ABD yaptırımları büyük projeleri etkileyebilir mi?
BOSTON
Rusya’nın ABD ile yaşadığı tartışmalar, ABD Kongresi’nin aldığı kararlarla adım adım Türkiye- Rusya ilişkilerini de etkilemeye doğru gidiyor. Başkan Donald Trump’ın önüne gelen son ABD Kongre kararlarıyla, Türk Akımı, Akkuyu Nükleer Santralı ve S-400 füzeleri gibi Rusya- Türkiye arasındaki önemli projelerin de etkilenmesi söz konusu. Rusya ile ortak enerji projeleri geliştiren, işbirliği yapan ve Rusya’dan silah alan ülkelerin de ambargo kapsamına alınması yönündeki kararın ABD Kongresi’nden geçerek Başkan Donald Trump’ın önüne, imzaya geldiği yönündeki haberler bakalım nasıl bir gelişmeye sebep olacak? Böyle bir kararın imzalanmasıyla Rusya’nın yakın ilişkide olduğu ülkeler de ekonomik anlamda ciddi zararlar görecektir.
Geçen hafta Türkiye’nin S-400 füzesi alması yönündeki kararını değerlendirirken, ABD ve müttefiklerinin bu konuda henüz son sözlerini söylemediklerine dikkat çekmiş, nasıl bir gelişme olabileceğini de takip etmemiz gerektiği notunu düşmüştüm. ABD’de Boston’da son Rusya- ABD gerginliği gelişmelerine şahit olunca, ABD televizyon ve gazetelerindeki Rusya- ABD ilişkilerinin ve Putin’in karşı atağının nasıl değerlendirildiğini mecburen takip ettim. Bu konularla yakından ilgili bir arkadaşım, ABD Kongresi’nin son kararının Türkiye’yi de etkileyeceği ve geçen hafta yazdığım S-400 füzesi dışındaki Türk Akımı, Akkuyu Nükleer Santralı’nın etkileneceği yönünde ilginç bir uyarı haberi verdi. Bugünlerde bu konular için endişelenmemiz ve ilgili makamların süreci iyi takip etmesi gerekiyor.
RUSYA’NIN ENERJİSİNE YENİ HAMLELER
Halbuki yakın zamana kadar, dünyada yaşanan çok sayıda uluslararası meseleye ABD ve Rusya’nın ortak katkı sunması bekleniyordu. Ancak iki küresel gücün arasındaki sorunların katlanarak büyümesi ve son olarak ABD Kongresi’nin Rusya’nın ABD’deki başkanlık seçimine müdahale ettiği iddiaları nedeniyle Moskova’ya yaptırım uygulamak üzere harekete geçmesi, kavganın farklı bir yöne gittiğini gösteriyor.
ABD ve Rusya arasında esen soğuk rüzgârlar, uzun bir süredir ekonomik ambargolarda kendini gösteriyordu. Rusya’nın Ukrayna üzerindeki etkisinin ülkede meydana getirdiği siyasi karmaşa ve akabinde Kırım’ın işgal edilmesi, ABD’nin çok söz söylemesine rağmen hiçbir şey yapmadığını, yapamadığını ortaya koymuştu. Bir yönüyle Gürcistan’dan sonra Ukrayna’da karizması çizilmişti. Suriye’de de Rusya’nın etkisini göstererek yeniden küresel güç olarak rol alması, ABD’yi fazlasıyla rahatsız edince ekonomik yaptırımlar temposu artırılarak uygulanmaya konmuştu. Rusya’nın ABD’deki başkanlık seçimine müdahale iddialarına, ABD’nin verdiği tepkiyle ambargonun şiddeti oldukça yukarıya çekilmiş oldu.
Netice itibarıyla Kongre’den geçmesi beklenen yasanın, ABD Başkanı Donald Trump’ın Rusya’ya yönelik yaptırımları kaldırmasını da zorlaştıracağı belirtiliyor. Zira yaptırım kararları Trump öncesine dayanıyor. Rusya 2014’te Kırım’ı ilhak edip Ukrayna’nın doğusundaki ayrılıkçıları destekleyince, dönemin başkanı Obama, Avrupa Birliği’ni de yanına alarak Rusya’ya karşı şirketleri ve bazı isimleri kapsayan ekonomik yaptırım kararları aldı. Başkan Trump koltuğa oturunca bu kararların yumuşayacağına dair beklentiler yükselmişti, ancak Rusya’nın ABD seçimlerine müdahale iddiası Trump’ı da zor duruma soktu.
AVRUPA’NIN KUZEY AKIM’INA ENGEL!
Ambargo kararıyla Rusya’nın petrol, finans, silah ve teknoloji sektörlerinin Batı ülkelerindeki varlıkları dondurulurken yeni faaliyetlerine de kısıtlamalar getirilmişti. Kongre’nin son adımında ise ambargo halkasına yeni ülkeler ekleneceğinden ve Türkiye’nin de bu kapsamda yer alacağından bahsediliyor. Hatta Avrupa Birliği’nin en önemli doğalgaz boru hattı projelerinden, Rusya’dan Almanya’ya doğalgaz taşıyan Kuzey Akım 2 (Nord Stream) projesi de etkilenecek. Yılda 55 milyar metreküp doğalgaz taşımak üzere projelendirilen ve yaklaşık 10 milyar Euro’ya mal olması beklenen Kuzey Akım 2’nin bu hesapla 2019’da bitirilmesi de zora girecek. Hasılı ilginç günlere doğru gidiyoruz...