Suriye'nin geleceğini belirleme oyunları
Rakka’dan DEAŞ’ın silinmesi için geriye sayım başlamışken Suriye’nin geleceğini kimin belirleyeceği manevraları da tüm hızıyla sürüyor.
Bu manevralar en belirgin olarak Suriye içindeki “çatışmasız alanları” belirleme, kontrol etme mücadelesinde ortaya çıkıyor.
İran, bu çatışmasız alanların Suriye’nin geleceğini belirleme mücadelesinde ne kadar önemli olduğunu resmi bir açıklamayla bile ifade etti. Ve bundan sonra da bu alanları kontrol etme mücadelesine tüm gücüyle girdi.
Zaten bu alanları belirlemek ve kontrol etmek için temel çalışmayı Türkiye, Rusya ve İran kendi aralarında yapıyor.
ABD-RUSYA GİZLİ GÖRÜŞMELERİ
Ancak Washington’da ortaya çıktı ki, bu üç ülkenin çalışmaları sürerken Rusya ile Amerika arasında da gizli görüşmeler sürüyormuş.
Denklemlere son olarak stratejik konumunun önemi nedeniyle Ürdün de katıldı.
Amerika, Suriye’nin güneyinde İran’a yakın olan milislerin etkinliğinden çok rahatsız.
Bu milisler, Ürdün sınırına yakın olan Tanf Üssü’ne 17 mil kadar yakın duruyorlar.
Amerika bu Tanf Üssü’nde muhalif Suriyeli grupları eğit-donat programı çevresinde eğitiyor ve geleceğe hazırlıyor.
Rusya ile Amerika’nın gizli sürdürdükleri görüşmelerde Ürdün sınırına yakın olan bölgede Tanf Üssü’nü de içine alacak çatışmasız bölge oluşturuluyor.
Bunun garantörleri, Ürdün’le ilişkileri iyi olan Rusya ve Amerika olacak.
Rusya’nın yakın olduğu İran milislerine ABD’nin tavrının nasıl olacağı ise henüz belli değil.
TÜRKİYE’NİN ETKİNLİK ALANI
Türkiye ise Suriye’nin kuzeyinde kendi sınırına yakın bölgelerde çatışmasız alanların oluşturulmasına ve buraların kendi kontrolünde olmasına haklı şekilde önem veriyor.
Türkiye, Rakka’nın DEAŞ’tan temizlenmesinden sonra bölgenin kontrolünün Sünni Araplarda kalması ve Kürtlerin yeni kazanımları olmaması için bu çatışmasız alanların kontrolü konusunda çok hassas.
Amerikalılar arada bir polis güçlerinin eğitimi için Ürdün askerlerini kullanmak gibi Türkiye’nin bölgedeki etkinliğini kırma çalışmaları yapsa da Türkiye’nin kuzeydeki etkinliği kolay azaltılabilecek gibi görünmüyor.
ÜRDÜN’E DİKKAT
Ürdün konusunda bir hatırlatma da yapmalıyım.
Birkaç ay önce Ürdün Kralı Abdullah, Trump’la görüşmek için Washington’a gelmeden birkaç gün önce şehirde etkin olan ve Trump’a da ulaşma imkânı bulunan bazı insanlara telefon edip, “Bölgedeki her sorunun temelinde Türkiye var” mesajını göndermişti.
Washington’a gelince bunu Başkan Trump’a bizzat iletti.
Dolayısıyla bölgesel etkinlik mücadelesinde kendisini Türkiye’nin yerine geçirme çabasına girişmesi de bu yüzden sürpriz değil.
Bu arada Rusya da Suriye’de Sünni dünyayla bağlantılarını kurması açısından Ürdün’ü planlarına dahil etmeye çalışıyor.
“Suriye’nin geleceğini belirleyecek en önemli devletlerden biri olan Türkiye, gelişmelerin bu boyutunu da göz önüne alıp Ürdün’e de dikkat ederek stratejiler uygulamalı” diyor Washington’daki stratejistler.
KATAR’A YÖNELİK ARAYIŞLAR
Türkiye, karmaşık ve çok denklemli olan Suriye stratejisini yürütmeye çalışırken bir yandan da Amerika’da Katar’a yönelik yeni politikalar arayışları olduğunu unutmamalı.
Özellikle bazı gruplar, Katar’ın terörün finansmanında etkili olduğu söylentilerini yaymaya çalışıp yeni politikalar oluşturulması sürecini etkilemeye uğraşıyor.
