Tahkim edilmiş müzakere süreci
ÇÖZÜM sürecinde “yeni dönem” olarak belirtilen sürecin adını koymak gerekirse ne denilir diye sordum, iki yanıt aldım...
Biri, “Tahkim edilmiş müzakere süreci” dedi, diğeri “Çözüme yeni format”...
Ancak her ikisi de ağırlıklı olarak “tahkim” kelimesi üzerinde durdu.
Yani, “taraflar arasında çıkan uyuşmazlıkların devletin resmi organları yerine, taraflarca belirlenen hakemler tarafından sonuçlandırıldığı uyuşmazlık çözüm yönteminden” söz etti.
Aktardıklarına göre çözüm sürecinin “tahkim” aracı da İzleme Kurulu olacak. Göreve de müzakere süreciyle eşzamanlı başlayacak.
Müzakereye ne zaman başlayacağına ilişkin öngörüleri ise Nevruz öncesi gerçekleşmesi yönünde.
Çünkü Öcalan’ın “ateşkes” çağrısının Nevruz öncesi yürürlüğe girmesi isteniyor.
Yeni dönemin mihenk taşlarını sıralamak gerekirse aslında son iki yıldır konuşulanlara ilave yeni bir şey yok, sadece yöntemde farklılıklar var.
Şöyle ki...
- Bugüne kadar İmralı ile ayda bir görüşme yapılıyordu, bundan böyle gerektiğinde yapılabilecek. Belki heyet adada kalıp birkaç gün müzakereyi devam ettirecek.
- Heyet genişleyecek, Hatip Dicle’den sonra Ceylan Bağrıyanık da heyete dahil olacak.
- İki yıldır adada yapılan konuşmaları devletin iki görevlisi kayda alıyordu. Yeni dönemde bütün konuşmalar belgelere bağlanacak, kayıt altına alınacak. Her görüşme sonrası yapılan açıklamalara son verilecek. Gerekirse iki taraf birden açıklamada bulunacak.
- Öcalan’ın yanında kalan 5 mahkûm yeni görüşme gerçekleşmeden birkaç hafta içinde değişecek. Yeni gelecek 5 mahkûm Öcalan’a sekretarya görevi de verecek.
- Sürecin ana karargâhı yine MİT olacak ancak Kamu Güvenliği Müsteşarlığı da ilk yıllardaki gibi çözüm sürecinin ana omurgasında yer alacak.
- Süreçte yapılan yanlışları ve bunları kimlerin yaptığını belirleyip kamuoyuna duyuracak İzleme Heyeti 15 veya 16 kişiden oluşacak. HDP heyeti kendi isimlerini hükümete iletti. Şimdi ortak liste çıkarılmaya çalışılıyor. Heyet siyasi kimlik taşımayacak, sözü dinlenebilir kişilerden oluşacak.
- İzleme Heyeti, tahkim edilmiş ateşkes sağlayacak. Sıkıntı yaratan yapıların giderilmesi ve devletin yapması gerekenleri sıralayacak. Son örneği Cizre’de yaşanan yol kesme, adam kaçırma eylemlerinin bitirilmesi için devreye girecek. Devlet ile PKK arasında makas çok açıktı. Şimdi onu kapatacak yöntem ve yolların üretilmesine de aracılık edecek.
Daha önce dört ana başlık altında sıralanan 66 maddelik yol haritası üzerinde devletle uzlaşılamayan bazı noktalar vardı. Onların üzerinde yeni görüşler oluşturuldu. O nedenle Kandil ile yeni bir görüşmeye ihtiyaç duyuldu.
Kandil heyetinde yer alacak Bağımsız Milletvekili Leyla Zana’nın bu aşamadaki rolünü sordum.
“Zana’nın görevi farklı” yanıtı verildi. Aktarıldığına göre Zana, geçen yıl Erbil’de yapılması planlanan ancak Suriye gerginliği nedeniyle gerçekleşmeyen Kürt Ulusal Kongresi’nin bu yıl Diyarbakır’da yapılması için görev almış.
Kuzey Irak ve Suriye’deki Kürt partileriyle görüşüp bunları Öcalan ile paylaşacakmış.
Gelinen noktanın özeti böyle...
