Havuçun sağlığımıza faydaları neler? Besin değeri nedir? Peki havuç hangi ilaçlarla etkileşime giriyor?
Havuç, maydanozgiller familyasında bulunan, yeşil yaprakları olan, toprakta yetişen bir kültür bitkisidir. Yılın pek çok zamanı görülmektedir fakat asıl hasadın gerçekleştiği zaman sonbahar ve kış vakitleridir. Özel bir tat ve kokuya sahiptir, türlü renklerden oluşur. Bu kadar farklı çeşitliliği olan bu sebzenin sağlığımız açısından faydaları nelerdir? Ayrıca havuç, sedef hastalığı ya da akne tedavisi için kullanılan ilaçlarla etkileşime girebilmektedir. Bu kişilerin uzman doktordan görüş alarak havuç tüketmesi önerilir.
Halk arasında da havucun en çok bilinen faydalı özelliği göz sağlığı açısından çok etkili olmasıdır. Bu şifa deposu sebzenin saymakla bitmeyen faydaları ve besin değeri nelerdir?
HAVUCUN BESİN DEĞERİ
Havucun içeriğinde bulunan su %86-95 arasında değişiklik göstermektedir. Bir kısmı ise %10 karbonhidrattan oluşmaktadır. 100 gram havuç için besin değerleri şu şekilde sıralanabilir:
- Kalori: 41
- Su: %88
- Protein: 0.9 gram
- Karbonhidrat: 9.6 gram
- Şeker: 4.7 gram
- Lif: 2.8 gram
- Yağ: 0.2 gram
Vitamin ve mineral kaynağı olan havuç, potasyum, A vitamini, biotin ve B6 içermektedir. Beta karoteni A vitaminine dönüştüren havuç, bağışıklık için önemli bir besin kaynağıdır. Büyüme ve gelişme çağında tüketilmesi önerilmektedir. Aynı zamanda göz sağlığını da destekler. K1 vitamini barındıran havuç, kan pıhtılaşmasını sağlayarak kemik sağlığını geliştirmektedir.
ŞİFA DEPOSU HAVUCUN SAĞLIĞIMIZA FAYDALARI NELERDİR?
1. GÖZ SAĞLIĞI
Havucun en çok bilinen faydası göz sağlığına katkısıdır. Turuncu rengini beta-karoten içeriğinden alan bu sebze, kornea sağlığınızı geliştirerek yaşa bağlı gelişen sarı nokta hastalığının önlenmesinde önemli bir rol oynar. Lutein ve zeaksantin antioksidanları retina ve merceği koruyarak göz sağlığınızı iyileştirir. Turuncu havucun faydaları sadece bununla sınırlı değildir. A vitamini eksikliği sonucu gelişen kseroftalmiye karşı da bir tedbir olabilen havuç bu sayede gece körlüğü, görme kaybı gibi risklerine karşı destektir. Özellikle A vitamini eksikliği çocuklarda körlüğün temel nedenlerinden biridir.
2. CİLT SAĞLIĞI
Havucun cilde faydaları yine beta-karoten özelliğinden gelir. Beta-karoten cildi UV radyasyonunun verdiği zarardan korumaya çalışır. Akne, dermatit ve döküntülü cilt hastalıklarında tedaviye yardımcı bir roldedir. Karoten içeriği sayesinde ciltteki yara ve lekelerin iyileşmesine yardımcı olur. Retinol, biotin ve likopen karotenleri havucu cilt bakımından sağlıklı bir sebze yapar.
3. KALP SAĞLIĞI
Kalp sağlığını korumada sebze ağırlıklı beslenmenin ne kadar önemli olduğunu bilmeyen yoktur. Sarı-kırmızı-turuncu sebzelerin kalp hastalıklarıyla savaşmadaki gücü kanıtlanmıştır. Kardiyovasküler hastalıklar ve hipertansiyona karşı koruyucu bir rol üstlenen havuç, kolesterolü düşürmede de etkili olabilir. Havuçta bulunan potasyum, vücuttaki fazla sodyumun atılmasını sağlar.
4. BEYİN SAĞLIĞI
Havuçta bulunan luteolin beyin sağlığını korumak için önemlidir. Havuç hafızanızı güçlü tutarken bilişsel gerilmeyi önlemeye yardımcı olur.
5. KAN ŞEKERİ
Havuç diğer sebzelere göre yüksek şeker içeriği ile bilinir. Ancak havuç aynı zamanda anti-diyabetiktir. Patates, ekmeğe göre daha düşük glisemik indeksli olan havuç, sağlıklı bir atıştırmalık olarak tercih edilebilir. Hatta çiğ havuç veya az pişmiş havuç, pişmiş havuca göre daha düşük indekslidir. Diyet lifi havucu düşük glisemik indeksli bir sebze yapar. Kan şekerinin düzenlenmesi için önemlidir. Ayrıca tip 2 diyabete karşı yüksek lifli beslenmek iyi bir önlemdir.
6. KİLO KONTROLÜ
Havuç gibi kalorisi düşük, lifi ve su oranı yüksek sebzeler, doygunluk hissi vermekte son derece başarılıdır. Havucun yapısı, lifi ve suyu sayesinde çabuk doyduğunuzu düşünürsünüz.
7. BAĞIŞIKLIK SİSTEMİ
Genellikle kış gelip virüsler yayıldığında bağışıklık sistemimizi hatırlarız. A vitamini bağışıklık sisteminin güçlenmesinde önemlidir. Çünkü A vitamini, bağışıklığa yardımcı beyaz kan hücreleri olan T hücrelerini destekler. A vitamini, mikroplara karşı bir bariyer görevi gören mukoza zarlarının oluşmasında etkilidir.
8. SİNDİRİM SİSTEMİ
Havucun prebiyotik bir rolü olduğu ve bu sayede de bağırsaklardaki yararlı bakterileri beslediği bilinmektedir. Diyet lifi ve karotenleri bol bir sebze olarak havuç, kısa ve uzun vadeli sindirim sağlığı açısından önemlidir. Kolorektal kanserlere karşı koruyan lifler, bağırsakların düzenli çalışmasını sağlayarak bağırsak sağlığınızı geliştirir. Çiğ havucun faydaları bu noktada fazla görülür. Çünkü pişmiş havuç, az miktarda da olsa çiğ havuca göre lif kaybeder.
9. HAMİLELİK
Gebelikte havucun faydaları dikkat çeker. Çünkü havuç, güçlü beta-karoten ve vitaminler içerir. Kalsiyum açısından da hamilelerin havuç tüketmesi önemlidir. Hem anne adayının hem de bebeğin bağışıklığı için havuç tercih edilebilecek bir besindir. Hamilelikte havucun faydaları daha çok havuç suyu ile birlikte anlatılır. Ancak her zaman havucun sadece suyu değil, kendisi tüketilmelidir. Hamilelikte çokça ihtiyaç duyulan A vitamininin bir kısmını havuçtan alabilirsiniz. Hem enfeksiyonlarla savaşmada hem de sütünüzün kalitesinin artmasında iyi olacaktır.
Ayrıca gebelik diyabetine karşı da kan şekerinizin regüle edilmesinde ve diyabetin önlenmesinde havuçtan yararlanabilirsiniz. Havuçtaki fosfor da gebelikte yaşanan krampları önlemede kasların düzgün çalışmasına yardımcı olur. Yine hamilelikte sıklıkla yaşanan kabızlık şikayetlerinin de hafifletilmesi için lif zengini havucu tüketebilirsiniz.
10. SAÇ SAĞLIĞI
Havuç, saç sağlığını iyileştirebilecek, A,C vitaminleri, karotenoid, potasyum ve antioksidan içermektedir. Havuç tüketmek saçların güzelleşmesinde etkili olur.
HAVUÇ TÜKETMENİN RİSKLERİ VAR MI?
Her besinde olduğu gibi havuç tüketimi de toksik bir etkiye sebep olabilir. Havuç, sedef hastalığı ya da akne tedavisi için kullanılan ilaçlarla etkileşime girebilmektedir. Bu kişilerin uzman doktordan görüş alarak havuç tüketmesi önemli olmaktadır. Bazı kişilerin havuca karşı alerjisi olabilir. Bu da boğazda şişme ya da solunum sorunlarına yol açabilir. Ciddi bir alerjik reaksiyon yaşamamak için mutlaka havuca alerjiniz olup olmadığını öğrendikten sonra tüketime karar vermeniz gerekmektedir.