AB dönem başkanı Macaristan ve AB arasında ipler kopmak üzere
AB Dönem Başkanı Macaristan'ın AB yönetiminden ayrı dış politika yürüterek Rusya-Ukrayna Savaşı ile ilgili diplomatik inisiyatif alması, uzun süredir gergin olan AB-Macaristan bağının kopmasına neden oldu. AB Komisyonu, Macaristan başkanlığındaki hiçbir gayriresmi toplantıya katılmayacak. Birçok AB ülkesi de Orban yönetimini protesto ederek üst düzey katılımlı toplantılar yapmayacaklarını duyurdu. Bu karar, AB tarihinde bir ilk.
Macaristan Başbakanı Viktor Orban'ın geçtiğimiz hafta önce Kiev'de Ukrayna lideri Zelenskiy, daha sonra Moskova'da Rus lider Putin, sonrasında Pekin'de Çin lideri Xi ve son olarak ABD başkan adayı Donald Trump ile bir araya gelmesi; AB yönetimi tarafından sert bir dille eleştirildi.
Rusya-Ukrayna Savaşı'nda barış arayışıyla bu gezileri yaptığını söyleyen Orban'a AB yönetimi, "Bizi temsil etmiyor" yanıtını verdi.
Son gelişme ise AB yönetiminin Macaristan'ın AB dönem başkanlığı döneminde düzenlenen gayrı resmi toplantılara komisyon üyelerini göndermeyeceğini açıklaması oldu.
Macaristan 31 Aralık'a kadar altı ay süreyle AB dönem başkanlığını yürütecek.
"Komisyon yanlış yapıyor"
Budapeşte yönetimi, AB'ye sert tepki göstererek, "AB, üye devletler tarafından oluşturulan uluslararası bir örgüttür. AB Komisyonu da AB'nin bir kurumudur. AB Komisyonu işbirliği yapmak istediği kurumları ve üye devletleri seçemez. Komisyon'un tüm kararları artık siyasi mülahazalara mı dayanıyor?" açıklamasını yaptı.
Avrupa Komisyonu Başkanı'nın sözcüsü Eric Mamer ise, "AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, Macaristan Dönem Başkanlığı'nın başlangıcına işaret eden son gelişmeler ışığında, AB Komisyonu'nun sadece Konsey'in gayrı resmi toplantılarında üst düzey memur düzeyinde temsil edilmesine karar vermiştir" dedi.
Mamer'in gazetecilere gönderdiği ayrı bir mesajda zaman sınırlaması olmadığını belirttiği karar, AB Komisyonu'nun katılımını etkili bir şekilde azaltıyor.
"Von der Leyen'in seçim hamlesi"
Orban'ın partisi Fidesz'in Başkan Yardımcısı Kinga Gal, bu hamlenin von der Leyen'in seçim kampanyasının bir parçası olduğunu söyledi. "Von der Leyen'in AB kurumlarını, özellikle de Macaristan'a karşı, siyasi şantaj ve baskı amacıyla kullanmasına alıştık" diyen Gal, "Bu kabul edilemez ve Avrupa işbirliğinin özüne aykırıdır" dedi.
Geçtiğimiz hafta İsveç, Finlandiya, Estonya, Letonya, Litvanya ve Polonya, Orban'ın Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile yaptığı görüşmeleri protesto etmek amacıyla Macaristan'ın bu ayki AB dönem başkanlığıyla bağlantılı hükümet toplantılarına bakan göndermeyeceklerini açıkladı.
İsveç'in AB İşlerinden Sorumlu Bakanı Jessika Roswall, ülkelerin sadece devlet memurları tarafından temsil edileceğini ve diğer AB üyesi ülkelerin de benzer eylemleri tartıştığını söyledi.
Orban: Trump hazır
Macaristan Başbakanı Orban, AB yönetiminin kararının ardından Avrupa Konseyi Başkanı Charles Michel'e bir mektup yazdı.
Orban, kendisine tepki gösteren AB liderlerine, "Trump, Rusya-Ukrayna barış arabulucusu olarak 'derhal' harekete geçmeye hazır" açıklamasını yaptı.
"Şunu kesinlikle ifade edebilirim ki Trump seçim zaferinden kısa bir süre sonra göreve başlamasını beklemeyecek, hemen bir barış arabulucusu olarak hareket etmeye hazır olacaktır. Bunun için ayrıntılı ve sağlam temellere dayanan planları var"
