Akdeniz'e niyet New York'a kısmet
Özgürlük Heykeli aslında Osmanlı topraklarının süsü olacaktı. Dikilmek üzereyken projeden vazgeçilen Özgürlük Heykeli, sonraki yıllarda kaidesinde yapılan birkaç değişiklikten sonra Fransa tarafından ABD'ye hediye edildi. Akdeniz'in süsü olacakken ABD'nin ikonu olan Özgürlük Heykeli'nin felaket konulu filmlerde yıkıma uğrayan unsurların başında gelmesi ne yüksek ölçüde küresel bir simge olduğunu gözler önüne seriyor
Küresel boyutta yaşanan felaket konulu filmlerde başına gelmedik kalmayan unsurların başında gelir.
Kimi filmlerde tsunaminin etkisiyle başı kopar, gövdesi suyun altında kalır.
Kimi filmlerde buzun hışmına uğrar.
Kimi filmlerde kötü niyetli uzaylı lider, dünyalılara karşı kurduğu egemenliğinin altını çizmek için meşalesini üsse dönüştürür.
Kimi filmlerde ise nükleer savaş sonrasında parçalanmış bir haldedir.
Öylesine tanınmış, öylesine simge olmuştur.
Dünyanın en bilindik heykellerinden olan, ABD’nin ikonik simgesi Özgürlük Heykeli, geçtiğimiz günlerde gerek gün batımı gerekse dolunayla birlikte bir kez daha profesyonel fotoğrafçılar için ekmek kapısı oldu.
O fotoğrafçılar, ne kadar para kazandı bilinmez ama Özgürlük Heykeli, ününe ün kattı.
Osmanlı Devleti’nin yaptırdığı bir heykel olmasından dolayı bizim için ayrı bir anlama sahip olan Özgürlük Heykeli, son anda karar değiştirilmeseydi günümüzde Akdeniz’in süsü olacaktı.
Sadrazam Mustafa Reşid Paşa, Mısır Valisi Said Paşa’ya Süveyş Kanalı’nın açılması şerefine kanalın Akdeniz’e açıldığı yere dev bir heykel dikilmesi için talimat verdi. Yüzü ve meşalesi Batı’ya dönük olacak heykel, “Doğu’nun ışığının Batı’yı aydınlattığı” şeklinde bir temaya sahip olacaktı. Heykel, hem Osmanlı Devleti’ni hem de Mısır’ı temsil edecekti. Antik Mısır döneminin kıyafetlerini giymiş kadın heykelinin baş kısmında 7 kıtanın hâkimi ve halife Osmanlı Padişahı’nı temsilen 7 kıtayı işaret eden 7 sivri uçlu bir taç olacaktı.
Heykelin siparişi dönemin ünlü Fransız heykeltıraşı Frederic Auguste Bartholdi'ye edildi. Bartholdi, masrafı Sultan Abdülaziz tarafından karşılanan heykeli birkaç yıl sonra tamamladı. Bakır ve çelikten yapılan heykel, Marsilya’dan gemiyle Mısır’a getirilecekti. Ne var ki Said Paşa vefat edince halefi İsmail Paşa, Müslüman topraklarında hoş karşılanmayacağı gerekçesiyle heykelin dikilmesine karşı çıktı. İsmail Paşa, Süveyş Kanalı’nın mimarı Ferdinand de Lesseps’e heykelin Mısır’a getirilmemesini söyledi. Bunun üzerine de heykel, Paris’te bir depoya konuldu.
Süveyş Kanalı, heykel dikilmeksizin 1869’da görkemli bir törenle açıldı.
Aynı tarihlerde Fransa ile ABD arasında başlayan işbirliğiyle Paris'te Fransız - Amerikan dostluk grubu kuruldu. Grubun lideri Edouard Rene Lefebvre de Laboulaye, ABD’lilere iki ülke arasındaki dostluğun nişanesi olacak bir hediye verilmesini önerdi. Hediyenin de devasa bir heykel olması gerektiği fikrini yürüttü.
Yapılacak olan heykel, bir elinde hukuku simgeleyen bir kitap tutmalı, diğer elinde de dünyayı aydınlatan özgürlüğün sembolü olan bir meşale taşımalıydı. Heykelin siparişi yine heykeltıraşa, Frederic Auguste Bartholdi'ye verildi. Bartholdi, yeni bir heykel yapma yerine Osmanlı Devleti için meydana getirdiği heykelde restorasyon yapılmasını önerdi. Böylelikle hem zamandan hem de paradan tasarruf yapılacaktı. Önerisi kabul edilince de Frederic Auguste Bartholdi, Eyfel Kulesinin tasarımcısı Gustave Eiffel’in de yardımıyla yüzünde ve kollarında yaptığı değişiklikle heykeli yeni bir görünüme kavuşturdu. Bartholdi, ‘Dünyayı Aydınlatan Özgürlük’ adını verdiği heykelin yüzünü tamamen değiştirdi. Yeni yüzün görünümünü ise annesi Charlotte’nin yüzünden esinlenerek oluşturdu.
‘Dünyayı Aydınlatan Özgürlük’ heykeli, 1884’te Fransa'da tamamlandıktan bir yıl sonra 350 parçaya bölünüp 214 sandık içinde New York’a götürüldü. Parçalar, 4 ay içinde 47 Metrelik kaidenin üzerinde yeniden birleştirildi. ABD’lilerin ‘Özgürlük Heykeli’ adını verdiği heykel, 25 Ekim 1886’da New York’taki Liberty Adası’nda görkemli bir törenle açıldı.
* Yüksekliği 46 metre.
* Kaidesiyle birlikte yüksekliği 93 metre.
* Kaidesinin olabildiğince yüksek yapılmasının nedeni New York’a deniz yoluyla gelenlerin öncelikle Özgürlük Heykeli’ni görmelerinin istenmesi.
* Meşaleye 354 basamaktan oluşan merdivenle çıkılıyor.
* Meşalenin etrafındaki dehlizde 15 kişi bir arada dolaşabiliyor.
* İlk önce kızıl / kahverengi bir renge sahipti. Zaman içinde korozyona uğrayarak yeşile büründü.
* Meşale kısmına yılda ortalama 600 kez yıldırım düşüyor.
