Boeing Başkan Yardımcısı John Wojick: 'Meydan okumak için buradayız'
İstanbul’da yapılan havacılık fuarı sebebiyle Türkiye’ye gelen tek önemli yabancı konuk, Boeing Kıdemli Başkan Yardımcısı John Wojick oldu. Yaşanan hadiselerden sonra Türkiye’nin havacılık sektörünün geleceğine inandıkları ve büyük fırsatlar gördükleri için bir meydan okuma havasında burada olduklarını ifade eden Wojick ile bu vesileyle bir araya geldik. Fuarda zaten başka görüşecek kimse de yoktu. Dünyanın 4 büyük üreticisi Boeing, Airbus, Embraer ve Bombardier yeni nesil uçaklarını sergilemek üzere getirmediler. Sadece Boeing, 6 bininci üretimi olan ve THY filosundaki 100’üncü. B737-800 uçağını fuarda bir törenle milli havayoluna teslim etti. Hasılı devletin her türlü desteğini almasına rağmen giderek küçülen fuar, bu haliyle, bu organizatörlerin son fuarı olabilir, hatta olmalı. Bu girişten sonra sözü fuarın tek önemli yabancı misafiri John Wojick’e bırakıyorum:
‘Türk Ekonomisi’ “
Türk pazarı bizim için önemli fırsatlar içeriyor. Bugün de burada önemli bir meydan okuma gerçekleştiriyoruz. Türkiye her ne kadar son 1-2 aydır önemli olaylar yaşamış olsa da Türk insanı ve Türk ekonomisi oldukça güçlü. Daha güzel ve güçlenerek çıkılan günlerin geleceğini, buna bağlı olarak da bizim için yeni fırsatların oluşacağını düşünüyoruz.
‘THY için uzun projelerimiz var’
Türk Hava Yolları’nın uzun menzilli hatlarında orta gövde bir Boeing uçağını değerlendirebileceğini umuyoruz. Bu yönde projelerimiz var. B777 ile B787-9 ve B787-8 projeleri de oldukça önemli. Türkiye bizim model aldığımız önemli bir nokta aslında. Çevresindeki destinasyon fazlalığı ve açılması muhtemel yeni hatların, mevcut hatlarla oluşturabileceği bağlantı noktalarının tam ortasında kalan İstanbul, bu anlamda bizim için çok önemli fırsatlar ve fikirler yaratıyor. Bu sebeple THY için B777-X ve B787’nin önemi öne çıkıyor.
‘B787 ile non-stop fırsatlar açıldı’
Bugün dünyada seyahat eden yolcu sayısının arttığı bir gerçek. Seyahat etme isteği de aynı şekilde artıyor. Olabildiğince hızlı ve verimli bir şekilde gitmek istedikleri yere ulaşmak istiyorlar. B787 bunu başardı aslında. B787, son 5 yıl içinde 100 yeni nonstop destinasyon açılmasına sebep oldu. Böylece süper büyük uçakların merkez (HUB) karmaşasının da önüne geçme açısından oldukça önemli bir gelişme.
‘THY için 777-X vE 787’
Boeing 747-8 çok özel bir uçak. Çok verimli ve kalabalıklaşan merkezler (hublar) için önemli bir alternatif elbette. Türkiye’nin şu anda dünyanın en büyük havalimanını inşa ettiği düşünülürse, insanlara bağlantıların daha rahat sunulabilmesi anlamında daha küçük uçaklar olan 777-X ve 787’nin daha iyi opsiyonlar olacağını düşünüyoruz. Ama THY ile her boy uçağımız için konuşuyoruz. Mesela 777-9 da neredeyse 747-8 kadar geniş bir uçak, yeni motoru ve yeni kanatlarıyla 777’ler çok daha güçlü durumda. THY konfigürasyonuna uyarladığımızda 400 yolcuyu taşıyabilecek."
HAVADA SUÇ ORANI ARTIYOR
Evet, yanlış okumadınız. Havada yani uçaklarda suç oranları giderek artıyor. Bu sebeple bir sorunun parçası olmak istemiyorsanız, havada iletişim ve ilişkilerinize daha dikkat edin. Uluslararası Hava Taşımacılığı Birliği (IATA), 10 kilometre yüksekte, öfke nöbetleri geçiren yolcuların ve buna bağlı olarak da yaşanan tatsız olayların ciddi boyutta arttığını gösteren bir rapor yayımladı. Rapora göre asi yolcuların havada çıkardığı hadiseler, 2015’te bir önceki yıla göre yüzde 14 oranında arttı. 2015 yılı içerisinde asi yolcuların çıkardığı olaylarla ilgili 10 bin 854 rapor tutuldu. Yani her 1205 uçuştan birinde sarhoş, agresif ya da saldırgan yolcuyla karşılaşıldı. 2014’te rapor sayısı 9 bin 316 idi. Asi yolcuların görülme sıklığı ise 1282 uçuşta 1’di. Uçak içinde meydana gelen olayların raporları incelendiğinde büyük oranda, “sözlü taciz, anti sosyal davranışlar, yasal mürettebat talimatlarına ve diğer kurallara uymamak” ifadeleri dikkat çekiyor. 2015’te yaşanan olayların yüzde 11’i asi yolcuların doğrudan kabin ekibine, diğer yolculara veya uçağa fiziksel şiddet uygulayarak zarar
verdiği olaylar, yüzde 23’ünde ise baş etken alkol ve/veya uyuşturucu ilaçları oldu. IATA’nın raporuna göre, alkol kaynaklı olayların da büyük çoğunluğu boarding öncesi yolcuların çok alkol tüketmesi kaynaklı. Bu anlamda uçuş öncesi alınabilecek alkol miktarının sınırlandırılması gibi proaktif basit bir önlemle olayların yaklaşık yarısının önlenebileceği öngörülüyor. Bu not IATA tarafından havalimanları işletmecilerine, tavsiye niteliğinde bir bildirim olarak iletildi.
Peki uçakta en çok hangi tip yolcular rahatsız edici oluyor ve tehlike arz ediyor?
Öfkeli ayaklar: Expedia’nın 2015’te yaptığı Uçakta Etik Çalışması’nın sonuçlarına göre, uçaktaki kural tanımayan yolcuların en büyük silahı ayaklar. Öndeki koltuğun altına uzanan ve bazen de hafifçe koltuğu tekmeleyenler
yüzünden yolcuların yüzde 60’ından fazlası rahatsız.
Sahipsiz çocuklar: Uçağa binince atıştırmalıklara, yemeklere veya eğlence sistemine dalarak, çocuklarıyla seyahat ettiğini unutan ve çocuklarını uçak içinde başıboş ve sahipsiz bırakan ebeveynler, yüzde 59 ile en çok rahatsız olunan yolcu tiplerinden.
Kötü koku: Uçakla seyahat eden her 2 yolcudan 1’i, etrafına kötü kokular yayan yolcudan rahatsızlığını dile getiriyor.
Ses terörü: Uçakta oyun oynarken gürültülü reaksiyonlar veren veya müziği herkesin duyacağı kadar yüksek sesle dinleyenler, en çok rahatsız eden yolcu tiplerinin başında geliyor.
Konuşma meraklıları: Uçuşta yeni insanlarla tanışmak sizin için belki heyecan verici olabilir ama anket sonucu gösteriyor ki yolcuların yüzde 43’ü uçuşta yeni insanlarla konuşmak ve tanışmaktan keyif almıyor.
Kabin bagajı sorunluları: Uçak içine haddinden fazla sayıda veya büyük boyutlarda kabin bagajı alan, bunları yerleştirirken, indirirken koridoru işgal ederek bekleme yaratan hatta bazen de yer bulamadığı için koridoru
kapatan yolcu tipini rahatsız edici bulanların oranı yaklaşık yüzde 40.
Aceleci tipler: Uçak piste teker koyar koymaz ayaklanan ve kapıya doğru yürüyüşe geçen yolcu tipi, her 100 yolcunun 35’i tarafından rahatsız edici bulunuyor.
Koltuk yatırıcıları: Ne pahasına olursa olsun arkadaki yolcuyu düşünmeden ve nezaketen de olsa izin almadan,
koltuğunu olabilecek en son noktaya kadar arkaya yatırarak rahatsızlık veren yolcu tipinin oranı ise yüzde 30’un üzerinde.
