TAV, 3A'nın geri dönüşüne güveniyor

TAV Havalimanları'nın gelirinin yılın ilk 6 ayında yüzde 36 artarak 560 milyon Euro'ya çıktığını dile getiren TAV Havalimanları İcra Kurulu Başkanı Serkan Kaptan, 2025'te yeni yatırımlar kaynaklı gelir artışı ile cironun 1.4 ile 1.6 milyar Euro'ya çıkmasını beklediklerini FAVÖK'ün (Faiz amortisman ve vergi öncesi kar) ise 453 ile 529 milyon Euro'ya çıkacağını tahmin ettiklerini kaydetti. TAV Havalimanları yılın ilk 6 ayında 147 milyon Euro FAVÖK açıkladı. Yıl sonunda 330 ile 360 milyon Euro'ya ulaşılması öngörülüyor. TAV Havalimanları ilk altı ayda dış hat yolcu trafiğini önceki yıla göre yüzde 42 artırarak 24 milyondan fazla yolcuya hizmet verdi. Aynı dönemde iç hat yolcu sayısı yüzde 18 artışla 15 milyon oldu.

Şirketin 6 aylık bilançolarının ve yeni yatırımların değerlendirilmesi için Bodrum'da gazetecilerle bir araya gelen Kaptan, Türkiye'de havacılık alanında büyüme beklediklerinin altını çizerek, 28 ülke ve 108 havaalanlında faaliyet sürdüren TAV'ın gelirinin yüzde 64'ünün dış hatlar kaynaklı olduğunu ifade ederek, devam eden 1,1 milyar dolarlık yatırımlar tamamlandığında gelirlerde önemli artış sağlayacaklarını belirtti.

ÜÇ A'DAN ATBAŞI GELİR

Şirketin havaalanı işletme kaynaklı imtiyazlarının 8 yıla kadar düştüğünü ve bunun şirketin değerlemesinde kendileri için bir dezavantaj oluşturduğunu dile getiren Kaptan "Antalya ve Ankara havalimanları ihalelerinin kazanılması ve Kazakistan Almatı Havaalanı'nın alınması işletme süresini 8 yıldan 30 yıla çıkardı. Tabi bu şirketin değerlemesinde önemli katkı yaptı" diye konuştu. Kaptan'ın verdiği bilgilere göre şirketin Almatı Havaalanı yatırımı ile terminaller yeni açılacak ve şimdiye kadar olmayan bir gelir sağlanmış olacak. Antalya'da ise terminal büyüklüğünün ikiye katlanması ile gelirin iki katına çıkması bekleniyor. Ankara'da da yeni sözleşme devreye girdiği için büyüyecek olan dış hatlardan sağlanacak gelir ile diğer iki yatırımda elde edilecek gelirin yakalanması hedefleniyor. Kaptan "3 yatırımdan atbaşı gelir bekliyoruz" diye konuştu.

Kaptan gelir beklentisinin artışıyla ilgili olarak ayrıca şunları kaydeti: “Suudi Arabistan’ın umre ve hac kısıtlamalarını kaldırmasıyla Medine Havalimanı’nda ciddi bir trafik artışı oldu. Rusya ve Gürcistan arasında dört yıldır devam eden uçuş yasağı Mayısta kalktı. Antalya, Bodrum ve İzmir’e Batı Avrupa’dan gelen turist sayısı önemli ölçüde yükseldi. Kazakistan’dan ülkemize gelen yolcu sayısı da iki katına çıktı. Rusya-Ukrayna savaşının etkisini fazlasıyla telafi etmiş durumdayız.”

BORÇ/FAVÖK'E ORANI YÜZDE 3'ÜN ALTINA İNECEK

Kaptan, Almati Havalimanı'nda yatırımının geri dönüşlerinin 2024 Haziran ayında Antalya Havaalanı'nda 2025'te bilançoya yansıyacağını kaydetti. Ankara Havaalanı'nda ise 25 yıllık sözleşme uzatılması nedeniyle yapılan yatırımlarla bu yıldan itibaren önemli büyüme beklediklerini söyleyen Kaptan, şirketin hem Medine Havaalanı'nda ortaklarına hisse satışı hem yatırımlardan elde edilecek yeni gelirlerle borç tutarının FAVÖK'e oranının yüzde 5.6'dan önce 5'in altına ardından tarihi ortalamalar olan yüzde 2,5-3 aralığına gerilemesini beklediklerini kaydetti. Şirket, Medine Havaalanı'nda yarı yarıya ortak olduğu Tibah Airports'daki hisselerinin yüzde 24 payını ortağı Mada International Holding'e 135 milyon dolara sattı. Kaptan, satıştan elde edilecek gelirin bu ay şirket bilançosuna gireceğini yani 3'üncü çeyrek rakamlarına yansıyacağını dile getirdi.

Şirketin yatırımlardaki geri dönüşlerle birlikte önceki yıllarda olduğu gibi temettü ödemelerini düzenle olarak yapacağını ifade eden Kaptan, "Yüzde 50 büyüme yüzde 50 kar payı platformu olma politikamızı sürdüreceğiz" dedi.

YENİ PROJELER DE GÜNDEMDE

TAV Havalimanları’nın şu an takip ettiği yeni projeler arasında Nijerya Lagos Havalimanı, Karadağ’ın Podgorica ve Tivat havalimanları ve Kuveyt Havalimanı bulunuyor. Kaptan “Nijerya ve Kuveyt’te bu yıl içinde bir gelişme bekliyoruz. Ön yeterlilik aldığımız Karadağ’ı da yakından takip ediyoruz” dedi

SERVİS ŞİRKETLERİNDEN 229 MİLYON ERO

“Ciromuzun yüzde 43’ü servis şirketlerimizden geliyor” diyen Kaptan “Yılın ilk altı ayında servis şirketlerimizin cirosu avro bazında yüzde 41 yükseldi. Son birkaç yılda gerçekleştirdiğimiz süreç iyileştirmeleri sayesinde tüm şirketlerimiz artan oranda pozitif FAVÖK katkısı yapıyor. Servis şirketlerimiz küresel ölçekte büyümeyi sürdürecek” dedi.

VERGİ DÜZENLEMESİ KARI 13 MİLYON EURO DÜŞÜRDÜ

Şirketten verilen bilgilere göre şubat ayında meydana gelen deprem nedeniyle şirketlerin vergide indirim ve istisnalarının önemli bir bölümünün kaldırılması ile TAV'ın karı bu dönem 13 milyon Euro azaldı.

OTELLERDEKİ FİYAT ARTIŞLARI OLUMSUZ ETKİLEDİ

Diğer yandan yılın başında Türk Lirası maliyetlerin aşırı artması nedeniyle otellerin fiyat artırmasının yolcu sayısını azalttığını ancak seçim sonrası Turizm Bakanlığı'nın etkisiyle fiyatların geri çekilmesi ile sayıların artmaya başladığını söyleyen Kaptan, "Antalya'da 2019'ddaki yolcu sayısını yakalayıp geçmeyi hedefliyoruz" dedi.

HİNTLİLER DÜĞÜNLERİ ANTALYA'DA YAPMAYA BAŞLADI

Turizmde son trendler hakkında bilgi veren Kaptan özellikle Hintliler'in düğünlerini Antalya'da yapmaya başladıklarını ve bunun kendileri için de bir gelir artışı anlamına geldiğini anlattı. Bodrum, İzmir ve Antalya havaalanlarındaki özel jet artışına da vurgu yapan Kaptan, "Bodrum Havaalanı'nı kullanan özel jet sayısı her geçen yıl yüzde 15 artıyor. Günde ortalama 25-30 özel günlerde 46 özel jet iniyor. Özel jet artışında Kazaklar başı çekiyor" şeklinde konuştu.

Toplantıya verilen bilgiye göre Bodrum’a gelen özel uçak trafiği son iki yıldır artıyor. Pandemi öncesi referans yıl olan 2019’la karşılaştırıldığında, bu yılın ilk altı ayında genel havacılık terminalinden geçen yolcu sayısı yüzde 34 artış gösterdi. Yılın ilk yarısında genel havacılık trafiği geçen yıla göre de yüzde 3 yukarıda. Milas-Bodrum Havalimanı Genel Havacılık Terminali 2019’da Türkiye ve yurtdışından 11 bin 800 yolcu ağırladı. 2022’de yolcu sayısı 17 bin 300’e ulaştı, bu yıl da yaklaşık 20 bin yolcuya ulaşması bekleniyor. Milas-Bodrum’a özel uçakla gelen yolculara bakıldığında ilk sırada Birleşik Arap Emirlikleri, Rusya, Fransa ve İsviçre yer alıyor. Havalimanında 36 özel jet park pozisyonu bulunuyor ve günde ortalama 25 uçuş gerçekleşiyor.

15 MİLYON DOLARLIK GES YATIRIMI

Son dönemlerde havacılıkta karbon salınımının azaltılması çalışmalarına dikkat çeken Kaptan, havacılığın enerji kaynaklı küresel emisyonun yüzde 2'sini ürettiğini açıklayarak ancak son 30 yılda yolcu başına karbon emisyonunun yarıya indiğini hatırlattı. Kaptan sektörün 2050'de sıfır emisyon hedefinin olduğunu belirtti.

Kaptan'ın verdiği bilgiye göre TAV Havalimanları temiz enerjiye geçiş stratejisi çerçevesinde yılda 110MWh kapasiteli güneş santrali yatırımına başlıyor. İzmir, Bodrum ve Ankara’da başlayacak yatırım ardından Antalya, Gazipaşa, Üsküp, Almatı ve Medine havalimanlarını da kapsama alacak. İki yıl içinde enerji tüketiminin yüzde 41’ini güneşten elde etmeyi planlıyor. Orta vadede tüm enerji güneşten gelecek. Şu an dört havalimanı karbon-nötr statüsüne sahip. 2030’da tüm portföy karbon-nötr olacak. En geç 2050’de de net sıfır emisyona ulaşmayı hedefliyor.