Endoskopi orucu bozar mı?Diyanet'e göre oruçluyken endoskopi yaptırmak orucu bozar mı?
11 ayın sultanı Ramazan yaklaşıyorken birçok kişinin aklını hangi durumlarda oruç tutulamadığı karıştırmaya başlamıştır. Endoskopi ve biyopsi de bunlardan biridir. Vücuda dışarıdan bir şeylerin girdiği operasyonlar olmaları itibarıyla birçok kişinin kafası karışmıştır. Özellikle yakın zamanda endoskopi olacakların bu durumun oruçlarını bozacağını düşünmesi ile birlikte internet üzerinde araştırmalar artmıştır. İşte konu ile ilgili tüm detaylar…

Ramazan ayında birçok şey oruç hâlini bozabilir. Ancak İslam dininde bazı hastalıklar nedeniyle farz olan oruç için esneklikler sağlandığı bilgisi vardır. Özellikle işlem yaptırılacak ve operasyon olunacak günlerde tutulmayan oruçların sonradan kefaret değil, kaza olarak yapılması mümkündür. Bu tip bilgileri düşünen kişiler, endoskopinin oruç üzerindeki etkilerini merak eder. Peki orucu bozar mı? Diyanet ne dedi? Cevabı yazının devamında…
ENDOSKOPİ ORUCU BOZAR MI?
Endoskopi uygulamasında orucun bozulup bozulmadığı birçok kişi tarafından merak edilir. Midedeki rahatsızlıkları tespit etmek amacıyla yapılan uygulamalarda tıbbi bir cihazın mideye girmesi, birçok kişinin kafasında tuttuğu orucu bozup bozmadığı üzerine soru oluşturur. Bu konuda Din İşleri Yüksek Kurulu birtakım açıklamalar yapmıştır. İlgili konu hakkında bazı din alimleri de çeşitli yorumlar yapar. Bunları baz alarak yaptıracağınız operasyondan önce oruç durumuna karar verebilirsiniz. Diyanet bu konuda şöyle bir bilgilendirme yapmıştır;
Midedeki hastalığı tespit amacıyla mideyi görüntülemek veya mideden parça almak için yaptırılan endoskopide, ağız yoluyla mideye tıbbî bir cihaz sarkıtılmakta ve işlem bittikten sonra çıkarılmaktadır. Kolonlardaki hastalığı teşhis etmek amacıyla bağırsak içini görüntülemek veya parça almak için yapılan kolonoskopide, makattan bağırsaklara cihaz gönderilmekte ve işlem bittikten sonra çıkarılmaktadır. Kolonoskopide genellikle, endoskopide ise bazen, incelenecek alanın temizliğini sağlamak amacıyla cihaz içinden su verilmektedir.
Endoskopi ve kolonoskopi yaptırmak; yeme, içme anlamına gelmemekle birlikte, cihaz içinden su verildiğinde oruç bozulur. Ancak söz konusu işlemlerde cihazların kullanımı sırasında sindirim sistemine su, yağ ve benzeri bir madde girmemesi durumunda endoskopi ve kolonoskopi yaptırmak, orucu bozmaz.
ENDOSKOPİDEN SONRA İFTARA KADAR BEKLEMELİ Mİ?
Endoskopi olduğunuz günlerde midenizin içine sıvı geldiğinden bu günde oruç tutmamanız en doğrusu olabilir. Sonrasında tutamadığınız bu orucu kaza edebilirsiniz. Bu nedenle işlemden sonra da iftar vaktine kadar beklemenize gerek yoktur.
BİYOPSİ YAPTIRMAK ORUCU BOZAR MI?
Endoskopi gibi biyopsi de merak konusudur. Sahur saatinden sonrasına kalan biyopsi, endoskopide olduğu gibi bağırsaklara su getiren bir işlem olarak bilinir. Diyanet de bu konuda aşağıdaki açıklamayı yapmıştır;
Tahlil amacıyla vücudun herhangi bir organından parça alınması (biyopsi), orucu bozmaz (DİYK 22. 09. 2005 tarihli karar).
ENDOSKOPİ NEDENİYLE KAZAYA KALAN ORUÇ NE KADAR SÜREDE TUTULUR?
Endoskopi işlemi nedeniyle orucunuz kazaya kaldıysa bunu belirli bir sürede tutmanız gerekir. İlgili konu hakkında Diyanet’in resmi web sitesinde olan bilgilendirmeyi aşağıda bulabilirsiniz;
Ramazan ayında tutulamayan veya başlanıp da bozulan oruçların kaza edilmesi gerekir. Kur’ân-ı Kerîm’de, “İçinizden hasta olan veya yolculukta bulunan, tutamadığı günlerin sayısınca diğer günlerde tutar.” (el-Bakara, 2/184) buyrulmaktadır. Kaza oruçlarının peş peşe tutulması hakkında herhangi bir delil bulunmamaktadır. Bu oruçların, geciktirilmeksizin bir an önce tutulması uygun olur. Çünkü bu bir Allah hakkıdır. Kişi ne zaman öleceğini bilemez.
Ramazan orucunun kazası, oruç tutmanın haram olduğu günler dışında her zaman yapılabilir. Hz. Peygamber (s.a.s.), iki vakitte oruç tutulmayacağını bildirmiştir ki birisi Ramazan Bayramının birinci günü, diğeri Kurban Bayramı günleridir (Buhârî, Savm, 66-67 [1990-1991, 1993]; Müslim, Sıyâm, 138-139 [1137-1138]).
Hanefîler'e göre, Ramazan oruçlarının kazası için bir zaman sınırlaması yoksa da mümkün olan ilk fırsatta bu oruçlar tutulmaya çalışılmalıdır (Kâsânî, Bedâî’, 2/104). Şâfiîlere göre ise bir Ramazan’da kazaya kalmış orucun, gelecek Ramazan’a kadar kaza edilmesi gerekir. Bir Ramazan’ın kaza borcu herhangi bir mazeret olmaksızın yerine getirilmeden, öteki Ramazan gelecek olursa, kaza borcuna ilaveten bir de fidye ödeme yükümlülüğü ortaya çıkar (Nevevî, el-Mecmû’, 6/364; Şirbînî, Muğni’l-muhtâc, 2/175).