CHP'nin kaderi gerçekten Alevilerin mi elinde?
CHP son seçimde Alevi köylerinden ne kadar oy aldı? Ali Kemal Erdem'in haberi
ALİ KEMAL ERDEM
Cem Vakfı Başkanı İzzetin Doğan’ın Vatan Gazetesi’ne verdiği röportajda “CHP’nin barajın altında kalıp kalmayacağına Aleviler karar verir” sözleri tartışma yarattı. Doğan aynı röportajda CHP’nin aldığı oylar içerisinde Sünni kesimden gelen oyların oranı yüzde 8 ile 9 civarında olduğunu da ileri sürdü. Doğan’ın ikinci iddiası ne kadar doğru bilinmez ama Ankara merkezli Alevilik Araştırma Merkezi (AAM) grubunun 22 Temmuz genel seçimlerinin ardından Alevilerin hangi partiye oy verdiğiyle ilgili bir araştırması en azından CHP’nin barajın üstüne çıkmasında Alevi oylarının son derece hayati öneme sahip olduğunu gösteriyor. Türkiye genelinde sayıları 10 milyon civarında olduğu sanılan Alevilerin yoğun olarak yaşadıkları kimi illerdeki Alevi köylerindeki seçim sandık sonuçlarının incelenmesine göre geçen 22 Temmuz genel seçimlerinde Alevi köylerinin yüzde 80 oranında CHP’ye oy verdiği ortaya çıktı. CHP’nin son seçimde 7.5 milyon aldığı düşünüldüğünde Alevilerden gelen milyonlarca oyun CHP’ye büyük katkı sağladığı kesin gibi.
Araştırma sonuçlarına göre Alevi nüfusunun en yoğun olduğu Sivas, Erzincan, Çorum, Amasya, Tokat gibi illerde Alevilerin CHP’ye oy verme oranı yüzde 95’lere ulaşırken Eskişehir gibi daha batıda kalan illerde yüzde 70 civarında seyrediyor. Yani seçimler öncesi çokça tartışılan Alevilerin CHP’den koptuğu iddiasının tersine seçimde Aleviler gene tercihlerini CHP’den yana koymuş. Bu tabloyu sadece Kürt milliyetçiliğinin de etkili olduğu Tunceli gibi bazı noktalarda bağımsız adaylara kayan oylar bozuyor. Onun dışında “laiklik” kaygısından dolayı Alevilerin gene merkez solda kalmayı seçtiği belirtiliyor. Gene seçim öncesi bazı Alevi ileri gelenlerince CHP’ye alternatif gösterilen MHP’ye de ciddi bir oy kaymasının görülmediği de dikkat çekiyor.
Araştırmayı yapan Alevilik Araştırma Merkezi (AAM) Başkanı Ali Yıldırım’ın örnek gösterdiği bölgelerden biri de 110 köyünün 93’ü Alevi olan Sivas Divriği. Yüzde 95 oranında CHP çıkan köylerden bazıları şunlar..
Köyler Kullanılan Oy CHP
Akmeşe 127 125
Sivas’ın Şarkışla İlçesi’ne bağlı olan 30 Alevi köyünden bazılarındaki sandık sonuçları...
Köyler Kullanılan Oy CHP
Ortatopaç 102 97
Saraç 111 109
Sivrialan 134 131
Ortaköy 407 378
Yıldırım’ın verdiği bilgiye göre 22 Temmuz seçimlerinde AKP’ye Ankara’da sadece üç köyden bir tek oy bile çıkmıyor. Bunlar da Alevi köyleri..
Köyler Kullanılan Oy CHP
Avşar 64 58
Hançılı 49 46
Yüzbey 78 69
AAM’nin araştırmasında üç farklı bölgedeki Eskişehir, Samsun ve Ardahan’da yaşayan Aleviler’in de oy verme davranışlarına ilişkin bilgiler de yer veriliyor. Eskişehir’in tamamında Alevilerin yaşadığı 46 Alevi köyünde Alevilerin % 70 oranında CHP’ye oy verdiği görülüyor. Eskişehir’de adayın niteliğinden dolayı Demokrat Parti’ye de oy verdikleri raporda yer alıyor. İşte o köylerden bazıları..
Köyler Kullanılan Oy CHP
Sarısungur 94 84
Aslanbeyli 95 70
Yeşilyurt 154 128
Ardahan’daki Alevi köylerinde de durum pek farklı değil. Alevi oylarının bir kısmı bağımsız adaya gitmesine karşın gene CHP’ye ciddi oy kaymış.
Köyler Kullanılan Oy CHP
Yeniköy 364 338
Gülistan 96 68
Koyunlu 372 249
CAMİ KURULAN ALEVİ KÖYLERİNDE AKP VE MHP’YE OY ÇIKIYOR
Araştırmadaki bir ilginç sonuçta cami inşa edilen Alevi köylerinde diğer köylere oranla sağ partilere daha fazla oy çıkması. Bazı Alevi çevreleri yıllardan beri devletin Alevi köylerine istemleri dışında cami inşa ederek kendilerini asimile etmeye çalıştığından şikayet ediyor. Cami kurulan Alevi köylerindeki Alevilerin Sünnileşip Sünnileşmediği ayrı bir konu ancak bu tür köylerde zaman içerisinde siyasi tercihlerde farklılaşmaların başladığı da araştırma sonuçlarında fark edilebiliyor.Yıldırım, devlet tarafından geçmiş yıllarda cam inşaa ettirilerek Sünnileştirilmeye çalışıldıkları öne sürdüğü Samsun ili Vezirköprü ilçesi’nin Güldere ve İmircik adlı Alevi köylerinde AKP ve MHP’ye oy çıkmasına karşın gene ağırlığın CHP’de olduğunu belirtiyor.
Köyler Kullanılan Oy CHP AKP MHP
Güldere 207 135 46 22
İmircik 191 137 23 24
Akmeşe 127 125
Avşarcık 37 36
Eğrisi 118 114
Kayaburun 88 83
Mursal 304 299
Akmeşe 127 125
Avşarcık 37 36
Eğrisi 118 114
Kayaburun 88 83
Mursal 304 299
