Petrol kozu ve Kürdistan
WASHINGTON’daki özellikle Kürtleri izleyen birimler, referandumdan sonra Türkiye’nin petrol kozunu oynayabilmesinin çok zor olacağını ve eğer oynarsa, vana kapanırsa bunun Türkiye’ye de uzun vadeli sorunlar açacağını düşünüyorlar.
Birimler bu analizlerini, Suriye’de kendi ulusal güvenlik çıkarlarına en uygun çözüme ulaşmak için Rusya ile işbirliğine ihtiyaç duyan Türkiye’nin, eğer petrol vanasını gerçekten kapatırsa Kuzey Irak’ta Rusya ile büyük çelişki yaşayacak olmasına dayandırıyorlar.
Birimlerin elindeki rakamlara göre Rusya, Kürt bölgesine yaptığı enerji yatırımlarında Amerika’yı geçmiş durumda.
“Oil Futures”a büyük para yatırmış olan Rusya, bu yatırımın tehlikeye düşmemesi için bölgeden pertrol akışının kesilmeden sürmesini sağlamak zorunda.
Rusya’nın ayrıca Rosneft devlet şirketi aracılığıyla Kürt bölgesine doğalgaz yatırımı da var. Yeni doğalgaz boru hattının 2019’da devreye girmesi ve yeni hattan ihracatın da 2020 yılında başlayacağına dayanan hesapları var Rusların.
Rusya bu planlarını ve ilk aşamadaki 4 milyar dolara kadar çıkan yatırımını, ilerde Türkiye’nin kendisinin Rusya’nın Kürt bölgesinden getirip Avrupa’ya satacağı enerji için bir hub olacağını düşünerek yapmıştı.
İŞ BİRLİĞİ ARANIYOR
Yani Amerikalılara göre bölgeden enerji ihracatı için Rusların Türkiye ile tam işbirliğine ihtiyacı var. Bana söylenene göre Ruslar bu hub’dan Almanya’ya yılda 30 milyon metreküp (BCM) yıllık ihracat düşünüyorlar. Ceyhan’a getirilecek petrol de ilk önce Almanya’daki rafinerilere gönderilip oradan dağılımı yapılacak.
Amerikalılara göre Ruslar, Türkiye merkezli hub’dan Avrupa’ya yapılması planlanan ihracata hem stratejik hem de siyasi olarak çok önem veriyorlar.
Washington’a göre işte bu yüzden Kerkük-Ceyhan boru hattının açık kalması Rusların ulusal güvenlik sorunu haline gelmiş durumda.
Bu bilgileri aktaran buradaki kaynaklar “Bütün bunlara rağmen Türkiye yine de elbette vanayı kapama kararını verebilir, ama bunu yaparsa Ruslarla arasında yaşanacak gerginliği de göze almak zorunda” dediler.
İRAN FAKTÖRÜ
Aynı kaynaklar bütün bunların dışında vananın kapanmasının Rusya faktörü dışında Türkiye’nin uzun vadeli ekonomik çıkarlarına da aykırı olacağını düşünüyorlar. Türkiye bugün Kuzey Irak’taki Kürt bölgesiyle ekonomik ilişkileri en sağlam olan ülkelerden biri.
İran bir süredir atılımlar yaparak Türkiye’nin elindeki ekonomik gücü kendisine çekmek için bazı girişimlerde bulunuyor. Eğer Türkiye vanayı kapatarak ilişkilerini tehlikeye atarsa “İran’ın daha güçlü devreye girmesi tehlikesi”ne de dikkat çekiyor buradaki kaynaklar ve bunun Amerika için de bir tehdit oluşturacağını söylüyorlar.
