Bilişsel davranış terapisi nedir? Bilişsel davranış terapisi nasıl yapılır, yararları nelerdir?
Bilişsel Davranış Terapisi (BDT), çeşitli psikolojik ve duygusal sorunlar yaşayan geniş bir insan yelpazesi için uygun ve etkili bir terapi yöntemidir. Bu terapiyi alabilecek bireyler arasında depresyon, anksiyete bozuklukları, travma sonrası stres bozukluğu (TSSB), obsesif-kompulsif bozukluk (OKB), yeme bozuklukları, madde bağımlılığı ve uyku bozuklukları gibi rahatsızlıklardan muzdarip olanlar bulunur.
Ayrıca, kronik ağrı, stres yönetimi, düşük özgüven ve ilişki sorunları yaşayan kişiler de BDT'den fayda görebilir.
Hem yetişkinler hem de çocuklar için uygun olan BDT, bireysel terapilerde, çift ve aile terapilerinde, hatta grup terapilerinde kullanılabilir. Kısacası, duygusal ve davranışsal sorunları olan ve bu sorunları aşmak isteyen hemen herkes BDT'den yararlanabilir. Bu terapinin kısa süreli ve yapılandırılmış yapısı, bireylerin kendi kendine yardım becerilerini geliştirerek, yaşam kalitelerini artırmalarına yardımcı olur. Peki, bilişsel davranış terapisi nedir? Bilişsel davranış terapisi nasıl yapılır?
BİLİŞSEL DAVRANIŞ TERAPİSİ NEDİR?
Bilişsel Davranış Terapisi (BDT), düşünce, duygu ve davranışlar arasındaki etkileşimi ele alan bir psikoterapi yaklaşımıdır. BDT'nin temel amacı, bireylerin olumsuz ve çarpıtılmış düşünce kalıplarını tanımlayıp, bu düşünceleri daha gerçekçi ve işlevsel düşüncelerle değiştirmektir. Bu terapide bireyin yaşadığı sorunlara yönelik somut hedefler belirlenir ve bu hedeflere ulaşmak için çeşitli stratejiler ve teknikler kullanılır. Terapistler, danışanlarına, otomatik düşüncelerini ve bu düşüncelerin duygusal ve davranışsal sonuçlarını fark etmelerini sağlar.
BDT depresyon, anksiyete, travma sonrası stres bozukluğu ve yeme bozuklukları gibi birçok psikolojik sorunun tedavisinde etkili bir yöntem olarak kabul edilmektedir. Bu terapi, kısa süreli ve yapılandırılmış bir müdahale olup, bireylerin kendi kendine yardım becerilerini geliştirmelerine de yardımcı olur. BDT, bilimsel araştırmalarla desteklenen ve kanıta dayalı bir yaklaşımdır, bu nedenle psikoterapi alanında geniş bir kabul görmektedir.
BİLİŞSEL DAVRANIŞ TERAPİSİ NASIL YAPILIR?
Bilişsel Davranış Terapisi (BDT) süreci, belirli adımlar ve teknikler izlenerek yapılandırılmış bir şekilde gerçekleştirilir. Terapinin başlangıcında, terapist ve danışan, danışanın yaşadığı sorunları ayrıntılı bir şekilde tartışır ve bu sorunları tanımlayarak terapinin hedeflerini belirler. İlk aşamada danışanın otomatik düşüncelerini ve bu düşüncelerin nasıl duygusal ve davranışsal tepkilere yol açtığını fark etmesi sağlanır. Bu, düşünce kayıtları tutma ve belirli olaylar karşısında ortaya çıkan düşünceleri ve hisleri yazılı olarak kaydetme yoluyla yapılır.
Sonraki aşamada, danışanın olumsuz ve çarpıtılmış düşüncelerini sorgulaması ve bu düşüncelerin mantıksız yanlarını görmesi için bilişsel yeniden yapılandırma teknikleri kullanılır. Bu süreçte, danışan alternatif ve daha işlevsel düşünceler geliştirmeye teşvik edilir. Davranışsal müdahaleler ise danışanın belirli davranış kalıplarını değiştirmeye yöneliktir. Örneğin; kaçınma davranışları yerine, danışanın zorlayıcı durumlardan kaçınmak yerine bu durumlarla başa çıkma becerilerini geliştirmesi hedeflenir.
BDT ayrıca maruz kalma terapisi gibi teknikler kullanarak, danışanın korkulan durumlardan kaçınmamasını ve bu durumlarla güvenli bir şekilde yüzleşmesini sağlar. Terapist, danışanın ilerlemesini düzenli olarak değerlendirir ve gerektiğinde terapi planını gözden geçirir. Ev ödevleri, BDT'nin önemli bir parçasıdır ve danışanın terapi seansları arasında öğrendiklerini uygulamasına yardımcı olur. BDT'nin amacı, danışanın kendi kendine yardım becerilerini geliştirerek, gelecekte karşılaşabileceği sorunlarla daha etkili bir şekilde başa çıkmasını sağlamaktır. Bu süreç, haftalık seanslar halinde ve belirli bir süre boyunca 10-20 seans arasında sürer.
BİLİŞSEL DAVRANIŞ TERAPİSİ FAYDALARI
Bilişsel Davranış Terapisi (BDT), çeşitli psikolojik sorunların tedavisinde etkin bir yöntem olarak pek çok fayda sağlar. İşte bilişsel davranış terapisi faydaları…
BDT, bu faydaları sayesinde çeşitli psikolojik ve duygusal sorunların tedavisinde yaygın olarak kullanılmaktadır.
