MİT, polis ve jandarmaya kişisel bilgiye erişim istisnası
Kişilerin 'rızası' olmadan bilgilerinin kaydedilmesi ve başkasına aktarılması yasaklanıyor
Saliha ÇOLAK / HT GAZETE
TBMM’ye sunulan ‘Kişisel Verilerin Korunması Yasa Tasarısı’, kişilerin ‘rızası’ olmadan bilgilerinin kaydedilmesini ve başkasına aktarılmasını yasaklıyor. MİT, jandarma ve emniyet yasak kapsamının dışında tutuldu. Tasarının getirdiği düzenlemeler şöyle:
-Kişisel verileri koruma kurulu oluşturulacak.
-Kişisel veriler kişinin rızası olmadan işlenemeyecek ve üçüncü kişilere aktarılmayacak. Ancak, “fiziken rızanın açıklanmasına yönelik imkânın bulunmaması, kendisi veya başkasının hayatının korunması, hukuki zorunluluk, bir sözleşmenin gerektirmesi” gibi durumlarda rıza aranmayacak.
-Bu durumlarda kişisel bilgiler yurtdışına da ‘rıza’ aranmadan aktarılabilecek.
CİNSEL HAYAT BİLGİSİ
-Irk, etnik köken, siyasi düşünce, felsefi inanç, din, mezhep veya diğer inançlar, dernek, vakıf ya da sendika üyeliği, sağlık veya cinsel hayatla ilgili veriler, özel nitelikli kişisel veri kabul edilecek. Bu verilerin işlenmesi yasak kapsamında sayıldı.
-Kanunlarda açıkça öngörüldüğü durumlarda vakıf, dernek sendika gibi kuruluşların faaliyetleriyle sınırlı olmak üzere bu bilgiler kaydedilebilecek. Aynı durum sağlık için de geçerli olacak.
-Her kurumda ve özel hukuk tüzel kişiliklerinde, ‘veri sorumlusu’ olacak.
-Kurumlar ‘devlet sırrını’ kurula iletmeyecek; bir üye yerinde bunu inceleyecek.
CEZALAR
-Kanuna aykırı kişisel verileri depolayan, değiştiren, açıklayan, sınıflandıran ya da kullanılmasını engelleyen veya üçüncü kişilere aktaranlara bir yıldan üç yıla, bilgileri yok etmeyenlere de bir yıldan iki yıla kadar hapis cezası verilecek.
Cezalara ilişkin tutarlar şöyle:
-Kişisel veriyi alırken kişiye gerekli bilgileri vermeyene, bin TL-100 bin TL,
-Veri güvenliğine ilişkin hükümleri yerine getirmeyenlere, 10 bin-1 milyon TL,
-Kurul tarafından verilen kararları yerine getirmeyenlere, 10 bin TL-1 milyon TL,
-Veri sorumlularına 10 bin-1 milyon TL.
MİT’E İSTİSNA
Basın, ilkeler çerçevesinde kişisel verileri yazabilecek. Polis, jandarma ve MİT yasaya tabi olmayacak. Kara para ve terör suçlarının araştırmasında da kişisel veri kaydedilebilecek.
GENİŞ İSTİSNA
Kişilerin, ‘kişisel verilerinin korunmasıyla ilgili taleplerinin’ sınırlanabileceği durumlar şöyle:
Suç işlenmesinin önlenmesi, disiplin soruşturması, bütçe ve mali çıkarların korunması, düzenleme ve denetleme görevinin gerektirdiği durumlarda veri sorumluları için getirilen yükümlülükler geçersiz olacak.
Bu durumlarda kişilerin, ‘zararın giderilmesi’ hariç diğer talepleri reddedilebilecek. Diğer bir deyişle kişi, bilgilerinin kimlere neden verildiğini öğrenemeyecek.
