Kan vermenin vücuda sağladığı faydalar nelerdir? Kimler kan verebilir?
Kan vermek sadece başkalarına yardımcı olmakla kalmaz, aynı zamanda sizin sağlığınız için de birçok fayda sağlar. İşte kan vermenin bilinmeyen yararları.

Kan bağışının sadece başkalarına değil, bağışçılara da sayısız faydası vardır. İşte düzenli kan vermenin sağlığınız üzerindeki olumlu etkileri.
KAN NASIL VERİLİR?
Herkesin bir gün kan bağışına ihtiyaç duyabileceği bilinciyle hareket etmek ve düzenli kan bağışı yapmak çok önemlidir ancak kan vermeden önce yapılan bazı rutin işlemler de söz konusudur.
- Öncelikle donöre form doldurtularak bazı sorulara cevap vermesi istenir.
- Kan vermeye engel bir durum olup olmadığının kontrolü için fiziki muayene yapılır.
- Bir sorun çıkmazsa tüpe kan alınır ve gerekli kan sayımları yapılır.
- Kan testlerinde de problem tespit edilmezse bağışçı donör yatağına alınır ve bir ünite kan alma işlemi gerçekleştirilir. Bu işlem 15 dakikadan daha az sürmektedir.
- Kan verme işleminin ardından bağışçını 10-15 dakika dinlenmesi istenir.
KİMLER KAN VEREBİLİR?
Kan verebilecek kişiler konusunda da bağış öncesinde bilgi sahibi olmak önemlidir. Hem başkalarına hem de kendi sağlığına katkıda bulunmayı arzulayan bir kişinin sağlıklı olması gerekmektedir. 18-65 yaşları arasında olanlar, kilosu ortalama olarak 50'nin üzerinde olanlar ve kan testlerindeki hemoglobin değerleri normal olan herkes en fazla iki ayda bir kez olacak şekilde, genellikle yılda dört kez kan bağışında bulunabilir. Peki kan vermenin şartları nelerdir?
- 18-65 yaş aralığında olmak.
- En az 50 kilogram ağırlığında olmak.
- Son bir yıl içinde ciddi bir hastalık geçirmemiş olmak.
- Kan verme esnasında herhangi bir enfeksiyon belirtisi (ateş, öksürük, boğaz ağrısı vb.) göstermemek.
- Son bir yıl içerisinde hepatit, sıtma, HIV/AIDS veya sifiliz gibi bulaşıcı hastalıklar geçirmemiş olmak.
- Son 6 ay içerisinde ameliyat geçirmemiş olmak.
- Hamilelik dönemi ya da sonrasındaki ilk 6 ay boyunca kan vermemek.
- Alkol ve uyuşturucu kullanmamak.
KAN VERMENİN FAYDALARI NELERDİR?
1. MUHTEMEL SAĞLIK SORUNLARINI ORTAYA ÇIKARIR
Kan vermekte potansiyel sağlık sorunlarını belirleme yeteneği vardır. Kan verme süreci öncesinde gerçekleştirilen bazı testler, bilmediğiniz sağlık sorunlarınızı ortaya çıkabilir ve gelecekteki olası problemler üzerine yoğunlaşmanızı sağlayabilir.
2. ZARARLI DEMİR BİRİKİMİNİ AZALTIR
Zararlı demir birikimini azaltır. Hemokromatoz, aşırı demir birikmesine yol açan bir hastalıktır ve yapılan araştırmalar düzenli kan bağışının vücuttaki zararlı fazla demiri azalttığını göstermiştir.
3. KALP KRİZİ GEÇİRME RİSKİNİ DÜŞÜRÜR
Yılda en az 1 kez kan vermenin kalp krizi riskini azalttığı yönünde bilgiler mevcuttur. Kandaki yüksek demir seviyesi, kalp krizi riskini artırır. Kan vermek, bu demirleri vücuttan atarak kalp sağlığınızı korumayı destekler.
4. KARACİĞER SAĞLIĞINI KORUR
Kan vermek, karaciğer sağlığınızı korumada yardımcı olabilir. Karaciğer, vücudun fazla ve zararlı demir depolarından etkilenen organlardan biridir. Demir depolarını hafifletmek ve karaciğer sağlığınızı iyileştirmek için rahatlıkla kan bağışında bulunabilirsiniz.
5. STRESİ AZALTIP DEPRESYONA İYİ GELİR
Düzenli kan bağışı yapmak gönüllülük esasına dayalı bir işlemdir. Bu işlem sonrası diğer insanların hayatlarına dokunduğunu ve işe yaradığını hissetmek insanı psikolojik olarak iyi hissettirir. Bu da stres ve depresyondan uzaklaşmanıza fayda sağlayabilir.
6. YÜKSEK TANSİYONU DÜŞÜRÜR
Yüksek tansiyonu olan kişiler üzerinde yapılan çalışmalarda düzenli kan verenlerin tansiyonlarında zaman içinde düşüş ve normalleşme eğilimleri gözlemlenmiştir.
KAN VERMENİN YAN ETKİLERİ VAR MI?
Sağlıklı bir yetişkinin kan bağısında bulunmasının herhangi bir yan etkisi genellikle yoktur. Ancak kan bağışı sırasında bazı semptomlar yaşayabilirsiniz. Kan verdikten sonra mide bulantısı ve baş dönmesi gibi semptomlar yaşarsanız, ayaklarınızı yukarı kaldırarak bir süre uzandığınızda bu etkilerin geçeceğini göreceksiniz. İğne bölgesinde kanama ve cilt altında morarma gibi belirtiler de görülebilir. Kan verdikten sonra yaşayabileceğiniz yan etkileri en aza indirmek için bol su tüketmeli ve dengeli beslenmelisiniz. Nadiren, kan bağışından sonra aşağıdaki durumları da yaşayabilirsiniz:
- Düşük kan basıncı
- Kas spazmları
- Nefes darlığı
- Bayılma ve kusma
- Bu etkiler genellikle genç donörlerde, zayıf bireylerde ve ilk kez kan verenlerde görülür.
KAN VERDİKTEN SONRA VÜCUTTA NELER OLUR?
- Kan vermenin kalbe faydaları bulunur. Kan verme, kanın akışkanlığını artırır, bu da kalp krizi riskini azaltabilir. Düzenli kan bağışı yapan kişilerde tromboz oluşma ihtimali daha düşük olduğu gözlemlenmiştir.
- Kan bağışı, kan hücrelerinin vücutta yenilenmesini başlatır. Bu süreç, yeni kan hücrelerinin kemik iliği tarafından üretimini içerir.
- Kan bağışlandığı zaman, vücut kan kaybını dengelemek adına kan basıncını kontrol etmeye çalışır. Bu durum kalp ve damar sisteminin uyarlanma sürecini etkiler.
- Kan bağışı, demir seviyelerindeki değişimi etkiler. Demir, kırmızı kan hücrelerinin yapısında yer alan önemli bir mineraldir. Bağışın ardından, vücut bu kaybı telafi etmek ve demir seviyelerini normal düzeye getirmek için çeşitli mekanizmaları kullanır.
- Düzenli kan bağışının, yüksek demir seviyelerinin yol açabileceği olası kalp krizi riskini azalttığına inanılıyor. Bu durum, kanın demir miktarının kontrol edilmesiyle ilgili olabilir.
- Kan bağışı, alıcının bağışıklık sistemini etkilemezken, bağışçının bağış sonrası bir süreliğine bağışıklık sisteminin zayıflayabileceği belirtilmiştir.
KİMLER KAN VERMEMELİDİR?
- Hepatit B hastalığı olanlar
- Hepatit C hastalığı olanlar
- AIDS hastaları
- Sıtma tedavisi görenler
- Frengi geçiren hastalar
- Tüberküloz hastaları
- Epilepsi gibi sinirsel rahatsızlıkları olanlar
- Kanama eğilimi olanlar
- Kronik bronşit hastaları
- Kronik böbrek yetmezliği olan kişiler
- Şeker hastalığı (diyabet) olan ve insülin kullananlar
UYARI: İlk defa kan verecekseniz, öncelikle uzman bir hekime danışın.
Görsel Kaynak: shutterstock