Seçim ama ya sistem?
-PEKİN-
SEÇİM, Meclis’te yarıdan bir fazlasının kararına bakar.
Eğer yapısal değişiklikler bu dönemde sağlıklı yapılmaz ise seçim sonrası yeni yapının kurulması ve Meclis’in çalışması da bir o kadar zor olur.
Çünkü yeni sistemin yapısal yasalarının hiçbiri henüz çıkmadı.
Seçim 24 Haziran’da yapılacağına göre, Meclis’in anayasası sayılan içtüzük dahil, yasama ve yürütmeye dönük birçok düzenlemenin süratle çıkarılması gerekecek.
YENİDEN YAPILANMA
Eğer sağlıklı yapılamaz ise yıllardır seçimlerin tahakkümü altındaki Türkiye’yi yine tartışmalı bir zemine sokar.
Yani, çok partili hayata geçtiği günden bu yana yaşadığı sıkıntının bir benzeri, parlamenter demokrasiden başkanlık sistemine geçerken de yaşanır.
Bir kez daha seçim yasaları ile yürütmenin yeniden yapılandırılmasına ilişkin düzenlemeleri üzerinde ayrıntısıyla tartışıp sonuçlandırmak yerine çalakalem halletmek zorunda kalınır.
Çünkü yeni sisteme uyum için bugüne kadar yapılan yasal değişiklikler sadece işin çok az kısmını kapsıyordu.
Asıl sistemin nasıl çalışacağını, aday belirleme dahil seçim sisteminin nasıl yürütüleceğini, Meclis’in denge denetim faaliyetini nasıl üstleneceğini belirleyecek düzenlemelere ise bugüne kadar el sürülmedi.
Geçmişte olduğu gibi Meclis İçtüzüğü’nün 186 maddesinin 70-80 maddesi yeni sisteme uydurulacak; komisyonların gerçek anlamda yeni sisteme nasıl uygun çalışması gerektiğine yönelik bir adım atılamayacak.
Bu da yasama ile yürütmenin yeni çatışma alanlarında yeniden karşı karşıya gelmesine yol açacak.
Benzer durum, yasalar için de söz konusu.
Örneğin, yürütmenin yeni sistemdeki işlerliğinin nasıl olacağı konusu ne siyasetin kendi içinde ne de kamuoyu önünde yeterince tartıştı.
Kaldırılacak Başbakanlık ile bakanlıkların yeni sistem içindeki çalışma esasları, hangi kadroların seçimle gelip gideceği, hangilerinin Cumhurbaşkanı kararı, hangilerinin kararnamesiyle gidip geleceği konularına henüz hiç girilmedi.
“Göç yolda düzülür” kuralı kendini bir daha kanıtladı...
BAŞKANLAR, BAKANLAR
Seçim iklimi Mart 2019 sonuna kadar devam edecek gerilimli bir süreci yaratırken, bazı şeyleri de erken ortaya çıkaracak.
Örneğin, sadece ittifakları ve Cumhurbaşkanı adaylarını erken belirlemeyecek, bununla birlikte belediye başkan ve bakan aday adaylarını da ortaya çıkaracak.
Bunu da milletvekili listelerinde yer almayan isimlere bakarak anlayacağız.
Nedeni de açık, milletvekili seçilip daha yılını bile doldurmadan belediye başkanlığı için ayrılmak zorunda kalacaklarından dolayı baştan bu isimler listelerde yer almayacak.
O nedenle listeye girmeyen kişilerin gerçekten liste dışında mı kaldığı yoksa Cumhurbaşkanı seçimi sonrası kabinesinde bakan olarak mı yer alacağı sonradan ortaya çıkacak.
Türkiye Mart 2019 sonuna kadar ihtimal hesaplarıyla uğraşacak...
Bir de Cumhurbaşkanı’nı bir parti, parlamento çoğunluğunu ise başka partinin elde etmesi durumunda, yürütmeye ilişkin düzenleme de zamanında yapılmadığı için işler daha da karışacak...
