Antik Mısırda makyaj sadece kadınlara özgü değildi! Eski Mısır erkekleri neden makyaj yapıyordu?
Günümüzde normlaşmış ve trend haline gelmiş alışkanlıkların nereden kaynaklandığını geçmiş tarihin kültürlerine bakarak anlayabiliriz. Bugün sıklıkla yaptığımız ve fark etmediğimiz alışkanlıkların eskiden beri süregeldiğini görmemiz mümkün. Tabii bazı değişiklikler ve şaşırtıcı farklılıklar olsa da! Genellikle en yenilikçi uygarlıklardan biri olan Eski Mısırlılar, piramitlerinden dini geleneklerine, tarihçi ve bilim adamlarını yüzyıllardır büyülemeye devam ediyor. Eski Mısırla simgeleşmiş heykel ve resimleri incelediğimizde insanların yüzlerinin oldukça dikkat çekici ve makyajlı bir şekilde görüyoruz. Belki de çoğumuz gördük ama hiç üzerinde düşünmedik. Eski Mısır'da yüz makyajı neden bu kadar önemliydi ve erkekler neden makyaj yapıyordu?
Yüzyıllardır kültürel normlarıyla büyük bir etkiye sahip olan ve hayranlık uyandıran Eski Mısır'da dikkat çeken detaylardan birisi de kadın ve erkeklerin makyaj yapmalarıdır. Üstelik bu güzellik ritüeli sadece kadınlara öz değil değildi. Erkekler, MÖ 4000 gibi erken bir tarihte, göz kalemi gibi ağır makyajlar yapıyor ve kaşlarını boyuyorlardı. Peki erkekler neden makyaj yapıyordu?
Eski Mısır'da sadece kadınlar değil, erkekler de makyaj tarzı ile oldukça dikkat çekiyordu. Tarihi ve arkeolojik araştırmalarda keşfedilen yazılar ve eserler eski Mısırlıların fiziksel görünümlerine büyük önem verdiğini gösteriyor.
Kadınlar da erkekler de makyajsız gezmiyordu. Sadece makyaj değil; saç boyasından tırnak bakımı ve renklendirmesine kadar günümüzde bilinen ve uygulanan güzellik ritüellerinin çoğu, yüzyıllar önce eski Mısır'da hem erkekler hem de kadınlar tarafından uygulandığına rastlıyoruz.
Ancak günümüz güzellik ürünlerinin çoğunun aksine, Eski Mısırlılar, makyaj malzemelerini çevrelerindeki doğal kaynaklardan üretiyorlardı. Daha çok galena olarak bilinen sürme ve kına gibi maddelerle renklendirerek, yüz makyajlarını ve saç bakımlarını yaptıkları biliniyor.
Kınayı, daha çok saçları ve tırnakları için kullanırken, yeşil tonlu yüz makyajları için malakit kullandıkları biliniyor. Gözler ve kaşlar için sürme ise en çok dikkat çeken makyaj türü idi.
Eski ısır'da makyaj yapanlar sadece yüksek statüye sahip erkekler değildi. Farklı sebeplerle, tüm sınıflarda erkeklerde makyaj oldukça popülerdi.
Aradaki fark sadece ürünleri sakladıkları kutulardı. Şimdilerde nasıl marka farkı varsa, o zaman da zengin sınıfın makyaj malzemelerini sakladıkları kaplar daha lüks ve gösterişli imiş.
Örneğin, alt sınıf malzemelerini kavanozlarda saklarken, üst sınıf oymalı ahşaptan yapılmış lüks kaplarda saklıyormuş.
Eski Mısır'daki erkekler ve kadınların, dudaklarını kırmızı aşı boyası kullanarak renklendirdiği biliniyor. Siyah, kırmızı ya da turuncu olabilen dudak renkleri aynı zamanda statü belirleyen bir göstergeydi.
Arkeologların keşfettikleri kraliyet mezarları içerisinde ruj malzemeleri içeren kaplar buldukları biliniyor. Bu da aslında onların fiziksel görünümlerinin, öbür dünyaya giderken bile endişe duydukları bir detay olduğunu gösteriyor.
Göz sürmesi, toplumdaki statüsünden farklı olarak her erkeğin kullandığı en baskın makyaj ürünüydü. Bu döneme ait resimlerde ve bulunan tarihi eserlerde de en çok göze çarpan detayın, göz sürmesi olduğunu görüyoruz.
Eski Mısır'daki üst sınıf erkeklerin çoğunun kişisel manikürcüsü vardı. O zamanlar oje, kına ile renklendirerek yapılıyordu. Ojenin rengi dışında, tırnağın şekli ve uzunluğu da bireyin toplumdaki yerini belirleyen bir göstergeydi.
Eski Mısırlılar göz makyajlarının sihirli bir gücü olduğuna da inanıyorlardı. Gözlerine çektikleri sürmenin, onları enfeksiyonlardan koruduğu ve aynı zamanda sinekleri kovmaya da yardımcı olduğuna inanıyorlardı.
Her ne kadar kanıtlanmamış olsa da bilim insanları, Eski Mısırlılar tarafından kullanılan sürmenin, içinde bulunan kurşun sayesinde göz enfeksiyonlarını gerçekten önlediğini doğruladılar.
Çünkü kurşun vücut için toksik olsa da bağışıklık sistemine yardımcı olan nitrik oksidi artırmaya da yardımcı oluyor.
Eski Mısırlılar, öldüklerinde ruhlarının manevi dünyada başka bir hayat yaşayacağına inanıyorlardı. Ancak, aynı zamanda o manevi dünyaya girmenin garanti olmadığına inandıkları için hem fiziksel hem ruhsal olarak bu yolculuğa çok iyi hazırlanmaya çalışıyorlardı.
Bu sebepledir ki, kral ve kraliçelerin mezar odalarında makyaj ve kozmetik ürünlerine sıklıkla rastlandığı görülür.
Gözlerini siyaha boyayan futbolculardan tutun da 'cat eye' göz makyajına kadar günümüz güzellik trendlerinin çoğu, yüzyıllar önce Eski Mısır'da yapılan makyajdan esinlenmiş gibi görünüyor.
Mısırlılar, yaptıkları her şeyin tanrıları memnun etmek için olması gerektiğine inanıyorlardı. Güzellik ritüellerinin çoğu hem hayattayken hem de öldükten sonra korunmaları için ve çekici görünmelerini sağlamak için yapıldı.
Tanrılarını nasıl putlaştırdıkları göz önüne alındığında, tanrılarının Eski Mısır erkeklerinin giydiği makyaj türü için başka bir ilham kaynağı olması şaşırtıcı değil.
Genellikle bir şahin olarak tasvir edilen güneş tanrısı Horus, zamanın makyaj geleneklerini andıran yüz işaretlerine sahipti.
Koyu göz kalemi, gözlere Horus'unkini taklit eden kuş benzeri bir görünüm verir. Güneş tanrısı Ra, insanların makyaj yapmaları halinde onları koruyacağına inandıkları bir başka eski Tanrıdır.
Eski Mısırlılar, bu tanrılara benzeyerek ve onları memnun etmek için ellerinden gelen her şeyi yaparak onlara da benzer güçler ve koruma sağlanacağına inanıyorlardı.