'Türkiye, Cerablus'a harekât planlıyor'
Cumhurbaşkanı Erdoğan İklim Zirvesi nedeniyle Paris’te. Ziyaretin asıl sebebiyse zirveden ziyade Paris’te yaşanan katliam dolayısıyla Fransa’ya destek vermek. Türkiye’nin Rusya’nın uçağını düşürmesi sonrasında yaşanan gerilim, Putin’in açıklamaları gibi konular İklim Zirvesi’yle ilgisiz olsa da Cumhurbaşkanı Erdoğan’ı takip eden gazetecilerin öncelik verdiği konular. Dolayısıyla Paris’te bile olsak gündemimiz Rusya. Üst düzey bir yetkiliden aldığımız bilgiler ilginç.
PUTİN ÖZÜR DİLEMİŞTİ
Rusya’nın sınır ihlallerine geçen yıl başladığını, bunlardan biri nedeniyle Putin’in arayarak özür dilemek zorunda kaldığını aktarıyor kaynağımız. Açıklamalara göre Rusya tam 4 kez sınırlarımızı ihlal etti.
5 Ekim’de Akdeniz’de bir Rus savaş gemisi radarlarını Suriye sınır hattında uçan F16’larımıza kilitledi. Bu uygulama, vurmasa da ‘vuracakmış gibi yapma’ anlamını taşıdığı için düşmanca bir uygulama olarak biliniyor. Bu ihlallerden hemen sonra Rusya ciddi bir şekilde uyarıldı, yoğun bir görüşme trafiği oldu ve sonunda Putin, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ı arayıp özür diledi.
‘TÜRKİYE HAKLI’ DİYORLAR
Geçen hafta salı günü gerçekleşen ihlalse 4’üncü ihlaldi. Rusya’nın NATO ülkelerinin sınırlarına yaptığı toplam sınır ihlali sayısı 400. Üst düzey yetkili İklim Zirvesi’nde Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın, Putin’le görüşmesi için lanse edildiği gibi bir ‘üsteleme’ durumu olmadığını ifade etti. Yapılan görüşmelerde Avrupalı liderlerin düşüncelerini sorduk: Merkel ve Holland, Türkiye’nin hakkını teslim ediyorlar. Çarpıcı olansa şu: Merkel ve Hollande, Erdoğan’a ayrıca ‘Putin’le konuştuklarını, Türkiye’yi haklı bulduklarını ‘Putin’e de söylediklerini’ ifade ettiler.
Merkel’in, Cumhurbaşkanı Erdoğan ile görüşmesinde Suriye meselesiyle ilgili olarak ‘NATO desteğini artıracağız’ ifadesini kullandığı yolunda başka bir bilgi daha aktarıyor yetkili. Bu veriler, Fransa’nın -ve Avrupa’nın- Paris katliamından sonra Esad-Rusya hattına yaklaştıkları yolundaki analizlerin gerçeği yansıtmadığını ortaya koyması bakımından önemli.
‘PYD’Yİ GÜÇLENDİRMEK AMAÇLARI ARASINDA’
Rusya’nın amacı Lazkiye-İdlib-Cisruşşügur bölgesindeki gücünü tahkim etmek ve Esad’a can suyu vermek. Rusya’nın uçağının düşürülmesinden sonra Türkiye’ye yaptığı suçlamalar, Türkiye’deki Esad yanlılarının kara propaganda malzemelerinden oluşuyor. Yani PKK yanlıları ve PYD’nin Suriye’deki kantonlaşma siyasetini destekleyenler hangi argümanlarla Türkiye’yi itham ediyorsa Rusya da aynı ifadeleri kullanıyor. PYD’yi güçlendirmek de amaçları arasında. Bu durumda “PYD ile ilişkilerin geleceği ne olabilir?” sorusuna karşı ise 3 şartla cevap veriliyor. 1 PKK ile ilişkisini keserse, 2 Esad ile ilişkisini keserse, 3 kantonları birleştirme siyasetinden vazgeçip etnik temizliğe son verirse; bu şartlarla Türkiye’nin PYD ile normal ilişkileri olabilir. Aksi takdirde çok zor.
ABD ve Türkiye yakın zamanda Cerablus’a yönelik bir harekât planlıyor. ABD ve Türkiye’nin birlikte bir kara harekâtı planlamadığı da bize aktarılanlar arasında. Hava harekâtı için ise ‘Sayılı günler kaldı’ ifadesi kullanılıyor.
Rusya’nın Türkiye için pek çok yaptırım öngördüğü ve bunları uygulamaya başladığı biliniyor. Ama doğalgaz ve nükleer santral meselesini hiç ağızlarına almıyorlar. “Nükleer santralı Rusya’nın yapması hâlâ olasılık dahilinde mi?” Bu soruya ‘Hayır asla’ gibi bir cevap almadığımızı not edelim. Velhasılı, Türkiye, Rusya ile ilişkilerinin yeniden düzene girmesinde fayda görüyor.
Rusya askeri mukabelede bulunmadığı sürece Türkiye tansiyonu düşürücü çizgide olacak. Nitekim düşen Rus uçağındaki askerin cenazesi için tören yapılması ve iadesi sırasında gösterilen özen Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın talimatıyla gerçekleşmiş.
Ancak Rusya’nın hal ve hareketleri askeri bir karşılık verebileceği hissini uyandırmıyor değil. “O durumda tablo tamamen değişir” diyor yetkili.
