Kumarhanede patlayan derin devlet içi kavga
BİRKAÇ gün önce Amerika’da internet üzerinden spor bahislerine izin verilmesiyle bir yasa değişimi süreci başladı. Las Vegas merkezli kumarhanelerin tekelinde bulunan bu spor bahislerinin internete taşınması, aslında Amerikan derin devleti içinde bölgemizi çok yakından ilgilendiren bir büyük güç savaşının yansımasıydı.
Ne olup bitiğini tam anlatabilmek için Kudüs’te Amerikan elçiliğinin açıldığı güne dönmek gerekiyor.
TÖRENDEN TEK KARE
Açılışın yapıldığı saatlerde İsrail’de Jared Kushner ve eşi Ivanka Trump’ın katıldığı bir kutlama töreni vardı. Evanjeliklerin kiliselerinde kullandığı kutlama sesi “hallelujah”ların bolca duyulduğu törende çok ilginç bir davetli de vardı.
Davetin şeref listesinde yer alan Amerikan Yahudi’si milyarder Sheldon Adelson ile eşi Miriam Ochsorn, ilk sırada Netanyahu, Jared Kushner ve Ivanka Trump’ın yanındaydı. Ayrıca yanlarında Amerika’dan birlikte geldikleri, buradaki Evanjelik camianın önde gelen iki rahibi de vardı. Aslında bu tek kare fotoğraf, benim bu köşede bir süredir yazdığım, Amerika’nın derinliklerinde sürmekte olan Evanjelik hâkimiyetini tam kurma savaşının bir finali gibiydi.
KARARI O ALDIRDI
Girişte söylediğim kumarhane kararının temelinde de bu savaşın yansımaları görülüyor. Amerika’da İsrail konularındaki en büyük lobici kuruluş “American Israel Public Affairs Committee”dir (AIPAC). Trump’a milyonlarca dolar akıtmış olan Sheldon Adelson da bu komite içine aktifti. Parasını sahip olduğu kumarhanelerden kazanan Adelson, karısı Miriam ile birlikte Kudüs için mücadeleyi hayatının en önemli konusu yapmış bir kişidir.
Sheldon Adelson bugün Washington siyasetinde en etkin güç olan “Foundation for Defense of Democracies” (FDD) vakfında da en etkili insan grubunun içindedir. Gerek parasının sağladığı bağlantılarıyla gerekse bu vakıf aracılığıyla Beyaz Saray üzerine gücü hayli fazladır. Hatta Amerikan elçiliğinin Kudüs’e taşınması kararını Trump’a hızlı aldıranın da o olduğu söyleniyor.
Kumarhanelerinde kurduğu bağlantılar ve para gücüyle Adelson, Amerikan Evanjelik cemaati içinde de sözü dinlenen bir zengindir. Onun Evanjelikler ile Amerikan neo-con’ları arasında kurulan sıkı ilişkiyi sürdüren insan da olduğu konuşuluyor Washington’da.
AIPAC İLE ÇATIŞMA
Ancak son yıllarda bu artan gücüne rağmen Adelson ile AIPAC arasındaki ilişki gerginleşti. 2017 yılının kasım ayında İsrail- Amerikan Konseyi’nin konferansında Adelson bir konuşma yaptı ve AIPAC’ın değil İsrail- Amerikan Konseyi’nin İsrail’i ilgilendiren konularda lobi yapan tek kuruluş olmasını istedi.
AIPAC uzun süredir Filistin sorununa “iki devletli çözüm” öngörüyor ve bu amaç doğrultusunda Filistinlilere de yardımcı oluyor. Adelson ise bundan hiç hoşnut değil ve bölgede Filistinlileri tamamen geri plana itecek, daha sert politikalardan yana. İsrail-Amerikan Komitesi’ni de bu görüşe çekmek istiyor.
Bu bölünme tabii ki içerdiği güç odakları ve Evanjelik taban bağlantıları nedeniyle AIPAC’ın tepkisine yol açtı. Las Vegas’ta güçlü kumarhane yatırımları bulunan Sheldon Adelson’un gücünü azaltmak isteyen bazı çevreler, yasayı değiştirtip internette spor bahsi oynatmayı legal hale getirme yolunu açmaya çalışıyorlar.
Kudüs ve İsrail’in çıkarları konusunda eşiyle birlikte daima militanca davranan milyarder Adelson’un buna karşı hamlesinin ne olacağı şu anda merakla bekleniyor.
SANDS KUMARHANESİ
Bu arada Adelson’un yerine başka otel yaptırmadan önce sahibi olduğu Las Vegas’taki eski Sands Oteli’nin kumarhanesinin, derin devlet tarihi açısından hayli ilginç bir geçmişi olduğunu söylemeliyim.
Frank Sinatra ve Rat Pack diye adlandırılan arkadaşlarının müdavimi olduğu bu kumarhanede Sinatra’nın da mafya bağlantıları kullanılarak dönemin başkanı Kennedy’ye karşı bir FBI-mafya işbirliği başlatıldı. Daha sonra Küba’nın işgalinin denendiği Domuzlar Körfesi fiyaskosunun ardından CIA içinden de bazı grupların dahil olduğu bu işbirliği sonucunda Kennedy Ailesi’ne yönelik yapılanları artık hepimiz biliyoruz. Sands Oteli’nin yerine daha sonra Venetian adlı otel yapıldı.