Rahmi Koç: Oruçla ilgili o sorulara hayret ediyorum
Koç Holding Onursal Başkanı Rahmi Koç, Ramazan anılarını anlattı...

Peki nasıl çözeceğiz bu sorunu? Mesela risk altındaki sahillerimizi, örneğin Göcek’i bir sezon kullanıma kapatıp sonuca bakmak gibi bir şey işe yarar mıydı?
Göcek sahilleri bir sezon deniz ulaşımına kapansa dahi denizleri temizlemeye yetmez. Bu, eğitim sorununu halletmek için okulları kapatmaya benzer. Problemin çözümü baştan kirletmemektir. Kirlettikten sonra temizlemeye çalışmak daha pahalı ve daha uzun soluklu. Dolayısıyla bu konuda eğitim şart.

"HENRY FORD MÜZERİ'Nİ GÖRÜNCE..."
Bir de antika araba merakınız var.
Antika araba deyimini tarif etmek lazım. Arabalar umumiyetle veteran, klasik ve antika diye ayrılır. İş hayatına otomobilcilikle başladım. Dearborn’daki Henry Ford Müzesi’ni görünce 1950’den evvelki arabalara merakım arttı.
Müzenizin en eskisi hangisi?
Müzemizin en eski otomobili 1870 senesine ait buharlı bir arabadır.

Müze kurma fikri nasıl ortaya çıktı?
Yine Henry Ford Müzesi’nden esinlendim. Ford her yaptığı arabanın ilkini saklamış. Onun koleksiyonu öyle başlamış ve büyümüş. Ben de “İmal ettiğimiz ürünlerimizden bir müze yapayım” dedim. Danıştığım uzmanlar, “Kimse senin kibritini, ampulünü, kazanını, radyatörünü, bisikletini, motosikletini, buzdolabını, çamaşır makineni ve otomobil lastiğini görmeye gelmez.

Eğer müzenin konusunu genişletmezsen sukûtu hayale uğrar, bedbaht olursun” dedi. Onun üzerine strateji ve hedefimi değiştirdim. 7’den 70’e bütün ziyaretçileri ilgilendirecek endüstriyel eserleri toplamaya başladım. Önceleri ismimiz “Sanayi Müzesi”ydi, genişledikçe “RMK Müzesi” olarak değiştirdik.

Halen İstanbul, Ankara ve Ayvalık’ta üç müzemiz var. Ankara’daki Çengelhan Müzemizin yanındaki Safranhan’ı da aldık ve yerimizi bir misli daha büyütüyoruz. İstanbul’da ise en büyük derdimiz mekân meselesi.

RAHMİ KOÇ'TAN GENÇLERE 15 TAVSİYE
- Öncelikle profesyonel olarak mı çalışacak girişimci olarak mı, karar vermeleri şart. Her iş adamının gerçekçi bir hedefi olması lazım.

- Mutlaka bir bütçe yapması ve bu bütçeye sadık kalması gerekir.
- İngilizce dünya anadili olmuştur. Bunun yanında iki lisan daha bilmesi faydalıdır.

- Her tip insanla diyalog kurabildiği gibi değişik şartlarda ve değişik ülkelerde çalışabilme esnekliğine sahip olmalıdır.
- Üstündekinden öğrenme becerisini altındakine öğretecek. Buna karar verme cömertliğini göstermelidir.

-Başkalarının en az kendi kadar akıllı olduğunu unutmamalıdır.
- Zamanını çok iyi ayarlayabilmeli ve bunu alışkanlık haline getirmelidir.

- Hayatta ne pahasına olursa olsun dürüst olmalı, verdiği sözü mutlaka tutmalı, tutamayacağı sözü ise vermemelidir.
- Başarının bir kişiye değil, bir takıma ait olduğunu kabul etmelidir.

- Çalıştığı işte mali dengeyi, öz kaynak - dış kaynak oranını çok iyi hesap etmelidir.
- Şans ve fırsat insanlara ömür boyu bir, iki defa gelir; bunları iyi değerlendirmelidir.

- Başarılı ve varlıklı olduğu zaman eşini dostunu, arkadaşlarını unutmamalıdır.
- Okuduğu okula, oturduğu muhite, yaşadığı memlekete faydalı olmalıdır.

- Tabiata saygılı olmalı, başkalarının da saygılı olmasını sağlamalıdır.
- En son arkasında kendinden sonra anılacak bir eser bırakmalıdır.

‘Transandantal meditasyonun faydası, iç dünyamı dış dünyamdan ayırabilmem’
Sporla aranız iyi. Neler yapıyorsunuz?
Pazarları golf oynarım, yazları da yelken yaparım. Eskiden dalardım. 5 yıl öncesine kadar her sene kayağa giderdim. Her gün mutlaka yüzer ve yürüyüş yaparım. Her sene İstanbul’dan Bozcaada’ya kadar mesafeyi yüzmüş oluyorum.

RAHMİ KOÇ’UN SIRADAN BİR GÜNÜ
Sıradan bir gününüzü anlatın...
Sabahları 07.00’de kalkar, 08.30’da kahvaltımı yapar, 09.30’da Koç Holding’de olurum. 13.00-14.00 arası öğle yemeğimi yer, 14.00’ten 15.00’e kadar öğle uykusuna yatarım. 18.00’den 19.30’a kadar yüzer, daha sonra bir programım varsa ona giderim ve 23.00’de eve dönerim. Eğer programım yoksa 23.30’da yatarım. Gece 02.00-03.00 arası kalkar, idman yaparım.

Nasıl idman yaparsınız yani? O saatte!
Yıllardır bu düzene alıştım. Trx ile hareketler yaparız. Bel çalışırız. Streching yaparız.
Bir de transandantal meditasyon yapıyorsunuz. Sizdeki etkileri neler?
Yaparım. Olumlu etkisi de iç dünyamı dış dünyamdan ayırabilmemdir.

Beslenmenize dikkat eder misiniz?
Evet, ama hiçbir zaman diyet yapmam. Her şeyi yerim, fakat ölçülüdür.
Estetik operasyona karşı mısınız?
Tamamen karşıyım. Erkek olsun, kadın olsun estetik yaptıranların çoğu birbirlerine benziyor ve yüz karakterleri kayboluyor.

‘İYİ JAZZ’IN DA TADINA DOYUM OLMAZ’
Ne tarz müzik dinlersiniz?
Yer ve mekâna göre dinlediğim müzik değişir. Yemeklerde mutlaka Bach dinlemeyi severim. Onun dışında Latin müziğine bayılırım, iyi jazz’ın da tadına doyum olmaz.

AKSİ CEVAPLAR
Koç Holding toplantılarında herkesin karikatürünü yapıyormuşsunuz. Çizgilerinizin kuvvetli olduğu söyleniyor. Bu merakınız ne zaman başladı?
Karikatüre ilgim ortaokulda başladı. Büyük bir sanatkâr değilim, toplantılarda konsantre olmak için çizim yaparım.

Giyim tarzınızla, hobilerinizle başka insanları da etkilediğinizi düşündüğünüz olur mu?
Giyim kuşamımla yahut tarzımla kimseyi etkilemek iddiasında değilim.

‘OYSA BEN EKLEKTIK BIR ALICIYIM'
İyi bir koleksiyonersiniz. Nasıl başladınız?
Kendimi koleksiyoner olarak addetmiyorum. Bence koleksiyonerin tarifi; bir konuyla başlayıp yalnızca o konunun önünü ve arkasını tamamlamaya çalışmaktır. Oysa ben eklektik bir alıcıyım.

Hangi döneme ait eserler alırsınız?
Bana hitap eden, M.Ö. 5000’den M.S. 1930’a kadar hoşuma giden her eseri alırım.

‘ÖYLE KOLEKSIYONERLER TANIDIM Kİ...'
Koleksiyonerliğin filozofisi nedir?
Öyle koleksiyonerler tanıdım ki zevkleri ve hırsları uğruna ailelerini ihmal ve kendilerini dünya nimetlerinden mahrum ettiler. Koleksiyonerliğin felsefesi, zaman ve para harcayarak bir varlık meydana getirmek, bir eser yayımlamak, bir teşhir yapmak, bazı eserlerin yok olmasını önlemek ve bu değeri geleceğe taşımaktır. Böyle yapıldığı zaman uygundur.

Başka konuya geçeyim. Çocuklarınızla ilişkileriniz nasıl?
Gayet iyidir.
Hangisi size karakter olarak daha çok benzer?
Her birinin bana benzeyen bir tarafı vardır.

KISA KISA
Rahmi Mustafa Koç, 9 Ekim 1930’da Ankara’da doğdu. İlköğretimi Ankara’da tamamladıktan sonra İstanbul’da Robert Kolej’e başladı. Buradan mezun olup yüksek öğrenim için ABD’ye gitti.

Rahmi Koç, Johns Hopkins University B.A. Endüstriyel Sevk ve İdare Bölümü’nü bitirdi. 1958’de Otokoç şirketinde görev alarak Koç Topluluğu’nda çalışmaya başladı. 1964’te, genel koordinatör olarak holdingin başına geçti ve İstanbul’a taşındı.

Babası Vehbi Koç’un 1984 yılında İdare Meclisi Başkanlığı’nı kendisine devretmesinin ardından Rahmi Koç, 30 Mart 1984’te Koç Holding Yönetim Kurulu Başkanlığı görevini üstlendi.

4 Nisan 2003’te görevinden emekli oldu ve yerini en büyük oğlu Mustafa Koç’a bıraktı. Kendisi de daha önce babasının yaptığı gibi Koç Holding Şeref Başkanlığı’nı üstlendi.