İmamoğlu soruşturmasında kilit kurum MASAK
Tutuklu bulunan İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu hakkında yürütülen terör ve yolsuzluk soruşturmalarında Hazine ve Maliye Bakanlığı'na bağlı kilit bir kurum olan Mali Suçları Araştırma Kurulu Başkanlığı (MASAK) üzerinden bir siyasi tartışma yürütülüyor.
Terörle mücadele, kara para aklama-suç gelirlerinin aklanması, yasa dışı bahis, kumar, vergi kaçakçılığı, bankacılık-finans suçları, yasa dışı servet transferi, kripto para, dolandırıcılık… gibi çok kritik alanlarda faaliyet gösteren MASAK 19 Kasım 1996’da yürürlüğe giren 4208 sayılı Karaparanın Aklanmasının Önlenmesine Dair Kanun ile kuruldu ve 17 Şubat 1997’de faaliyetlerine başladı.
Görev tanımına bakıldığında MASAK; uygulanan ekonomik programların başarıya ulaşması, kamu kaynaklarının çalınmaması, bu kaynakların etkin ve etkili kullanımı konusunda da kritik bir görev ifa ediyor.
Yakın dönemde karşı karşıya kaldığımız Dilan Polat soruşturmasında görüldüğü üzere MASAK tarafından hazırlanan ve savcılığa iletilen raporlar, yargılamanın sağlıklı ve adil yürütülmesi açısından kritik önem taşıyor. İmamoğlu soruşturmasında da MASAK’ın hazırlamış olduğu raporların tanık beyanlarından daha önemli sayılması kaçınılmaz.
MASAK ÜZERİNDEN TARTIŞMA
CHP Genel Başkanı Özgür Özel CHP'nin 31. Olağanüstü Kurultayı'nda Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek'in İBB'ye yönelik soruşturmada hazırlanan MASAK raporu için baskı yaptığını öne sürerek, "Yurt dışı yasağı olan TÜSİAD yöneticilerine Euro Chambers davetinde soruyorlar ne suç işlemişler diye; hükümeti eleştirmiş diyorlar. Mehmet Şimşek o insanları ikna edip para bulmaya çalışıyor. Mehmet Şimşek dünyada demokrat görünen gerçekte Türkiye'deki cuntanın mali ayağı olan kişidir. MASAK'ta rapora imza atacak uzman veya kıdemli bulamadılar. Bizzat Mehmet Şimşek'in baskısıyla bir uzman yardımcısına imza attırdılar" demişti.
Özel’in bu iddialarına Hazine ve Maliye Bakanlığı’ndan şu yanıt verildi: “CHP Genel Başkanı Özgür Özel, kurultay konuşmasında Hazine ve Maliye Bakanımızı mesnetsiz ve dayanaksız ifadelerle itham ederek bir kez daha hedef almıştı. Birçok kez belirtildiği üzere MASAK’ın adli mercilere ilettiği bilgiler, Bakanlık bilgisi ve onayı dışındadır. Bu süreçte Sayın Bakan’ımızın ve Bakanlık makamlarının önceden bilgi sahibi olması veya müdahalesi söz konusu olamaz. Sayın Bakan’ımıza yönelik ısrarlı ve gerçek dışı ithamları şiddetle reddediyor ve kınıyoruz. Sayın Bakanımıza yönelik itibar suikastı amaçlı iftira ve asılsız ithamlar hakkında hukuki yollara başvurulacaktır.”
MASAK DA KENDİNİ SAVUNDU
Bir anda siyasi tartışmaların odağına yerleşen MASAK’tan yapılan açıklamada da Kurum’un bu tartışmaların içine çekilmesinden duyulan rahatsızlık ifade edildi:
"Savcılık tarafından iletilen taleplerden kaynaklanan analiz çalışmaları sonucunda hazırlanan raporlar, Başkanlık dışında hiçbir makamın bilgisine veya oluruna sunulmadan tümüyle teknik bir süreç içinde, Başkanlığın yönetim kademelerinin gözetim ve denetimi altında tamamlanmakta ve doğrudan talepte bulunan savcılığa iletilmektedir.”
Bu sürece Bakanlık yönetim mercilerinin hiçbir dahlinin bulunmadığına işaret edilen açıklamada, şöyle denildi:
"Mevzuatına göre yetkilendirilmiş uzman yardımcıları tarafından hazırlanmış olması, hukuken ve yetkinlik açısından, hazırlanan raporların niteliğini zayıflatmamaktadır. MASAK'ın tüm raporları, diğer kurum ve kuruluşlardan aldığı finansal verilere dayanmaktadır. MASAK raporlarındaki verilerin herhangi bir suç teşkil edip etmediği her zaman yargı mercilerinin takdirindedir. Mali suçlarla mücadele ülkemiz ve milletimiz için çok önemli olup, MASAK çalışmalarını kanunların verdiği yetki çerçevesinde titizlikle sürdürmektedir."
SUÇ NİTELİĞİNDE İKTİSADİ FAALİYETLER
Suç niteliğinde iktisadi faaliyetler Türkiye için ulusal güvenlik tehditleri arasında sayılıyor. Milli Güvenlik Siyaset Belgesi’nde (MGSB), MASAK’ın kara para aklama ve terör örgütlerinin kara para aklama faaliyetlerine yer veriliyor. MASAK’ın 2021’de yayımladığı faaliyet raporuna göre; büyük çoğunluğu yükümlü finans kuruluşlardan olmak üzere öncül suçlardan MASAK’a 504 bin 602 bildirim yapıldı.
Bir önceki yıla nazaran iki kattan fazla artış gerçekleşti. Bu bildirimlerde adı/unvanı geçen kişi sayısı 500 bini geçiyor. Hakkında inceleme yapılan kişi sayısı ise 80 bin. MASAK’a yapılan bildirimlerin yüzde 71.3’ü yası dışı bahis ve kumar, yüz de 14.8’i vergi kaçakçılığı, yüzde 4.6’sı ise dolandırıcılık suçlarına ilişkin.
PKK/KCK ve özellikle FETÖ’nün terör eylemlerinin finansmanında ve kara para aklamada kâr amacı gütmeyen kuruluşları yoğun şekilde kullandıkları da MASAK’ın tespitleri arasında yer alıyor. Özellikle yurt dışında legal görünümlü yardım kuruluşları ve örgütler üzerinden toplanan bağış ve yardımların terör örgütlerini finanse etmede kullandıkları tespitine raporlarda yer veriliyor.
Sözün özü; Ekrem İmamoğlu soruşturmalarında en kritik kurum MASAK olacak. MASAK’la ilgili tartışmaların önümüzdeki süreçte de artarak devam edeceği görülüyor.
Geleneği, tecrübeyi, birikimi, devlet ahlakını, devlet adabını, devlet aklını temsil eden, yıpranmamış, yıpratılmamış kurumlara herkesin her zaman ihtiyacı olacak…
