Buda'nın ruhu
GAZETELERDE geçen gün pek dikkat çekmeyen, küçük bir haber çıktı: Dalay Lama, yani Tibet Budizmi’nin ruhanî ve Tibet’in senelerdir sürgünde yaşayan hem ruhanî hem de siyasî lideri bir demeç vermiş, bu makama geçen ve bu unvanı taşıyan son kişi olabileceğini söylemiş...
Dalay Lama nasıl seçilir bilir misiniz? Buda’nın reenkarne olmuş ruhunun aranıp bulunması ile...
İslamiyet’te hiçbir şekilde vârolmayan reenkarnasyon, bir ruhun tekâmül edebilmesi için dünyaya başka bedenlerde ve defalarca gidip gelmesi demektir, Budizm’in de temel inançlarındandır ve hem bugünün, hem de geçmişin Dalay Lama’sı hep bu gidip gelen bir ruhun bulunması ile belirlenmiştir.
ŞAKYAMUNİ ARAYIŞI...
Tibetli rahipler, Dalay Lama’nın ölümünden sonra yahut henüz hayatta bulunduğu sırada ileride bu makama geçecek olan müstakbel Dalay Lama’yı ararlar. Aramalar mistik metodlarla yapılır, Budizm’in kurucusu olan ve “Şakyamuni” de denen “Gutama Buda”nın reenkarne olmuş, yani bir başka bedende yeniden dünyaya gelmiş olan ruhunu taşıyan bir çocuğun bulunmasına çalışılır.
Rahipler Tibet’i dağ-bayır demeden köy köy dolaşır ve dünyaya tekrar gelmiş olan Buda’yı, daha doğrusu Buda’nın ruhunu taşıyan çocuğu belirleyip seneler süren sıkı bir eğitimden geçirirler ve mevcut Dalay Lama’nın ardından ruhanî makamın sahibi o çocuk, yani Buda’nın kendisi olur. Tibet Budizmi’ne göre hayatta olan Dalay Lama ile yerini alacak olan çocuk arasında aslında bedenleri dışında hiçbir fark yoktur, zira her ikisi de aynı ruhu taşımaktadırlar, yani bizzat Buda’dırlar!
14. Dalay Lama ve asıl ismi Lhamo Dondrub olan şimdiki lider de bu şekilde belirlenmiş, 1950’de henüz 15 yaşında iken bu makama geçmiş ama Çin’in Tibet’i işgale başlamasının ardından 1959’da memleketini terketmişti ve o zamandan buyana sürgünde idi.
YENİ BİR RUH BULDULAR!
Dalay Lama ile Tibet hiyerarşisinde ikinci adam olan Pançen Lama tâââ o zamandan buyana çekişiyorlar. Sürgündeki lider, memleketindeki Çin işgalinin son bulması için dünyanın dört bir tarafını dolaşırken Pançen Lama işgale boyun eğdi ve bu arada bir de reenkarnasyon mücadelesi yaşandı. Tibet’te sayıları zaten azalmış olan ve ruhânî faaliyetlerini de artık Çin’in talimatları doğrultusunda yapan rahipler, Dalay Lama’nın ardından o makama geçecek olan Buda’nın ruhunu aradılar, küçük bir çocuğu bulup “Buda’nın ruhu işte bu ufak bedende yaşıyor” diye ilân ettiler ama Çin, “Yanlış beden buldunuz” dedi, ortaya bir başka çocuğu sürdü, “Aranan ruh işte bu bedende” diye duyurdu, Pançen Lama da Pekin’den gelen bu talimata uyunca Tibet’in ruhanî hiyerarşisi birbirine girdi.
Dalay Lama, bundan 30 sene kadar önce bir dostunu, Doğu Türkistan’ın Türkiye’de yaşayan efsanevî lideri İsa Yusuf Alptekin’i ziyaret maksadıyla İstanbul’a gelmişti ve Buda’nın reenkarnasyonu ile kaldığı otelde uzun bir röportaj yapmıştım. Açıkça “Siz Buda mısınız?” diye sormuş ve “Yes, I am Buda” cevabını almıştım!
Mülâkat sırasında çekilen fotoğraflardan birini bu köşede görüyorsunuz...
Liderlerin iktidara genellikle seçim ile yahut darbeyle geldiklerini düşünürüz ama bu alanda sadece Tibet’e mahsus olan böyle bir usul daha vardır ve bu yazıyı da pek bilmediğimiz bu üçüncü metodu anlatmak için yazdım.