Hangi vitamin eksikliği hangi hastalığa neden olabilir?
Sağlıklı bir beden ve ruh için vitaminlerin doğru şekilde ve uygun miktarda alınması oldukça önemli. Peki hangi vitaminin eksikliği ne gibi hastalıklara ya da şikayetlere neden olabiliyor? İşte detaylar
A Vitamini eksikliğinde görülen hastalıklar: Görmede bozukluk. A vitaminin eksikliğinde sıklıkla görme ile ilgili problemler ortaya çıkıyor. Gece körlüğü, gözün parlaklığını yitirerek aşırı kuruması, gözyaşının yetersiz salgılanması bu sorunlardan bazıları. Ciltte kuruluk, saç ve tırnaklarda kırılmalar oluşur.
Enfeksiyonlara karşı direnç azalır ve halsizlik baş gösterir. Dudaklarda yaralar ve dilde kızarıklık oluşur.
Ayrıca A vitamini bağışıklık sisteminde de görev aldığı için eksikliğinde halsizlik ortaya çıkabiliyor ve enfeksiyon riski artabiliyor.
A Vitamini içeren besinler
2 tip A vitamini bulunduğundan, A vitamini kaynakları 2 kategoriye ayrılabilir.
Önceden oluşturulmuş A Vitamini alabalık, beyaz peynir, ciğer, kral uskumru, morina ciğeri yağı, somon, tavuk ciğeri, tereyağı, yumurta sarısı, yağlı süt, peynir, krema, böbrek, pisi balığı ve balık yağı gibi hayvansal gıdalardan elde edilir.
Provitamin A ise balkabağı, brokoli, havuç, ıspanak, karalahana, karahindiba yeşillikleri, kırmızıbiber, lahana, maydanoz, pazı, brüksel lahanası, tatlı patates, portakal gibi sarı meyveler ve koyu yeşil yapraklı sebzelerde bol miktarda bulunur.
Karaciğer, yumurta sarısı, tereyağı gibi hayvansal besinler; koyu yeşil yapraklı, sarı ve turuncu renkli sebzelerde bulunuyor.
Günde 5 porsiyon sebze ve meyve yemek A vitaminini yeterli miktarda almaya yardımcı oluyor.
*Gereğinden fazla alınırsa
- Karaciğerde büyüme,
- Ciltte pul pul dökülme,
- Sinir sisteminde bozukluklar,
- Avuç içinde ve ayak tabanlarında renk değişimi,
- Mide bulantısı gibi sonuçlar görülebiliyor.
B2 ve B12 vitamini eksikliği hangi hastalıklara neden olur?
B12 eksikliğinde ortaya çıkan belirtiler başka hastalıklarla da benzeşebildiğinden, doğru teşhis için kan testinin önemi büyüktür.
B12 vitamini eksikliği; beyin ve sinir sisteminde oluşabilecek hasarlar, kansızlık, dilin şişmesi veya iltihaplanması, cildin sararması veya solması, kol ve bacaklarda uyuşma ve karıncalanma, halsizlik, unutkanlık, hafıza kaybı ve dikkat dağınıklığı gibi şikayetlerle belirti verebiliyor.
Burun kenarında kuruma, yorgunluk, uyuşukluk, depresyon, diş eti hastalıkları, yaraların geç iyileşmesi, huzursuz bacak sendromu, çocuklarda gelişim bozukluğu ve iştah kaybı, kolay hastalanma, Alzheimer gibi hastalıkların oluşmasına neden olabilen B12 eksikliği nedeniyle kemiklerde ağrıya, kaslarda zayıflığa, dolaşım sisteminde sorunlara da yol açabilir.
B12 vitamini içeren besinler
Et, süt ürünleri, balık, kabuklu deniz ürünleri gibi hayvansal gıdalar B12 vitamini açısından en zengin besinler arasında yer alıyor.
C Vitamini eksikliğinin belirtileri
Diş eti kanamaları, eklemlerde şişme, anemi, demir emiliminin azalması gibi şikayetler görülebilen C vitamini eksikliğinde, aynı zamanda bağışıklık sisteminde zayıflık, kandaki şeker miktarında yükselme, hastalıklara karşı direnç kaybı, enerji düşüklüğü, kemiklerde güçsüzlük, diş eti sorunları, kan dolaşımında aksaklık gibi sorunlar ortaya çıkabilir.
C Vitamini nelerde var?
Turunçgiller, kuşburnu, kivi, çilek, brokoli, kırmızı ve yeşilbiber, kavun, yeşil yapraklı sebzeler, domates, karnabahar ve patates C vitamini açısından en zengin besinler arasında.
Kışın günlük tüketilmesi gereken 2-3 adet meyveyi C vitamini yüksek olan portakal, mandalina gibi turunçgillerden tercih etmek özellikle bağışıklık sisteminin güçlenmesine yardımcı oluyor.
D vitamini eksikliğinin belirtileri
Kemik dokusunun öncelikli olarak olumsuz yönde etkilendiği D vitamini eksikliğinde, diyabet, prostat, meme kanseri, Romatoid Artrit ve MS gibi otoimmün hastalıkların (bağışıklık sistemi hastalıkları) görülme oranı artabiliyor.
D vitamini nelerde bulunuyor?
Besinlerde limitli olarak bulunan D vitamininin en iyi kaynakları; balık yağı, karaciğer, yumurta sarısı, süt, yosun ve mantar.
D vitamini fazla alındığında ise kanda kalsiyumun aşırı yükselmesine neden olabiliyor. Bu da sanılanın aksine osteoporozu engellemediği gibi ilerlemesine bile yol açabiliyor
E Vitamini eksikliğinde; Erken yaşlanma belirtileri, kısırlık, kansızlık, kalp ve kaslarda yorgunluk hissi, damarlarda sertleşme ve tıkanmaya etki, cinsel hastalıklar, görme bozuklukları, hastalıklara çabuk yakalanma ve hastalık sürelerinin uzaması, beynin sinirsel uyarıları almadığından denge problemlerinin yaşanması, kulak uğultusu ve çınlaması, cilt yüzeyinde ciddi hasarlar ortaya çıkması ve uzun süre iyileşmemesi, yorgunluk vücutta halsizlik buna bağlı kemik ve eklemlerde şiddetli ağrılar, yeme bozukluğu ve sindirim problemlerine bağlı rahatsızlıkların artması, topukların, el içinin, dirsek ve dizlerde çabuk kuruma, göz içerisinde azalan vitamin net görme gibi durumların yaşanmasına neden olur.
E Vitaminin faydaları nelerdir?
- Beyin sağlığını koruyarak unutkanlık ya da genel hafıza problemlerinin yaşanmasını engeller.
- A, K, demir ve selenyum gibi vitaminlerin depolanmasında yardımcı olur.
- Vücuda giren yağları kontrol ederek damar tıkanıklığını önler. Bunun yanı sıra kötü kolesterol oluşumunu ve kap hastalıklarının riskini düşürür.
- Serbest radikalleri azaltarak organların hücrelerini ve bağışıklığı kuvvetlendirerek kansere karşı kalkan oluşturur.
- Kronik hastalıkların semptomlarını azaltır.
Günlük E Vitamini ne kadar olmalıdır?
- 14 yaş ve üzeri 15 milli gram
- Hamile olanların 15 milli gram doğum yapanların ise 19 milli gram
- Yetişkinlerin ise ortama gün içerisinde 15 - 20 miligram arası E vitamini almalıdır.
E Vitamini bakımından zengin olan besinler
- 1 su bardağı ayçiçeği günlük E vitaminin yüzde 80'ini karşılar.
- Günlük tüketilen 1 fincan çiğ badem ve çiğ fındık E vitaminin yüzde 85'ini karşılar.
- Bir avokado yüzde 20'sini karşılar.
