Yalnız kurtlar
RUSLARLA savaşan Çeçen Lider Cahar Dudayev’in de damadı olan komutan Salman Raduyev’in lakabıydı.
Kendisine “yalnız kurt” denilmesindeki en önemli neden de hiç umulmadık bir anda tek başına eylem yapmasıydı.
Ottawa, Quebec, Sydney ve kısa süre önceki Paris saldırılarını gerçekleştiren kişilerin eylemlerini tek başlarına yapıyor olmaları, bu lakabın yeniden dirilmesine yol açtı.
Kaygı o ki yakın gelecekte “yalnız kurt” saldırıları artacak.
Bu iddiayı dayandırdığım yer, önceki gün katıldığım, ORSAM’ın ev sahipliğinde, Doç. Dr. Şaban Kardaş ile Doç. Dr. Haldun Yalçınkaya’nın koordinatörlüğünde gerçekleşen Yabancı Terörist Savaşçılar (YTS) ile ilgili panel.
Chatham House kuralları gereği kimin ne dediğini yazamayacağım...
Ancak şunu söyleyebilirim ki, dünyada YTS’ler üzerine çalışan ne kadar etkin isim varsa oradaydı.
Türkiye’de görevli yabancı büyükelçilerin konuşmacı olduğunu da belirtmekle kalacağım.
SAVAŞ TURİSTLERİ
Konuşulanları ana başlıklar halinde şöyle sıralayabilirim.
* YTS’ler Suriye’ye ilk olarak Çeçenistan’dan Esad’a karşı savaşmak için geldi. Nedeni de Esad’ı, Rusya’nın destekliyor olmasıydı.
* Saddam döneminden kalma Baasçı subaylar ile IŞİD’in bir araya gelmesi, zehirli karışımı oluşturdu.
* Önlem alınmazsa Ukrayna’da da Çeçen önderliğindeki YTS’lerle karşılaşılır.
* El Kaide’nin, “Uzak düşmana saldırılıp, kendisine yataklık eden ülkelere baskısı azaltılarak mevzi elde edilir” anlayışını Arap Baharı yıktı. Çünkü uzak düşmana saldırmadan da onun desteklediği ülkelerdeki yönetimlerin yıkılabileceğini öğrendi. Arap Baharı, IŞİD’e zemin oldu.
* Bölge, terör turizmi yarattı. Çatışma alanında izleyici olmak için IŞİD’e para ödeyip Suriye’ye gelenler arasında Japonlar ilk sırayı alıyor.
* YTS tanımı, IŞİD ve El Kaide gibi örgütlere katılmış olanlar için söyleniyor. Diğer örgütlerde para için savaşanlar yok mu?
GURBETÇİ GİBİLER
* Türkiye’den giden YTS’lerin bir kısmı bu işi bir gurbetçi anlayışıyla yapıyor. Bazıları birkaç kez gidip kazandıkları parayla Türkiye’deki evini, otomobilini yenilemiş.
* IŞİD’e 80 ülke YTS sağlamış. En çok katılımcı bin kişiyle İngiltere, 800 kişiyle Fransa. Bunu Hollanda ve Almanya takip ederken, ABD’den 250 civarında katılımcı olduğu varsayılıyor. Avustralya’dan gidenlerin sayısı, ABD’den gidenlerin 3 katı.
10 BİN KİŞİLİK LİSTE
* Türkiye’nin elinde 95 ülkeden 10 bin kişilik YTS listesi var. Bu sayı yakın zamana kadar 7 bin civarındaydı. Tunus’tan gelen liste rakamı artırdı. Bunun 344’ü Türkiye içinde yakalanıp ülkesine yollanırken, 1500’ü kapıdan çevrildi.
* Kazaklar iade edilenlerin arasında en fazla olan, çünkü Kazakistan hükümeti Türkiye’yle daha çok bilgi paylaşıyor.
* ABD’nin Esad konusundaki yeni tavrı “karmaşık gibi görünen IŞİD’e karşı işbirliğini” içeriyor. Yeniden hükümet kurulursa Esad yönetimde olmayacak.
Ve son olarak çok önemli bir öngörü:
“IŞİD bölgede kaldıkça bir kan gibi çevre ülkelere de sızmaya başlayacak...”
Özetle, Türkiye’nin de bu konulara ne kadar duyarlı olduğunu göstermesi açısından iyi bir paneldi...