Hamilelikte doğru sanılan 10 hurafe

YANLIŞ: HAMİLELİKTE SAÇ BOYANMAZ

DOĞRU: Hamile kalınca hemen her anne adayında “saç boyatmanın zararlı olup olmadığı” sorusu akla geliyor. Zararlı ajanların bebeğe etki edebilmesi için öncelikle anne adayının kanında belli bir seviyeye ulaşması ve de plasentadan geçip bebeğin kanına karışması gerekiyor. Dolayısıyla saç boyama sırasında kullanılan boyanın saç dersinden anne kanına karışması mümkün görünmüyor veya önemsenmeyecek düzeyde olduğu düşünülüyor. Burada dikkat edilmesi gereken nokta; kuaför salonu ortamında boya kokusunu uzun süre solumamak. Bununla birlikte, bitkisel bir boya ve havadar (bol oksijenli) bir ortam tercih edilmeli.

YANLIŞ: ANNE GÜZELLEŞİRSE ERKEK, ÇİRKİNLEŞİRSE KIZ OLUR

DOĞRU: 'Annenin güzelleşmesi erkek çocuk, çirkinleşirse erkek çocuk doğuracağı' inanışının hiçbir bilimsel dayanağı bulunmamakta. Yani bu inanış tamamen bir hurafedir.

YANLIŞ: ANNE ADAYININ KARNININ ŞEKLİ, CİNSİYETİ GÖSTERİR

DOĞRU: Yaygın inanışın aksine anne karnının yayvan veya sivri olması, bebeğin cinsiyetini ifade etmiyor. Anne adayının vücut yapısına bağlı olarak (kısa veya uzun boylu olması gibi) karnın şekli değişken olabiliyor. Cinsiyet rahme cenin yerleştiği anda belli olmakla beraber ultrasonda ancak 11-12. hamilelik haftasında yüzde 90 doğruluk payı ile, 17. haftada ise yüzde 100 tespit edilerek söylenebiliyor.

YANLIŞ: 7 AYLIK DOĞAN BEBEK YAŞAR, 8 AYLIK DOĞAN BEBEK YAŞAMAZ

DOĞRUSU: Doğum haftası ne kadar ileri olursa, bebeğin yaşama şansı ve erken doğuma bağlı hasarlar o kadar az olur. Bugün, modern yenidoğan ünitesi koşullarında, 8 aylık tabir edilen 32. hamilelik haftasında doğumdan sonra bebek ölümü hemen hemen hiç yaşanmıyor. 28 ile 32'nci hafta arası doğanlar kritik olup, asıl problemlerin 28'inci hafta altında doğanlarda görüldüğü bilinmekte.

YANLIŞ: HAMİLELİĞİN 5'İNCİ AYINDAN SONRA YAŞANAN MİDE EKŞİMESİ, BEBEĞİN SAÇLARININ ÇIKTIĞINI GÖSTERİR

DOĞRUSU: Yaygın inanışın aksine hamileliğin 5. ayından sonra yaşanabilecek mide ekşimesi şikayeti, bebeğin saçlı olduğunun bir göstergesi değildir. Hamilelikle birlikte rahmin büyümesi, mide-yemek borusu bileşkesinin yer ve açısının değişmesi sonucu reflü gelişebilir. Söz konusu şikayet, yemekten sonra mide asidinin yemek borusuna kaçması ve gögüs kafesinin arkasında yanma hissedilmesi şeklinde olur. Mide ekşimesi şikayeti sıklıkla hamileliğin 20. haftasından sonra oluşur.

YANLIŞ: ANNE ADAYI ÇİĞ ETE DOKUNMAMALI

DOĞRU: Eğer anne adayı hamilelik öncesinde Toksoplazma enfeksiyonu geçirmemişse, hamileliğin özellikle ilk 3 ayında bu enfeksiyonu geçirmesi bebekte kalıcı sekellere neden olabiliyor. Bu sebeple anne adaylarına “çiğ et yeme, sebzeleri iyi yıka” deniyor. Ancak çiğ ete dokunmakla bu enfeksiyonun geçtiği görülmemiş.

YANLIŞ: BEBEĞİN SUYUNU ARTIRMAK İÇİN BOLCA SU İÇMELİ

DOĞRU: 'Bebeğin suyu' diye ifade edilen, aslında bebeğin idrarı oluyor. Anne karnındaki bebeğin 12. haftadan itibaren idrarını yapmasıyla bu amniyon sıvısı (bebeğin suyu) oluşuyor. Eğer anne adayının su kesesi açılmadıysa, su azalması sıklıkla bebekte karın çevresi küçülmesi ve gelişme geriliğiyle birlikte oluyor.

Bu durumun ana sebebi ise plasentanın (bebeğin eşi) bebeği yeterince besleyememesi. Böylece bebeğin kilosu ve suyu azalıyor. Anne adayının çok yemek yemesi ve çok su içmesinin hiçbir faydası olmuyor. Bu durumda anne adayının hemen bir Perinatoloji uzmanına başvurması gerekir.

YANLIŞ: HAMİLELERİN UÇAĞA BİNMESİ, HAVALİMANINDA DEDEKTÖRDEN GEÇMESİ ZARARLIDIR

DOĞRU: Anne adayı seyahat edecekse yolculuk için en kısa sürecek olan aracı seçmeli. Uçak içinde dengelenmiş bir ortam olduğu için karadaki ortamdan farklı olmuyor. Dolayısıyla hamileler erken doğum tehdidi yoksa uçakla seyahat edebilirler. Havalimanında içinden geçilen dedektörler de metal tespiti için olup, X ışını içermiyor ve bebeğe zarar vermiyor.

YANLIŞ: CEVİZ, BALIK, FOLİK ASİT BEBEĞİ ZEKİ YAPAR

DOĞRU: Cevizde olan yüksek omega-3 düzeyi ile anne adayında kalp damar hastalıkları, diyabet riski ve yüksek tansiyon riski azalıyor. Ancak bunun bebeğin zekasına bir etkisi olmuyor. Balık da omega-3, B6, B12 ve E vitamin yönünden zengin. Özellikle somon, uskumru, sardalye, ton balığı hamilelikte öneriliyor.

Cevizde olduğu gibi beyin gelişiminde yer alan aminoaistler balıkta da bulunuyor. Beyin gelişimine faydası olmakla beraber, zekayı artırıcı yönde bir etki yaratmıyor. Folik asit takviyesi nöral tüp defekti (belde açıklık vs) riskini yüzde 50 azaltıyor. Ancak bebeğin zekasına faydası olmuyor.

YANLIŞ: SIK SIK ULTRASON TAKİBİ YAPTIRMAK İYİDİR

DOĞRU: Dünya Sağlık Örgütü; hamilelik boyunca 11-14. gebelik haftasında bebeğin Down Sendromu açısından değerlendirilmesi (ikili kombine test, ense kalınlığı testi), 22. haftada bebeğin anatomisinin değerlendirilmesi (ayrıntılı-detaylı ultrason), 30. haftada gelişme geriliğine bakılması ve 36. haftada genel değerlendirme olmak üzere hamilelik boyunca 4 ultrason takibi öneriyor.

Dolayısıyla hamilelikte bebeğin kalp atışları izlendikten sonra 4 temel ultrason takibi bebeğin sağlığı için yeterli oluyor. 15 günde bir ultrasona girerek bebeğe bakılmasının hiçbir faydası olmayacağı gibi, fazla sayıda ultrason takibi nedeniyle bebekte bazı risk artışlarının (ses dalgalarının bebek üzerine etkisi) oluşabileceğine dair veriler artıyor.

YANLIŞ: BEBEĞİN BURUN KEMİĞİ VARSA DOWN SENDROMLU DEĞİLDİR

DOĞRU: Down Sendromlu bebeklerin yüzde 65’inde, yani Down Sendromlu doğan her 3 bebekten ikisinde bebeğin burun kemiğinin gelişimi yetersiz veya eksik oluyor. Görüldüğü gibi, hem Down Sendromlu hem de burun kemiği gelişmiş bebek olabiliyor. Anne karnında Down Sendromu’nun yüzde 100 tanısı ancak CVS (plasentadan örnek alma) veya amniyosentez (su alma) ile tespit edilebiliyor.