1 dolar 1 TL olur mu?
Aslında “yeni dünya düzeni” içinde şöyle sormak daha doğru; orta ve uzun vadede 1 dolar veren 1 TL alabilir mi?
Bu soruyu, ilk defa 2007 yılında “aklı evveller” dolar 2 milyon olur mu sorusuna cevap ararlarken ortaya atmış ve aşağıdaki cevapları vermiştim!
Bu cevaplar sonrası gelişen süreçte dolar tam olarak 1.15’i test etti!
Bakalım 2007’de neleri konuşmuşuz?
Aynen alıntılıyorum:
“1- Türkiye’de değerlenen YTL ‘kendimize özgü’ gerçeklerimizden kaynaklanmıyor. 2001 sonrası ortaya çıkan ‘yüksek petrol fiyatı’ ve ürettiği ‘likidite’yle birlikte dünya üzerinde marjinal bir para akışı oluşuyor.
2- Makro gerçeklerin bozuk olmasından yola çıkarak finansal sonuçları değerlendirerek kur neden patlamıyor diyenler son 5 yıldır sonuç alamıyorlar.
Yukarıda tarif ettiğim dünya sistemindeki 2001 sonrası başlayan ‘siyasal anomali’ bitmediği sürece de gerçekler ile sonuçlar ayrışmaya devam edecek. Aynı mantık Euro-Dolar ve petrol için de geçerli. Arkasında bir paraya güç katan “ordu, tek devlet, tek merkez bankası” gibi unsurları olmayan birleşemeyen Avrupa’nın Euro’su neden 1.40’a koşuyor? Petrol neden 100 dolar yoluna girdi?
3- Kavramsal olarak ‘1 dolar, 1 YTL olmaz’ diyemeyiz. Diyebileceğimiz; var olan durumu oluşturan bileşenleri analiz ettiğimizde 1 doların Türkiye’de kısa vadede görebileceği en düşük değer 1.25 YTL yani 9 Mart 2005 günü test ettiğimiz dip bölgesi. Önümüzdeki günlerde 1.25-1.26 bandını hatta belki de bu hafta test edeceğiz...
4- En önemli soru: 1.25’in aşağı geçilmesi için ne olması gerekir? Dünya genelince 2003 sonrası ortaya çıkan denklem devam eder, petrol fiyatları girdiği yeni yolda 100 dolara doğru ilerler, Euro- Dolar 1.40 direncini aşar, küresel likidite azarsa; Türk finans piyasalarında marjinal fayda sağlayacak seçim sonuçlarının oluştuğu bir ortamda; 1.25 altında 1.1 ve 1 bölgelerini sorgulayabiliriz.
Yalnız tekrar ediyorum; yukarıdaki şartlar tek tek yerine gelmeli. Bunlar olmadığı sürece kısa vadede dip değer, altını çizerek, söylüyorum; 1.25 seviyesi.
5- Diyeceksiniz ki; kesin söyleyin ya 1.25 aşağı geçilirse? Kesin söyleyeyim; 1.25 altında 1.25-1.1 bandı içinde yeni bir taban oluşabilir.”
Değerli dostlar, 2007 yılında “dolar 2 TL üzerinde ne yapar” sorusu TV’lerde tartışılırken “1.1-1.25 bandını ortaya atmış” ve tartışmaya açmıştım!
Peki sonra? Sonrasında kur 1.15’i test ederken, aynen daha önce tersi olduğu gibi “2 TL olur” diyenler, tam tersi bir psikoloji içine girdiler ve dolar “1 TL altına gider” ipine sarıldılar! İşte tam bu günlerde de şu satırları yazdım ve paylaştım...
Aynen alıntılıyorum:
“... Yukarıda ‘Türkiye’de para ne isterse o olur’ dedim ama sanmayın ki; dünya genelinde farklı... 2003 sonrası açılan pozisyonlar o kadar büyük ki; bu yapıyı değiştirecek en küçük bir kararı FED’in dahi alması mümkün değil. 2003 sonrası ‘herkesin aynı anda kazandığı bütün değerlerin zirve yaptığı’ bir saadet zinciri kuruldu ve ‘bunun aksine adım atmak’ çok ama çok zor... İşin özü: Amerika’da da ‘para ne isterse’ o olur... Başlığa dönelim ve bitirelim; dolar daha da düşecek mi? Çok kısa arz edeyim; yukarıda anlattığım yapı bozulmadığı sürece beklentim; yüksek faizdüşük kur döngüsünden para kazananların ‘kuru aşağı basma’ eğilimleri devam edecek... Böyle bir yapı içinde ‘yıl sonu’ etkisiyle dünya piyasalarının ‘yeniden zirve yaptığı’ her dalga içinde, bizim de yeniden 1.20 altına sarkmamız gayet doğal... Ama işte bu ama çok önemli; eldeki verilerle dolar 1.1-1.18 bandını asla ama asla aşağı geçemez! Buradan ‘satın’ daha aşağıdan alırsınız diyenler ile 1.70’ler üzerinde 2’ler de geçilir diyenler aynı kişiler! Tekrar ediyorum; eldeki veriler ile 1.18 altında asla dolar satılmaz... Son günlerde okuduğum ‘dolar 1 YTL’nin bile altına gider’ açıklamalarına zamanında ‘dolar 1.1 YTL olur’ diyen kişi olarak şimdi ‘karşı çıkıyorum’ ve ‘dünya genelinde küresel bozulmanın öne çıktığı bir yapı’ içinde ‘bunun bilerek’ ve ‘belli bir amaç uğruna’ pompalandığının altını çizmek istiyorum... Sonuç: 2001 sonrası ortaya çıkan yapıda özellikle 2003 sonrasında, ‘yüksek petrol fiyatına dayanan ve sistemin genleşmesini sağlayan dinamik’ , 2007 Kasım ayında ‘sona erdi’. Şimdi dünya piyasalarında ‘büzüşmeçöküş’ dönemi başladı ve FED kararları ile ‘yapı olumlu’ tutulmaya çalışılıyor. Böyle bir yapı içinde ‘kısa vadede 1 YTL’nin altını değil’ , dip olarak ‘1.1-1.8 bölgesini’ sorgulamalıyız.
Son söz: Dolar 1 YTL altına düşer havasının yayılmasının altında bana göre Türk halkına uzun süredir taşıtılan dolarları sattırma arzusu var. Unutmayın; sıcak para ne kadar düşük seviyeden, sattığı doları geri alırsa, kârı o kadar artar!”
Değerli dostlar, o günden bugüne yazdıklarımın bir özeti...
Bugüne gelince...
Ana stratejim belli; TL, dolara ve Euro’ya karşı “yeni dünya düzeni” gereği değerlenecek. Nereye kadar, ne zaman sorularına da yarın cevap arayacağız...
