Serkan AKKOÇ / YAZI DİZİSİ 1 / GAZETE HABERTÜRK
HABERTÜRK, şampiyonluk yarışında heyecanın iyice arttığı bu günlerde, çok merak edilen konulardan birine ışık tutuyor. ANDY-AR’la birlikte taraftarın nabzını tutan HABERTÜRK, başta dört büyükler olmak üzere takımların renklerine gönül veren milyonların profilini, eğilimlerini; kulüp başkanları, hakemler ve federasyon hakkındaki görüşlerini; rakiplerine ve onların taraftarlarına bakışını ve hatta siyasi eğilimlerini araştırdı. Bugünden itibaren gazetenizde okuyacağınız dev yazı dizisinde bir taraftar olarak takımınıza ve rakiplerine ilişkin merak ettiğiniz soruların yanıtlarını bulacaksınız.
Taraftar anketi, mart ayı başında ANDY-AR tarafından 81 ilde 2 bin 145 kişiyle kantitatif araştırma tekniklerinden CATİ (telefonla görüşme yöntemi) uygulanarak tamamlandı. Sosyo-ekonomik, sosyo-demografik gruba mensup kişilerden yaş, eğitim, mahalle/semt kotalarına göre tesadüfi olarak ulaşılan kişilerle görüşüldü. Deneklerin yüzde 63.3’ünü erkekler, yüzde 36.7’sini kadınlar oluşturdu. Ankete katılanların yüzde 15.3’ü 18-25, yüzde 23.5’i 25-34, yüzde 22.8’i 35-44, yüzde 18.9’u 45-54 yaş aralığında. Yüzde 19.5 ise 55 yaşın üzerinde. 2 bin 145 denekten yüzde 65.6’sı evli, yüzde 32.1’i bekâr, yüzde 2.3’ü boşanmış olduğunu beyan etti. Katılımcıların yüzde 22.4’ü ilkokul, yüzde 19.4’ü lise, yüzde 18.3’ü üniversite mezunu. Yüzde 1.1 okur yazar olmadığını söyledi.
Yazı dizimizin ilk gününde, genel taraftar profiline ilişkin rakamları bulacaksınız. Bu kapsamda taraftarların eğitim durumu, yaş ve cinsiyete göre dağılımı yer alıyor. Araştırmaya katılanlar tuttukları takımı seçmelerine etki eden faktörlere ilişkin soruları yanıtlarken, “Hangi kulübün taraftarı daha çok?” konusu da dizimizin ilk gününde yanıt bulan sorulardan biri oldu. Deneklere ‘Passolig’ uygulaması hakkındaki görüşleri de soruldu. İşte taraftara yöneltilen sorular ve alınan yanıtlar...
İPİ, AZ FARKLA GS TRİBÜNÜ GÖĞÜSLEDİ
Ankette sorulan “Hangi takımın taraftarısınız?” sorusuna katılımcıların yüzde 32.5’i “Galatasaraylıyım” dedi. Fenerbahçelilerin oranı yüzde 30.4, Beşiktaşlıların yüzde 16.7, Trabzonsporluların yüzde 5, Bursasporluların yüzde 2.4, Eskişehirsporluların yüzde 2, Konyasporluların yüzde 1.8, Sivassporluların yüzde 1.6, Kayserisporluların yüzde 1.3. Yüzde 2.5 ise herhangi bir takımın taraftarı olmadığını söyledi.
GENÇLER ARASINDA BİRİNCİLİK GS’DE
Yaş gruplarına göre yapılan değerlendirmede, araştırmaya konu en genç grup olan 18-24 yaş aralığında en büyük yüzdeye Galatasaray sahip oldu. Bu yaş grubunda ankete katılanların yüzde 16.8’i sarı-kırmızılı renklere gönül verdiğini söyledi. 18-24 yaş aralığındakilerin yüzde 16.2’si Beşiktaşlı, yüzde 15.7’si Fenerbahçeli, yüzde 9.8’i Trabzonsporlu. 55 üstü yaş grubunda ise yüzde 19.6 Bordo- Mavililerin, yüzde 19.5 Fenerbahçe’nin, yüzde 19.3 Beşiktaş’ın, yüzde 16.8 Galatasaray’ın taraftarı.
YÖNETİMDEN EN ÇOK FB TARAFTARI MEMNUN
Kulübünün yönetilme biçiminden en çok memnunluk duyan taraftar grubu Fenerbahçeliler. “Kulübünüz iyi yönetiliyor mu?” sorusuna “Evet” yanıtı verenlerin oranı Fenerbahçe’de yüzde 81.2’yi buldu. Galatasaraylılar arasında ise memnuniyet oranı yüzde 18.4’te kaldı
TRABZON’DA KADIN DESTEĞİ 2 İSTANBUL TAKIMINI GEÇTİ
Ankete katılanlar arasında en yüksek kadın oranı Galatasaray’da çıktı. Galatasaray taraftarı olduğunu söyleyenlerin yüzde 38.3’ü kadın. Galatasaray’ı yüzde 38.2 ile Trabzonspor, yüzde 36.3’le Fenerbahçe, yüzde 33.3’le Beşiktaş izliyor.
EN FAZLA ÜNİVERSİTE MEZUNU BEŞİKTAŞ’TA
Ankette taraftarlara eğitim durumları soruldu. İlkokul mezunlarının oranı Beşiktaş’ta yüzde 19.6, Fenerbahçe’de yüzde 20.5, Galatasaray’da yüzde 23.2, Trabzonspor’da ise yüzde 25.5 olarak gerçekleşti. Normal lise mezunları Beşiktaş taraftarlarının yüzde 20.7’sini, Fenerbahçelilerin yüzde 21.7’sini, Galatasaraylıların yüzde 18’ini, Trabzonsporluların ise yüzde 21.6’sını oluşturdu. Üniversite mezunlarının oranı Beşiktaş’ta 23.7, Fenerbahçe’de 18.3, Galatasaray’da 16.3, Trabzonspor’da ise yüzde 12.5 oldu. Alınan yanıtlar en çok üniversite mezununun Beşiktaş’ta, lise mezununun Fenerbahçe’de, ilkokul mezununun Trabzonspor’da olduğunu gösterdi
TAKIM TERCİHİNİ AİLE BELİRLİYOR
Taraftarların tuttukları takımı seçme nedenlerine ilişkin de ortaya ilginç sonuçlar çıktı. Verilen yanıtlar, aile içindeki eğilimlerin bu seçimdeki en büyük etken olduğunu ortaya koydu. “Taraftarı olduğunuz takımı seçme nedeniniz nedir?” sorusuna ankete katılanların yüzde 30.6’sı “Anne-baba-aile” yanıtını verdi. Seçimin tümüyle kendi tercihi olduğunu belirtenlerin oranı yüzde 25.2, “Eşim ve çocuğum” diyenlerin oranı yüzde 11.6. Genel kanının aksine, arkadaş çevresinin takım tercihindeki etkisi yüzde 9.5 gibi düşük bir oranda kaldı. Yüzde 3.7 ise akrabalarının etkili olduğunu ifade etti.
'GERÇEK BİR FUTBOL ÜLKESİYİZ'
Türkiye’nin gerçekten “futbol ülkesi” olduğunun son yaptıkları anketle bir kez daha ortaya çıktığını belirten ANDY-AR Araştırma Yönetim Kurulu Başkanı Faruk Acar, taraftarın da tıpkı siyasi konularda olduğu gibi ayrışmış bir pozisyonda durduğunu vurguladı. Acar, bugünkü verilerle ilgili şunları söyledi:
-Galatasaray’ın yüzde 32.5 oranla birinci, Fenerbahçe’nin de yüzde 30.4 oranla ikinci olması bizi şaşırtmadı. İki oran arasında çok büyük fark yok.
-Türkiye’de taraftarı olunacak takım seçilirken anne, baba, kardeşten geçen bir gelenekçilik söz konusu... Babanın evladıyla ilgili ilk planlarından biri tuttuğu takımın taraftarı yapmak oluyor. Ailede herkes bu konuda kendince bir misyon üstleniyor. Sonradan takım değiştirme yüzeysel de olsa futbola az ilgisi olan, özellikle de kadınlarda karşımıza çıkıyor. Örneğin eşinin taraftarı olduğu takıma yaklaşımı olumlu anlamda değişebiliyor.
-Beşiktaş’ta eğitim seviyesi yükseldikçe koyu taraftar olma eğiliminin düştüğünü görüyoruz. İlkokul ve yukarı doğru çıkan eğitim durumlarında diğer iki takımın daha fazla temsili olduğunu söylemek mümkün. Ama bu eğitimliler Beşiktaş’ı; eğitimsizler Galatasaray ya da Fenerbahçe’yi tutuyor anlamına gelmez. Galatasaray ve Fenerbahçe kulüpleri, taraftarın yüzde 60’tan fazla bölümünü temsil ettiği için Türkiye toplumunun genel eğitim seviyesinin de burada ön plana çıktığını görebiliyoruz.
-Takım tutma tercihlerinde etkili olan maddeler arasında “Aile”den sonra ikinci sırada “Kendi tercihim” cevabı geliyor. Ailesinden, akrabalarından bağımsız olarak takım tercihi yapan gençlerin yaş aralığı düşünüldüğünde, UEFA Şampiyonluğu ve sonrasında ardı ardına gelen başarılı sonuçların Galatasaray lehine etkili olduğu, gençlerin başarının arkasında konumlandığı anlaşılıyor.
YAZI DİZİSİ 2
Sempatide ortak payda Beşiktaş, en tanınan başkan Aziz Yıldırım
HABERTÜRK’ün, ANDY-AR’la birlikte 81 ilde 2 bin 145 kişiyle yaptığı dev taraftar araştırmasına göre, tüm takım taraftarları arasında, tuttukları takım dışında “en çok sempati” duyulan takım Beşiktaş. “En sevilmeyen” takım ise Fenerbahçe. Tüm takım taraftarlarının en çok tanıdığı kulüp başkanı, Fenerbahçe’nin 18 yıldır başkanlığını yapan Aziz Yıldırım.
BEŞİKTAŞ VE CİMBOM SÜRPRİZİ
Özellikle 1992-93 sezonunda Galatasaray’ın deplasmanda Ankaragücü’nü 8-0 yenerek 66 puanla, aynı puandaki Beşiktaş’ın önünde gol averajıyla şampiyon olmasından beri, Beşiktaş ile Galatasaray taraftarları arasında karşılıklı bir “antipati” oluştuğu yıllardır spor kamuoyunda konuşulur. Ancak ANDY-AR’ın HABERTÜRK için yaptığı anket, bunun bir “şehir efsanesi” olduğunu gösteriyor. Zira ankete göre Beşiktaşlıların, tuttukları takım dışında en çok sempati duydukları takım yüzde 19.3 ile Galatasaray... Keza Galatasaraylılar da en çok Beşiktaş’a sempati duyuyor, oran ise yüzde 33’e yükseliyor. Yine Beşiktaşlılar ve Galatasaraylıların “en sevmedikleri” takım listesinde ilk sırada “birbirleri” değil, Fenerbahçe yer alıyor. Trabzonsporluların en çok sempati duyduğu takım ise sanıldığı gibi “Galatasaray” değil, Beşiktaş...
SEMPATİ ŞAMPİYONU KARTAL
ANDY-AR, ankete katılan 2 bin 145 kişiye, tuttukları takım dışında sempati duydukları takımı, diğer bir deyişle “ikinci takımları”nı sordu. Taraftarların, tuttukları takım dışında en çok sempati duyduğu takım yüzde 27.1 ile Beşiktaş oldu. Onu Galatasaray ve Fenerbahçe izledi. Milli Takım, üç büyüklerin ardından dördüncü sırada yer aldı. Kendi takımı dışında hiçbir takıma sempati duymayanlar yüzde 10.4
DİĞER TARAFTARLARCA EN SEVİLMEYEN TAKIM FENERBAHÇE
Ankete katılan 2 bin 145 kişi, “En sevmediğiniz futbol takımı hangisi?” sorusuna yüzde 22.2 ile “Fenerbahçe” yanıtını verdi. Onu sırasıyla Galatasaray, Trabzonspor ve Beşiktaş izledi. Soruya Fenerbahçeliler çoğunlukla “Galatasaray”, Galatasaraylılar da çoğunlukla “Fenerbahçe” diyerek şaşırtmadı. Ancak oranlar arasındaki fark dikkat çekiyor. Galatasaray’ı sevmeyen Fenerbahçelilerin oranı yüzde 59.9’ken, Fenerbahçe’yi sevmeyen Galatasaraylıların oranı yüzde 80.8... 2010-2011 sezonu sonunda başlayan 3 Temmuz sürecinde “şike” iddiaları nedeniyle karşı karşıya gelen Fenerbahçe ve Trabzonspor’a dair rakamlar da ilgiye değer. Trabzonsporluların sevmediği takımlar listesinde Fenerbahçe yüzde 67.4’le ilk sırada... Ancak Fenerbahçelilerin sevmediği takımlar sıralamasında Trabzonspor ilk iki sırada yer almıyor.
BAŞKANLARI ÜZECEK SONUÇ
Tüm taraftarlar arasında en çok tanınan kulüp başkanı Fenerbahçe’nin patronu Aziz Yıldırım. Ankete katılanların yüzde 74.9’unun “Fenerbahçe Başkanı kim?” sorusuna “Aziz Yıldırım” yanıtını verdiği görülüyor. Galatasaray, Beşiktaş ve Trabzonspor’un başkanları sorulduğunda en çok verilen yanıt ise “Bilmiyorum”.
HAKEMLER ‘KISMEN’ FARKIYLA ‘BAŞARILI’
Halen devam eden 2015-2016 sezonu, belki de hakem hatalarının en çok konuşulduğu sezon oldu. Ancak ankete katılan taraftarların yüzde 34’ü hakemleri “başarılı” buluyor. “Kısmen” yanıtıyla birlikte hakemleri “başarılı” bulanların oranı yüzde 53.5’e ulaşıyor. Soruya “Hayır” yanıtı verenlerin oranı ise 41.2. Dikkat çekici bir oran da taraftarların yüzde 65.1’inin sahalardaki taşkınlıklara verilen cezaları caydırıcı bulmaması...
‘3 BÜYÜK DEĞİL 2+1 BÜYÜK’
Faruk ACAR (ANDY-AR Araştırma Yönetim Kurulu Başkanı)
Anketimizde, hem Galatasaray hem Fenerbahçe hem de diğer şehir takımlarının taraftarlarının Beşiktaş’a karşı sempatik bir yaklaşım sergilediğini gördük. Bunun “sosyal” bir sonuç olduğu düşünülebilir. Beşiktaş taraftarlarının toplumda gelişen olaylara karşı duyarlı olduğu algısı, “Çarşı” grubunun toplumsal bazı olaylarda “domino” etkisi yaratan pozisyonu ön plana çıkmış görünüyor. Aslında araştırmanın sonuçları bize, “3 büyük değil, 2+1 büyük var” diyor. Netice itibarıyla Fenerbahçeli ve Galatasaraylı taraftarlar, Beşiktaş’ı “düşman” görmüyor. Her iki takım taraftarının da Beşiktaş’a karşı bir opsiyonu ve olumlu bakış açısı olduğunu görüyoruz.
Fenerbahçe’nin, kendini diğer takımlardan ayrıştırması; gücü ve pozisyonu itibarıyla “Fenerbahçe Cumhuriyeti” yakıştırmasıyla diğer takımların üzerinde farklı bir tavrının olması; diğer takım taraftarlarının Fenerbahçe’ye “olumsuz” yaklaşmasına yol açıyor. En çok bilinen kulüp başkanının Aziz Yıldırım olması ise öncelikle mevcut başkanlar arasında en eski olmasına yorulabilir. Diğer kulüplerde başkanlar ve yönetimler sürekli değişirken, Yıldırım yıllardır gücünü ve konumunu koruyor. Elbette ‘çarpıcı’ çıkışları ve hakkındaki iddialar dolayısıyla uzun süre gündemde kalmasını da yok saymamak lazım. Türk hakemlerinin başarılı bulunmasının temel nedenini ise son dönemde dünya futbol arenasında daha fazla sahne almaya başlamalarına bağlıyorum.
YAZI DİZİSİ 3
Habertürk’ün ANDY-AR’la birlikte 81 ilde 2 bin 145 kişiyle yaptığı araştırmaya göre, taraftarların yüzde 46.4’ü bu sezon Fenerbahçe’nin şampiyon olacağını düşünüyor. Onu yüzde 35.5 ile Beşiktaş izliyor. Galatasaray ise yüzde 9.9 ile üçüncü sırada yer aldı
HABERTÜRK, Türk futbolu ile ilgili çok merak edilen ve üzerinde çok tartışılan konulara ışık tutmayı sürdürüyor. ANDY-AR’la birlikte taraftarın nabzını tutan Habertürk bugün, dört büyük takımın renklerine gönül veren milyonlara; “Şampiyon kim olur”u sordu. Ayrıca bugün taraftarların gönlündeki yerli ve yabancı futbolcuları, teknik adamları; statta maç izleme oranlarını ve taraftar gruplarına bakışlarını okuyacaksınız. ANDY-AR’ın 81 ilde 2 bin 145 kişiyle yaptığı dev araştırmaya göre, yüzde 46.4 bu sezon Fenerbahçe’nin şampiyon olacağını düşünüyor. Onu yüzde 35.5 ile Beşiktaş takip ediyor. Galatasaray yüzde 9.9 ile üçüncü sırada yer alıyor.
TARAFTAR GRUBUNDA REKOR ÇARŞI’DA
Farklı futbol takımı taraftarının katıldığı araştırmada, Beşiktaş’ın ünlü taraftar grubu Çarşı, yüzde 37.1 gibi yüksek bir oranla Süper Lig’de en beğenilen taraftar grubu olarak ipi göğüsledi. Çarşı’yı sırasıyla Genç Fenerbahçeliler ve Galatasaray’ın en büyük grubu Ultraslan takip ediyor.
ŞENOL GÜNEŞ EN BEĞENİLEN
Süper Lig’in en beğenilen teknik direktörü Beşiktaş’ın başındaki Şenol Güneş. Fenerbahçe Teknik Direktörü Vitor Pereira ikinci sırada yer alırken, Türkiye Futbol Direktörü Fatih Terim, araştırmada üçüncü sırada. “En beğendiğiniz teknik direktör kim?” sorusuna “Bilmiyorum” diyenlerin oranı ise yüzde 34.5.
TRABZONLULAR MAÇLARI STADYUMDA İZLİYOR
2 bin 145 taraftara futbol maçlarına ilgisi soruldu ve izlenme oranları belirlendi. Sonuçlara göre, taraftarların yüzde 61.6’sı futbol maçını stadyumda izliyor. Yüzde 38.4’lük oran hiç stadyuma gidip futbol maçı izlememiş. Futbol ile yatıp kalkan Trabzon, takımına stadyumda da sahip çıkmış. Trabzonspor maçlarını stadyumda izleme oranı yüzde 78.4. Başka bir ifadeyle Trabzon’da her 100 kişiden 78’i takımının maçını en az bir kez stadyumda izlemiş.
EN BEĞENİLEN FUTBOLCU YERLİ GÖKHAN GÖNÜL YABANCI SNEIJDER
Araştırmaya göre Süper Lig’in en beğenilen yerli futbolcusu Fenerbahçeli Gökhan Gönül. Bu ismi Galatasaraylı Selçuk İnan ve Beşiktaşlı Gökhan Töre takip ediyor. Barcelona’da futbol hayatına devam eden Arda Turan, Süper Lig’de oynamamasına rağmen araştırmaya katılanlar tarafından en beğenilen yerli futbolcular listesine seçilmiş. Süper Lig’in en beğenilen yabancı futbolcusu ise Galatasaray’ın Hollandalı yıldızı Wesley Sneijder. Bu oyuncuyu Beşiktaşlı Mario Gomez ve Galatasaraylı Fernando Muslera takip ediyor.
"FENERBAHÇE KADRO ZENGINLIĞIYLE ŞAMPIYONLUĞA YAKIN"
Faruk ACAR (ANDY-AR Araştırma Yön. Kur. Bşk.)
ANDY-AR Araştırma Yönetim Kurulu Başkanı Faruk Acar, Fenerbahçe’nin şampiyonlukta önde olduğunu söyledi. “Fenerbahçe’nin bu sene şampiyon olacağına işaret eden rakamlarda elbette taraftar sayısının etkili olduğunu söyleyebiliriz” diyen Acar, şunları dedi: “Ancak tek başına bu yeterli bir neden değil. Araştırmanın yapıldığı tarihler arasında Fenerbahçe’nin 3 kulvarda da bir beklentisi söz konusuydu. Fenerbahçe’nin en pahalı futbolculardan oluşan mevcut kadrosu ve yakaladığı form dolayısıyla son düzlüğe girildiğinde biraz daha avantajlı olduğu, demoralize olabilecek bir Beşiktaş’a karşı biraz daha aktif bir pozisyon üstleneceğine ilişkin genel bir kanaat olduğu görülüyor. Beşiktaş’ın taraftarı dışındaki kesimlerden de şampiyon olabileceğine dair genel bir kanaat oluşmuş durumda.”
STADYUMDA MAÇ İZLEME AVRUPA SEVİYESİNDE
Faruk Acar, araştırmada, “Hayatınız boyunca herhangi bir şekilde bir stadyumda maç izlediniz mi?” sorusuna yüzde 60’lık oranda “Evet” cevabı verilmiş olmasının Türkiye’nin “futbol ülkesi” olduğunu gösterdiğine dikkat çekti. Acar, “Kadınlar ve gençlerin de var olduğunu düşünürsek, en az bir kere bir stadyumda maç izlediğini belirtenlerin sayısı oldukça fazla. Avrupa’da da bu oranın Türkiye’nin çok üzerinde olduğunu düşünmüyorum” dedi. Faruk Acar araştırma sonuçlarına ilişkin şu değerlendirmeyi yaptı:
‘GÜNEŞ, BEĞENİ VE TAKDİR TOPLUYOR’
Bu tür araştırmaların yapıldığı tarihin sonuca mutlak bir etkisi oluyor. Bundan 2 yıl önce yaptığımız bir araştırmada sonuç Slovan Biliç ya da Hamza Hamzaoğlu çıkabilirdi. Gündeme paralel bir şekilde vatandaşın futbolu takip ettiğini görüyoruz. Beşiktaş’ın başarılı bir ivme yakalamış olması, özellikle de Şenol Güneş’in çok fazla kamuoyu önünde tartışma yaratan çıkışları olmaması dolayısıyla beğeni ve takdir topladığını görüyoruz. Fatih Terim’in üçüncü sırada yer almasına sebep olarak; milli takımın geri planda kalmış olması, son maçlarda bir performans artışı yaşansa da milli takım hakkında genel bir olumsuzluk söz konusu olması gösterilebilir. Fransa’daki kupa süreci belirleyici olacaktır.
‘FUTBOLCU İSİMLERİNİ VERSEYDİK...’
“En beğenilen futbolcu” sorusuna verilen cevaplarda kaliteli bir oyuncu olmanın yanı sıra aynı zamanda iyi bir karaktere sahip olmanın da belirleyici olduğunu söyleyebiliriz. Son 10 yıla damgasını vurmuş, başarılarıyla ön planda olduğunu bildiğimiz, aynı zamanda karakter olarak da diğer takımların rahatsız olmadığı bir futbolcu algısı Gökhan Gönül üzerine çok oturuyor. Futbolcu isimlerini vermiş olsaydık Arda Turan açık ara birinci olarak çıkardı.
ÇARŞI’YI BİLMEYEN YOK
“Türkiye’de Çarşı grubunu bilmeyen neredeyse hiç kimse kalmadı” diyebiliriz. Takımla özdeşleşen bir bütünlük sağladığını bildiğimiz “Çarşı” grubu var. Sosyal mesajlarıyla da öne çıkıyor. Araştırmada Fenerbahçe, Galatasaray ve diğer taraftarlar tarafından da hayranlık duyulan bir yaklaşım sergilenmiş.
YAZI DİZİSİ 3
4 büyüklerde ilk 3: ‘Milliyetçi’, ‘Atatürkçü’ ve ‘demokrat’ taraftarlar
HABERTÜRK’ün, ANDY-AR’la birlikte 81 ilde 2 bin 145 kişiyle yaptığı dev taraftar araştırmasının son bölümünde, futbol-siyaset ilişkisine dair ilginç rakamlar bulacaksınız. Türkiye Futbol Federasyonu özerk bir yapıda olmasına rağmen, Türkiye’de siyasetin yıllardır futbola müdahil olduğu tartışılır. Daha yeni bir tartışma ise tribünlerin siyasi duruşu. Siyasetteki pek çok gelişmenin yansımalarını artık daha hızlı ve sık şekilde tribünlerde görmek mümkün. Bu bazen 2013’teki Gezi Parkı protestolarının, bazen son günlerde artan terör olaylarının tribünlere tezahürü şeklinde olabiliyor. 2013’te özellikle Beşiktaş ve Fenerbahçe taraftarları, Gezi protestolarında “etkin” rol almayı tercih etmeleriyle gündeme gelmişti.
FUTBOLA SİYASETİN KARIŞTIĞINI DÜŞÜNÜYOR MUSUNUZ?
Ankete katılan 2 bin 145 kişinin yüzde 55.5’i, futbola siyaset karıştığını düşünüyor. Yüzde 39.3’e göre ise siyaset ve futbol birbirinden “ayrı işler”. Renklerine bakmaksızın, tüm takım taraftarları kendilerini en çok “Türk milliyetçisi”, “Kemalist/Atatürkçü” ve “demokrat” olarak tanımlıyor. Fenerbahçe, Beşiktaş ve Trabzonspor taraftarı bazında da bu ilk 3 sıralama değişmiyor. Sadece Galatasaray taraftarları arasında kendisini “demokrat” olarak tanımlayanlar, “Kemalist/ Atatürkçü” tanımlayanlardan fazla... Kendini “sosyal demokrat” tanımlayanlar bazında Fenerbahçe ve Galatasaray, “İslamcı” tanımlayanlar bazında Galatasaray ve Trabzonspor ön sırada... En fazla “sosyalist” taraftar ise Beşiktaş ve Fenerbahçe’de.
AYNI TRİBÜNDE FARKLI İDEOLOJİLER
Elbette aynı takım çatısı altında olsa bile, hiçbir tribünün ideolojik anlamda “tek” rengi olduğu söylenemez. Aynı renklere gönül verenler, “ideolojik” olarak farklı taraftar gruplarını oluşturabiliyor. Türkiye’de “tribün ve siyaset” dediğinizde ilk akla gelen taraftar topluluğu, şüphesiz Beşiktaş Çarşı grubu. Öyle ki 1-2 yıl önce Beşiktaş tribünleri, “sol” tandanslı Çarşı’ya karşı kurulduğu iddia edilen ve Beşiktaş-Galatasaray derbisinde sahaya giren “milliyetçi-muhafazakâr” 1453 Kartalları grubuyla tanışmıştı. Genç FB’lilerin daha çok “muhafazakâr-sağ kanatta” olduğu belirtilirken, Vamos Bien, Sol Açık gibi Fenerbahçe taraftar grupları yıllardır sarı-lacivert “sol” bayrağı tribünlerde dalgalandırıyor. Galatasaray’da Ultraslan “milliyetçi-muhafazakâr”, Tekyumruk ise “sol” düşünceye sahip olmasıyla biliniyor. Trabzon şehrinin “milliyetçi” atmosferi, bordo-mavi tribünlerde de kendisini gösteriyor. İşte, ANDY-AR’ın araştırmasıyla, tribünlerdeki son siyasi atmosfer...
AK PARTİ 3 BÜYÜKLERİN TAMAMINDA, CHP FB, MHP İSE BJK VE GS TRİBÜNLERİNDE YÜKSELİŞTE
Ankette taraftarlara, Meclis’te yer alan 4 parti bazında, 1 Kasım 2015’teki genel seçimde hangi siyasi partiye oy verdikleri ve bugün genel seçim olsa hangi partiye oy verecekleri de soruldu. 4 büyüklerin taraftarlarının hepsinde, 1 Kasım’da AK Parti’ye oy verenlerin oranı yüzde 50’nin üzerinde. 1 Kasım’da AK Parti’ye en çok oy veren taraftarlar ise yüzde 85.1 ile Trabzonsporlular.
Onu Galatasaray, Beşiktaş ve Fenerbahçe taraftarları izliyor. 4 büyüklerin tribünlerinden 1 Kasım’da CHP’ye giden oyların oranı Beşiktaş, Fenerbahçe, Galatasaray, Trabzonspor; MHP’ye giden oyların oranı Galatasaray, Fenerbahçe, Beşiktaş, Trabzonspor; HDP’ye giden oyların oranı Galatasaray, Beşiktaş, Fenerbahçe şeklinde sıralanıyor. “Bugün seçim olsa kime oy verirsiniz?” sorusuna “AK Parti” diyenlerin Beşiktaş, Galatasaray, Fenerbahçe taraftarları arasında arttığı, Trabzonspor taraftarları arasında azaldığı görülüyor.
“CHP” diyen Fenerbahçe taraftarları 1 Kasım’a göre artarken; bu cevabı veren Galatasaray, Beşiktaş ve Trabzonspor taraftarları azalıyor. “MHP” diyenler Beşiktaş ve Galatasaray taraftarları arasında artış gösterirken, “HDP” diyenlerin 3 büyük takım taraftarları arasında da azaldığı görülüyor.
TRİBÜNLER TERÖRE KARŞI YİNE BİRLİK MESAJI VERECEKTİR
3 Temmuz 2011’de başlayan “Şike” soruşturması süreci ve sonrasındaki gelişmelerle, Fenerbahçe taraftarı başta olmak üzere hemen hemen tüm taraftar grupları arasında “Siyaset futbola karışıyor” görüşü ağırlık kazandı. Zira o dönemde pek çok siyasetçi, “şike” tartışmalarına görüş ve yorumlarıyla dahil olmuştu. Bunun etkileri birçok taraftar üzerinde halen görülüyor.
Türkiye’de apolitik kişi sayısı yüzde 10’un altında... Gitgide daha politikleşen bir toplumumuz var. Siyasi partileri kasıtla, “İnsanlar artık 2 takım tutuyor” diyebiliriz. Taraftarlar, destekledikleri siyasi partileri de en az takımları kadar benimsiyor. 3 büyük İstanbul kulübünün Türkiye’deki taraftarların yüzde 80’ini temsil ettiğini düşünürsek, 1 Kasım seçiminde yüzde 49.5 oy almış AK Parti’ye desteğin taraftarlar arasında da yüzde 50 ve üstünde olması gayet normal. Trabzonsporlu taraftarların yüzde 85.1’inin AK Parti’ye oy vermiş olması, AK Parti’nin kurucusu olan Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Karadenizli olmasıyla da paralellik gösteriyor. İstanbul’da İstiklal Caddesi’nde dün yaşanan terör saldırısı yine tribünlerden tepki görecektir. Taraftarlar teröre karşı ortak tepki verme konusunda yine büyük oranda birleşip tek ses olacak, birlik mesajı verecektir. Araştırmamız Beşiktaş takımı ve Çarşı taraftar grubunun, diğer takım taraftarlarınca “en sempatik taraftar grubu” görüldüğünü ortaya çıkarmıştı. Bu anlamda, teröre karşı tribünlerde birleştirici lokomotif rolünü Beşiktaş taraftarı üstlenebilir.
Türkiye’deki tüm takım taraftarlarının yüzde 55.5’i, futbola siyaset karıştığını düşünüyor. Yüzde 39.3’e göre ise siyaset ve futbol birbirinden “ayrı işler”. Siyasi parti eğilimlerinde ise 1 Kasım seçiminden bu yana AK Parti’nin 4 büyük takımın taraftarları arasında da yükselişte olduğu görülüyor. Yine 1 Kasım’a göre CHP’nin popülaritesi Fenerbahçe; MHP’nin popülaritesi ise Beşiktaş ve Galatasaray tribünlerinde artışta.