Pentagon ve Salih Müslim
PYD’nin eski eşbaşkanı Salih Müslim’in Çekya’da yakalandığı haberi Washington’a ulaşınca hemen Amerikan kaynaklarını aradım. “Bu operasyonda sizin parmağınız var mı? Yine Öcalan’ın yakalanma sürecinde yaşananlara benzer bir operasyona mı şahit oluyoruz?” diye sordum.
Konuştuklarımın çoğu “Sanmıyoruz” dedi, bir kısmı ise kesinlikle reddetti. Ama hepsi şunu söyledi: “Amerikan istihbaratının bir işi olmasa da bunun gerçekleşmesinden şu anda çok mutsuz olduğumuz da söylenemez.”
DEAŞ ile savaşta kendilerine bölgede müttefik aradıkları tarihlerde sürekli konuştukları ve sonra da ortak hareket ettikleri Salih Müslim’le ilgili neden şimdi böyle konuştuklarını anlamak için ABD Savunma Bakanı James Mattis’in, Milli Savunma Bakanı Nurettin Canikli’yle yaptığı görüşmede söylediği cümleyi hatırlamam gerektiğini belirtti bu kaynaklar.
Mattis o görüşmede Türkiye’ye, “Biz gerekirse PKK’ya karşı YPG’yi savaştırabiliriz” demişti.
ABD’NİN PKK PLANI
Konuştuğum Amerikan kaynakları, Türkiye bunun mümkün olmadığını düşünse de Pentagon’un kendisine göre bir planı bulunduğunu da vurguladı. Bu planın ne olduğunu da öğrendim, ama öğrendiğimde yine Amerika’nın uzun vadeli tutarlı bir strateji yapmadan aceleyle hareket etmekte olduğunu gördüm.
Pentagon’un planına ve tutarlı bir strateji olmamasının yaratacağı sakıncalara geçmeden önce, Washington’daki yönetim birimlerinin şu andaki durumunu anlatmalıyım. Yönetim şu anda Suriye’de “İran etkisine karşı nasıl mücadele edilebilir” bu konuda kafa patlatıyor. Her birime bu konuda görüş belirlemesi ve diğer birimlerle bunu koordine etmesi talimatı da verildi.
İsrail konusunda özel duyarlılığı bulunan Başkan Trump, Suriye’deki İran tehdidinin birinci ulusal güvenlik sorunu yapılması talimatını verdi. Pentagon her zaman olduğu gibi diğer birimlerin görüşlerini almadan, yine işi en hızlı çözebileceğini düşündüğü planı çıkardı.
PENTAGON’UN STRATEJİK HATASI
DEAŞ’la mücadele stratejisi oluşturulduğu dönemde de Pentagon bunu en hızlı, en etkin YPG ile yapacağını düşünmüş ve bu kararın stratejik ve diplomatik sonuçlarını göze almadan Trump’ı da bu plana ikna etmişti.
Pentagon şimdi de Suriye’de İran tehdidine karşı en etkin güç olarak düşündüğü YPG’yi stratejisinin merkezine koyan bir plan geliştiriyor. Bu plan çerçevesinde Pentagon’un YPG yönetimindeki İran etkisini örgütten temizlemek için çalışma başlattığı anlatılıyor.
MÜSLİM OPERASYONU
Bu çalışma bağlamında bir süredir Pentagon’un, PKK/YPG içindeki İran’a yakın duran yönetici kadrosundan isimlere karşı bir etkisizleştirme operasyonu başlattığı belirtiliyor. Bu bağlamda YPG yöneticilerinden İran’a sempatiyle yaklaşan isimlerin bölgeden uzaklaştırıldığı ve bunlara Suriye’ye dönmemelerinin söylendiği belirtildi. Konuştuğum kaynaklar, kesin olmamakla birlikte sayının onlarla ifade edilebileceğini söylediler.
Salih Müslim’in de bu grup içinde yer aldığı, bu yüzden son tutuklama işinde Amerikan istihbaratı resmen rol almasa dahi bu adımdan şikâyetçi de olmadıkları vurgulanıyor. Amerikan istihbaratının elinde, Salih Müslim ve onunla bağlantıları olan diğer YPG yöneticilerinin, İran Devrim Muhafızları Kudüs Gücü yöneticisi Kasım Süleymani’yle bağlantıları olduğu bilgisi de var.
Pentagon’un YPG üzerinde olası İran etkisini tamamen temizleyerek kendisine bağlı bir YPG oluşturmaya çalıştığı ve Mattis’in son demecinin temelinde eğer bu başarılırsa YPG’nin PKK ile çatıştırabileceğini düşünmesinin yattığı vurgulanıyor.
STRATEJİK TUTARSIZLIK
Pentagon yine masa başında en etkin, en hızlı sonuç alabileceği stratejiler çıkarmaya çalışırken bunun ileride yol açabileceği olağanüstü sorunlara aldırmıyor.
Pentagon’un şu anda odaklanmış olduğu bu stratejiyi diğer birimler gerçekçi ve yapılabilir bulmuyor. Bu diğer birimler, Suriye’deki İran etkisini dizginlemek için şu anda başlıca 3 ayrı alternatif üzerinde çalışıyor. Bu alternatifler arasında YPG’nin silahlı güç olarak İran milislerine karşı kullanılması bulunmuyor.
Üzerinde çalışılan planların ne olduğunu yarın yazacağım, ama şunu söyleyeyim; Pentagon’un Trump’a anlatmaya başladığı stratejinin bölgede yol açabileceği sorunlara bu diğer birimler dikkat çekmeye çalışıyorlar.