor, 'aşı yaptırsam da grip olurum' düşüncesiyle grip aşısını gereksiz buluyorlar. Kısaca kamuoyu her yıl bu aşıyı yaptırmayı bir külfet olarak görüyor. Keşke bir tane aşısı olsa ve hastalıktan ömür boyu korusa... Bunu herkes ister ama grip mikrobu çok zekidir ve kendini sürekli değiştirir dolayısıyla sürekli yeni bir aşı yapmak zorundasınız. Örneğin bu yılki aşı gelecek yıl etkili olmayacak. Bu yüzden her yıl aşı yapılıyor. Hatta altı ayda bir içerik değiştirip aşı yapan ülkeler bile var.

"ESKİDEN KORİDORDAN GEÇEMEZDİK"

Her yıl olması bir külfet gibi görülüyor işin ilginç yanı sağlık çalışanlarında da aşılama oranları çok iyi değil. Sağlık çalışanları hepatit B aşısını çok fazla yaptırıyor. Çünkü hepatitli hastaları görüyorlar, hastalığın olumsuz sonuçlarını görüyorlar.

Hepatit B aşısını üç kez yaptırıyorsunuz ama ömür boyu koruyor yani meşakkatsiz. Pnömoni aşısını da bir kez yaptırıyorsunuz o da ömür boyu koruyor. Ama grip aşısı böyle değil, her yıl yapılması gerekiyor. Bu yüzden de sağlık çalışanlarının grip aşısı yaptırma oranı çok düşük.

Öte yandan grip herkeste olmuyor artık. Eskiden kış mevsiminde aile sağlığı merkezlerinde koridordan geçemezdik çünkü grip çok fazla olurdu. Ben 2009-2010 yılından bu yana çok ciddi grip aşıları yapıyorum. Ama aşılamalar arttıkça hastalığın görülme oranı azaldı. En azından 800 yaşlı hastanın 500 tanesini aşıladığınız zaman ortalıkta dolaşacak, çok daha fazla salgın yapacak grip mikrobunu da engelliyorsunuz. Aşılama sıfır olsaydı bu hastalık çok daha fazla yayılırdı. Grip hafife alınıyor ama çok ciddi bir hastalıktır o yüzden aşı olalım.

Aşı yapılınca oranlar nasıl değişiyor?

Aşılarda her yılın koruma oranı farklı çünkü virüs şekil değiştirdiği için yapılan aşı her zaman etkili olamayabiliyor. Dolayısıyla grip aşısının yüzde 40'lardan yüzde 70'lere kadar koruyuculuk oranı var.

SAĞLIK ÇALIŞANLARINA 10 YILDIR ÜCRETSİZ GRİP AŞISI GELİYOR

Aşıların artırılmasına yönelik neler yapılmalı?

Sağlık çalışanları için grip aşısı zorunlu olmalı. Sağlık Bakanlığı şunu demeli; "Benim sağlık kurumlarımda çalışacak olan hekim, hemşire ve sağlık personeli grip aşısı olmadan çalışamaz. Biz hekim ve hemşire olarak sadece kendimiz için değil, hastalarımıza hastalık bulaştırmamak için de aşı olmalıyız çünkü bu bir meslek hastalığı oldu. Hastalardan bize bulaşır, biz de diğer hastalara bulaştırırız.

Sağlık Bakanlığı, yaklaşık 10 yıldır her yıl ücretsiz grip aşısını sağlık çalışanlarına gönderiyor. Dolayısıyla Sağlık Bakanlığının bu konuda sorumluluğu ortadan kalkıyor ve sorumluluk bize kalıyor.

Eğer bir hekimin gribinden dolayı hasta olduğunu ispat eden bir hasta olursa o hekimin ciddi bir tazminat ödeyeceğini düşünüyorum. Grip aşısının sağlık çalışanları için kesinlikle önemli olduğunu düşünüyorum; okullarda da, iş yerlerinde de grip aşısının zorunlu olması gerektiği taraftarıyım. Çoğu yurtdışı ülkelerinde grip aşısı okullarda zorunlu tutuluyor.

Uzmanlar, aşının yan etkileri olduğunu kabul ediyor ama sokaktaki tehlikelerin bundan çok daha fazla ölüme neden olduğunu savunuyor. Bu fikre katılıyor musunuz?

Grip aşısı öldürmez ama grip öldürür. Aşının yan etkisinden kaçınıyorlar ama aşı olmayan kişilerde Guillain-Barre Sendromu (vücudun bağışıklık sisteminin kendi sinir sistemine karşı atağa geçip, sinir kılıfını zedeleyerek iltihaplanmaya yol açtığı az rastlanan bir hastalıktır) daha fazla görülüyor. Aşı olmayan toplumlarda Guillain-Barre Sendromu daha yüksektir. Yani 100 binde 1 olacak bir yan etkiden daha ciddi bir hastalık olan Guillain-Barre Sendromunu daha çok ciddiye almakta fayda var.

65 YAŞ ÜSTÜNE GRİP AŞISI ÜCRETSİZ

Kimler muhakkak grip aşısı olmalı?

* Sağlık çalışanları,

* Hamileler,

* 65 yaş üzerinde olanlar,

* Kronik hastalığı olanlar (kalp hastalığı, diyabet, astım, KOAH),

* Bağışıklık sistemi zayıf kişiler grip aşısı olmalıdır.

SGK, 65 yaş üstündekilerde, hamilelerde, kronik hastalığı olanlarda grip aşısını ödüyor.