İlk Türk beylikleri nelerdir? Anadolu'da kurulan ilk Türk beylikleri isimleri ve kuruldukları yerler

Anadolu’nun Türkleşmesinde çok önemli bir yere sahip olan ve Türk medeniyetinin gelişmesine önemli katkılarda bulunan ilk Türk beylikleri ve kuruldukları yerler neresidir? İlk Türk beylikleri kimlerle savaştı? İşte, Anadolu’da kurulan ilk Türk beylikleri ve Türk beyliklerinin Türk tarihine yaptığı hizmetler ile alakalı tüm detaylar…

Anadolu’da Kurulan İlk Türk Beylikleri

Anadolu’da kurulan ilk Türk beylikleri konusundan bahsetmeden önce ilk Türk beylikleri hangi savaştan sonra kuruldu sorusuna cevap vermek daha yerinde olacaktır. Anadolu’da kurulan ilk Türk beylikleri; Selçuklu Devleti ile Bizans İmparatorluğu arasında 1071 yılında gerçekleşen Malazgirt Savaşı’nın ardından kurulmuşlardır.

İkta sisteminin Türk İslam devletlerine sağladığı faydalar

Anadolu’nun kapılarını sonsuza kadar açan muharebe olarak da ifade edilen bu savaşın ardından, savaştan önce de süren Türk akınları büyük bir hız kazanmış ve akına katılan Türk boyları, Doğu Anadolu’dan Batı Anadolu’ya kadar yayılarak kendilerine beylikler kurmuşlardır.

İlk Türk Beylikleri ve Kuruldukları Yerler

Saltuklular (1072 – 1202)

Ebul Kasım tarafından kurulan Saltuklular; Erzurum, Kars ve Bayburt civarında hüküm sürmüştür. Anadolu’da kurulan ilk Türk beyliği olma özelliğini taşıyan Saltuklular, Anadolu Selçuklu Devleti tarafından yıkılmışlardır.

Mengücekler (1080 – 1228)

Mengücek Gazi tarafından Erzincan ile Divriği de kurulmuştur. Anadolu’nun Türkleşmesinde önemli katkıları olan bu beylik Anadolu Selçuklu Devleti tarafından yıkılmıştır.

Danişmentler (1092 – 1178)

Danişmetoğlu Ahmet Gazi tarafından kurulan bu beylik, Sivas’ta kurulmuş ve Amasya ile Tokat civarlarında da hüküm sürmüştür. Anadolu’da kurulmuş olan beyliklerden en güçlüsü olarak ifade edilen bu beylik Anadolu Selçuklular tarafından ortadan kaldırılmıştır.

Artuklular (1102 – 1409)

Artuk Bey’in oğulları tarafından kurulan Artuklular; Mardin, Batman ve Hasankeyf civarından hüküm sürmüşlerdir. İlerleyen zamanlarda Harput, Hasankeyf ve Mardin olmak üzere üç ayrı kola ayrılan bu beyliğin Harput koluna Anadolu Selçuklular, Hasankeyf koluna Eyyubiler, Mardin koluna ise Karakoyunlular son vermiştir.

Çaka Beyliği (1081 – 1093)

Çaka Bey tarafından İzmir’de kurulan bu beylik denizcilikle uğraşan ve donanmaya sahip olan ilk Türk beyliği olarak öne çıkmaktadır. Batı Anadolu’da hüküm süren beyliğe Bizans İmparatorluğu son vermiştir.

REKLAM

Sökmenoğulları – Ahlatşahlar (1110 – 1207)

Van Gölü çevresinde kurulan bu beylik Eyyubiler tarafından yıkılmıştır.

Dilmaçoğulları (1085 – 1394)

Bitlis yöresinde kurulmuşlar ve Eyyubiler tarafından tarih sahnesinden silinmişlerdir.

İnaloğulları (1098 – 1183)

Diyarbakır’da kurulan bu beyliğe Eyyubiler son vermiştir.

Çubukoğulları (1085 – 1213)

Harput coğrafyasında kurulan Çubukoğulları, Artuklular tarafından yıkılmışlardır.

Tanrıvermişoğulları (1081 – 1093)

Efes yöresinde kurulan bu devlete Bizans İmparatorluğu son vermiştir.

İlk Türk Beylikleri Haritası

REKLAM

İlk Türk Beylikleri Kimlerle Savaştı?

1071 Malazgirt Savaşı’nın ardından Anadolu’da kurulan ilk Türk beylikleri, kuruldukları yere bağlı olarak Bizanslılar, Gürcüler, Ermeniler ve Haçlı ordularıyla mücadele etmişlerdir.

İlk Türk Beyliklerinin Türk Tarihine Yaptığı Hizmetler

Anadolu’da kurulan ilk Türk beylikleri, Anadolu’nun Türkleşmesinde büyük bir öneme sahiptir. Ele geçirdikleri ve beyliklerini kurdukları coğrafyadaki yer adlarını Türkçeleştiren ilk beylikler; hüküm sürdükleri coğrafyalarda imar etmiş oldukları camii, medrese, kervansaray gibi yapılarla Anadolu’yu bayındır hale getirmişlerdir.

Saltuklular tarafından inşa edilen Tepsi Minare, Mengüceklerin yaptığı Emir Saltuk Kümbeti, Danişmentlilere ait olan Tokat Yağıbasan Medresesi bu dönemde inşa edilmiş önemi eserler arasındadır.