İnsan embriyonunda kalp hastalığına yol açan DNA değiştirildi
Bilim insanları, kalp hastalığına neden olan DNA kodunu insan embriyonunda genetik müdahale ile değiştirmeyi başardı. Bu gelişmeyle, çok tartışılan 'tasarım bebek' için ilk adım atılmış oldu
ABD’li bilim adamları, DNA araştırmalarında bir ilke imza attı. ABD’deki Oregon Sağlık ve Bilim Üniversitesi’nde yürütülen araştırmada, kalp hastalığına neden olan DNA kodu, laboratuvar ortamında yapılan genetik müdahaleyle ilk kez değiştirildi. Genetiği onarılan insan embriyonlarının birkaç günden fazla gelişmesine etik gerekçeler nedeniyle izin verilmedi. Ancak izin verilen gelişme süresi içerisinde, embriyonların yüzde 72’sinden fazlasının kalp hastalığına neden olan geni artık taşımadığı görüldü. Yüzde 72’lik bir başarı sağlayan bu yöntemin güvenli olduğu konusunda ciddi çekinceler bulunuyor. Bebekler üzerinde denenmeden önce yüzde 100’lük bir başarı elde edilmesi gerekiyor.
TASARIM BEBEKLERE BİR ADIM DAHA
Gazete Habertürk'ün haberine göre “Kalıtımsal DNA değişimi” olarak adlandırılan araştırma, Oregon Bilim ve Sağlık Üniversitesi’nin yürüttüğü çalışmalarda doğrudan insan embriyonu kullanarak devam ediyor. Bugüne kadar yapılan tedavilerde hastalıklı geni taşıyan ebeveynlerin bunu çocuklarına aktarma ihtimali yarı yarıya iken yeni araştırmaya göre, bu genetiğin aktarım süreci daha da kontrol edilebilir hale gelecek. Tek ebeveynin hastalığı taşıdığı durumlarda hastalığa neden olan genin düzeltimi embriyonun sağlıklı kısmını olabildiğince koruyarak mümkün olabilecek. İnsan genetiğinin hastalıklara neden olan değişimlerini sağlamak, artık kişinin sadece DNA’sını değil, genin nesiller boyu aktarımını sağlayacak soyu değiştirebilecek. Projeyi yürüten ekipten Dr. Paula Amato’ya göre, araştırma sonuçları sayesinde genetik hastalıklara sahip ebeveynlerin çocuk sahibi olmaları kolaylaşacak. Değişime uğramamış embriyon üretimini merkeze alarak çalışmaları sürdürdüklerini söyleyen bilim adamları, umut veren gelişmenin kas erimesi, yumurtalık ve göğüs kanseri gibi sıkça rastlanan hastalıkların genler arası aktarımına engel olabileceğini söylüyor.
Bilim dergisi Nature’da yayımlanan araştırma, genetik çalışmalar konusundaki etik tartışmaları bir kez daha alevlendirdi. Özellikle insan embriyonu üzerinde yapılan çalışmaların, ileride tasarım bebeklerin dünyaya gelmesine neden olabileceği belirtiliyor. Ebeveynlerin bebeğin saç ve göz rengi gibi fiziksel özelliklerine karar vermesine olanak sağlayabilecek potansiyele sahip olan bu yöntemin bazı genetik hastalıklara da davetiye çıkarabileceğinden endişe ediliyor. Uzmanlar, insan genetiğinin yapıtaşı olan DNA’da yapılan değişikliğin kalıcı hale geldiğini ve bir sonraki nesle aktarıldığını da belirtiyor.
