Çağımızın hastalığı obezite sağlığımızı ne kadar tehdit ediyor?
Dünya Sağlık Örgütü'nün verilerine göre, her yıl en az 2.6 milyon insan obezite ve fazla kiloya bağlı gelişen hastalıklardan dolayı hayatını kaybediyor. Tüm dünyada giderek artan bir sağlık sorunu olan obezite, Türkiye'de yaklaşık 20 milyon bireyde görülüyor. Hastalık risklerinin artmasına neden olan obezite, Covid-19'a yakalanan kişilerde de hastalığın daha ağır seyretmesine neden oluyor
Obezite, tüm dünyada giderek artan bir sağlık sorunu. Türkiye'de de yaklaşık 20 milyon obez birey olduğu ve bunların yaklaşık 2 milyonunun şiddetli (morbid) obez olduğu biliniyor. Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) verilerine göre, her yıl en az 2.6 milyon insan obezite ve fazla kiloya bağlı gelişen hastalıklardan dolayı hayatını kaybediyor.
BU FAKTÖRLER OBEZİTE RİSKİNİ ARTIRIYOR
Bezmialem Vakıf Üniversitesi Hastanesi Genel Cerrahi Uzmanı Doç. Dr. Erkan Yardımcı, "Obezite, vücuda alınan enerji miktarının harcanan enerjiden fazla olmasına bağlı vücuttaki yağ kitlesinin artmasıdır. Obezite temelde bireylerin vücut ağırlığının kilogram cinsinden değerinin boy uzunluğunun metre cinsinden değerinin karesine bölünmesiyle elde edilen beden kitle indeksine (BKİ) göre belirlenmektedir. BKİ'nin 30 kg/m2’nin üzerinde olması obezite, 40 kg/m2’nin üzerinde olması ise morbid obezite olarak tanımlanmaktadır. Obezitenin risk faktörlerinin başında beslenme alışkanlıklarının kötü olması ve yetersiz fiziksel aktivite gelmekte olup, psikiyatrik bozukluklar, bazı ilaçlar, bazı endokrin hastalıklar ve genetik faktörler de riski artırmaktadır" diye konuştu.
"TİP2 DİYABET HASTALARININ YAKLAŞIK YÜZDE 90'I OBEZ"
Obezitenin vücutta birçok sistemi olumsuz etkilediğine ve birçok sağlık probleminin riskini artırdığına dikkat çeken Doç. Dr. Yardımcı, sözlerini şöyle sürdürdü: "Bunların başında; Tip2 diyabet, hipertansiyon, solunum sistemi hastalıkları, kalp ve damar hastalıkları, hiperlipidemi ve bazı kanserler gelmekte olup eklem hastalıkları, kısırlık, cilt hastalıkları, enfeksiyon problemleri de görülebilmektedir. BKİ'nin 25 kg/m2'nin üzerindeki her 5 birimlik artışında genel ölüm oranı yaklaşık yüzde 30 oranında artmaktadır. Özellikle Tip2 diyabet riski şiddetli obezite ile beraber yaklaşık 10 kat artmakta olup Tip2 diyabet hastalarının yaklaşık yüzde 90’ı obezdir. Beden kitle indeksinin 27 kg/m2 ‘nin üzerine çıkmasıyla kalp ve damar hastalıklarının gelişme riski artmakta olup, obez bireylerde ani kalp krizi ve serobrovasküler hastalıkların gelişme riski de artmaktadır."
Doç. Dr. Yardımcı, Journal of the American Heart Association (JAHA) dergisinde yayımlanan bir çalışmada obezite ameliyatlarının ardından 12 yıllık takip sonrası yapılan incelemelerde kilo kaybıyla beraber özellikle konjestif kalp yetmezliği hastalığında önemli bir oranda azalma olduğunun ortaya konulduğunu dile getirdi. Yardımcı, ayrıca Swedish Obesity Study çalışmasında belirtilen ön sonuçlarda da obezite ameliyatı geçirmiş obez bireylerde kalp yetmezliği riskinin yarı yarıya azaldığının gösterildiğini söyledi.
COVID-19'A YAKALANAN OBEZİTE HASTALARINDA YOĞUN BAKIM İHTİYACI ARTIYOR
Obezitenin Covid-19'u ağır atlatmada risk faktörü olduğunu söyleyen Yardımcı, "Bugünlerde tüm dünyada ciddi ölümlere neden olan Covid-19 pandemisinde özellikle obezite ve obeziteyle ilişkili ek hastalıkları olan hastaların yoğun bakım ihtiyaçları artmakta ve ölüm oranları daha yüksek olmaktadır. Yoğun bakım ünitesi gerektiren Covid-19 pozitif obez bireylerde; zor entübasyon (solunum yetmezliği nedeniyle solunum desteğine bağlanma), görüntüleme cihazlarındaki ağırlık sınırı sebebiyle tomografi gibi tanıda yaygın olarak kullanılan testlerin yapılamaması veya güçlüğü, hasta bakımındaki problemler (pozisyon, temizlik, vb.), hastaların transportunun zorluğu gibi faktörler tanı ve tedavi sürecini olumsuz etkilemektedir" diye konuştu.
OBEZİTENİN AZALTILABİLMESİ İÇİN ÖNERİLER
Doç. Dr. Erkan Yardımcı, sözlerine şöyle devam etti: "Obezitenin tedavisinde diyet, medikal tedaviler, hayat tarzı değişiklikleri ve cerrahi tedaviler uygulanmaktadır. BKİ'nin 35 kg/m2’nin üzerinde olduğu, obezite ile ilişkili ek hastalıkların olduğu hastalarda kapsamlı merkezlerde deneyimli ekipler tarafından yapılan obezite ameliyatlarının sonuçları diğer tedavi yöntemlerine göre çok daha iyidir. Sonuç olarak obezite önemli bir sağlık problemidir. Obezite ve neden olduğu ek hastalıklara bağlı ölümler önlenebilir sağlık problemleri arasındadır. Obezite sıklığının azaltılması için sağlıklı beslenme, egzersiz, aile bireylerinin eğitilmesi, okul çağından başlayarak çocukların bilinçlendirilmesi ve koruyucu hekimlik uygulamalarının düzenli bir şekilde yapılması oldukça önemlidir."
