Trump ısrarla açıklamalarını sürdürdü: Gözler Grönland'da yapılacak seçimde

ABD Başkanı Trump'ın Danimarka'ya bağlı özerk bölge Grönland'ı ABD topraklarına katmak istediği yönündeki ısrarlı açıklamalarının ardından Grönland yarın erken seçime gidecek

Giriş: 10.03.2025 - 10:48 Güncelleme: 10.03.2025 - 11:13

ABD Başkanı Donald Trump, ilk olarak 2019'da Grönland'ı satın almak istediğini söylediğinde herkes bunun bir şaka olduğunu düşündü. Trump, 4 yıl sonra döndüğü Beyaz Saray'da yine aynı isteğe sahip olduğunu ısrarla sürdürdü.

Şimdi ise gözler yarın Danimarka'ya bağlı özerk bölge Grönland'da yapılacak seçimlerde. ABD müdahalesi ve Grönlandlıların kendi kaderlerini kontrol etmeleri gerektiği yönündeki talepler konusunda artan endişelerin ardından Grönland Başbakanı Mute Egede 11 Mart'ta erken parlamento seçimleri çağrısında bulunmuştu.

Dünyanın en büyük adası Grönland'ın yüzde 80'i kalıcı olarak buzla kaplı olduğu için büyük bir kısmı yaşanmaz durumda. Sadece 56 bin kişilik küçük bir nüfusu var ve bunların çoğu yerli İnuitler.

REKLAM

Grönlandlılar, Trump'ın ABD'nin adalarını satın alacağı yönündeki abartılı iddiasının ardından artık dünya sahnesinde seslerinin büyük ölçüde yükseldiğinin farkında. Çoğunluk ABD'ye katılmak istemediğini söylüyor ve birçoğu Trump'ın açıklamaları karşısında hem endişeli hem de bunalmış durumda.

Grönland, 1979'dan beri yerel düzeyde yönetim sağlayabilen kendi başbakanına sahip. Başbakan, şu anda sol görüşlü Inuit Ataqatigiit partisi olan en fazla sandalyeye sahip partiden gelmek zorunda. Şu anda başbakan, tesadüfen seçim günü 38. yaş gününü kutlayacak olan Mute Egede.

Parlamento, altı siyasi partiden seçilecek 31 milletvekiline sahip ve bunlardan ikisi Inuit Ataqatigiit ve Simiut partilerinin iktidar koalisyonunda.

Kuzey Atlantik adasında çok az anket çalışması yapıldığı için seçimin sonucunu tahmin etmek zor. Ancak Verian tarafından Ocak ayında yapılan bir ankete göre, Inuit Ataqatigiit partisinin yaklaşık yüzde 31 oy alabileceği ve Simiut partisinin yaklaşık yüzde 9 oranında oy alacağı öngörüldü.

İktidardaki Inuit Ataqatigiit (IA) partisinden Pipaluk Lynge, birçok insanın Trump'ın Grönland'ı satın alma önerisinden korktuğunu söyledi. Lynge, "Kontrol ve sahiplik, daha önce bunları duymadık. Bu yüzden egemen ulusumuzu güvence altına almak için Avrupa ile daha güçlü bir bağ kurabilir miyiz diye bakıyoruz" dedi.

Simiut partisi, seçimden sonra bağımsızlık sözü verdi; bu, daha fazla seçmen çekmesine ve belki de bir sonraki başbakanı seçmesine yardımcı olabilir.

Simiut partisinden Doris Jensen, Trump'ın dünya sahnesindeki eylemlerini, özellikle Ukrayna ve Gazze ile ilgili eylemlerini gördükten sonra, Grönland'ın geleceği konusunda daha fazla endişe duyduğunu söyledi. Jensen, "Başka bir ulus tarafından iki kez daha sömürgeleştirilmek istemiyoruz" dedi.

REKLAM

ABD Başkanı Trump, seçim kampanyası sürecinde ve başkanlık koltuğuna oturduktan sonra pek çok kez "Grönland'ı ABD topraklarına katacakları" yönünde açıklama yaptı. Grönland'ı ülkesine katma isteğini bir kez daha yineleyen Trump, seçimden önce yeniden Grönland halkına seslendi.

Trump, Social Truth isimli sosyal medya platformundan, "Eğer isterseniz, sizi dünyanın en büyük ulusu olan Amerika Birleşik Devletleri'nin bir parçası olmaya davet ediyoruz" açıklamasında bulundu.

ABD Kongresi'nde yaptığı konuşmayı hatırlatan Trump, "Konuşmamda açıkça ifade ettiğim üzere, ABD Grönland halkının kendi geleceğini belirleme hakkını güçlü şekilde desteklemektedir" dedi.

Grönland halkına "İkinci Dünya Savaşı'ndan bu yana olduğu gibi sizi güvende tutmaya devam edeceğiz" sözleriyle seslenen Trump, "Yeni iş alanları yaratmak ve sizi zenginleştirmek için milyarlarca dolar yatırım yapmaya hazırız. Ve eğer isterseniz, sizi dünyanın en büyük ulusu olan Amerika Birleşik Devletleri'nin bir parçası olmaya davet ediyoruz" ifadelerini kullandı.

Grönland'a ilgisini gizlemeyen ABD, özellikle Soğuk Savaş döneminde Ada'ya önemli yatırımlar yaptı ve Thule Hava Üssü'nü kurarak bölgedeki varlığını güçlendirdi.

Üssün stratejik konumu, ABD'nin Kuzey Kutbu'ndaki ve Atlantik'teki faaliyetleri izlemesine olanak tanıyarak ulusal güvenliğini sağlamasına yardımcı oluyor.

Askeri kaygıların ötesinde, Grönland'ın mineraller, nadir toprak metalleri ve petrol rezervleri de dahil doğal kaynaklar açısından zengin olması da Ada'yı ABD için çekici kılıyor.

Ada'daki kaynakların elektronik, yenilenebilir enerji ve elektrikli araçlarda kullanılanlar başta olmak üzere ileri teknolojiler için gerekli mineraller olması dikkati çekiyor.

Grönland, önemli uranyum, altın, çinko ve diğer kritik malzeme rezervlerine sahipken ABD ise nadir toprak mineralleri konusunda Çin'e bağımlılığını azaltmak istiyor.

Trump, göreve geldiği ilk dönemde de Danimarka'dan Ada'yı satın alma isteğini dile getirmiş ancak 2019'da yaptığı bu teklifi Danimarka Başbakanı Mette Frederiksen, "saçma" olarak nitelendirerek reddetmişti.