İnsanoğlu için yapay "aşk" alarmı! Yapay zekaya aşık olanların sayısı artıyor, endişelenmemiz gerekiyor mu?
Teknolojinin hızla ilerlemesiyle birlikte, yapay zekâ ve robotlar hayatımızın her alanında yer almaya başladı. İnsanların bu dijital varlıklarla duygusal bağlar kurması artık bir bilim kurgu senaryosu değil, gerçeğin ta kendisi. Yapay zekâya aşık olanların sayısı artarken, bu yeni çağın getirdiği duygusal riskler üzerine düşünmemiz gerekiyor. İşte detaylar!
İnsan ve makine arasındaki sınırlar giderek bulanıklaşıyor. Yapay zekâya duyulan aşk, sıradan bir teknoloji hayranlığından daha öteye geçiyor ve gerçek bir duygusal bağa dönüşüyor. Bu durum, insan psikolojisi ve toplumsal ilişkiler üzerinde yeni ve karmaşık sorular doğuruyor: Kalbimizi bir robota kaptırabilir miyiz? İşte detaylar!
HAYATIMIZIN AYRILMAZ PARÇASI HALİNE GELDİ
Son on yılda, Apple'ın Siri'si ve Amazon'un Alexa'sı gibi yapay zeka destekli sanal asistanlar, akıllı telefonlar ve sosyal medya gibi teknolojilerin ayrılmaz bir parçası haline geldi. Son zamanlarda ise insan benzeri yeni bir sohbet robotu türü yükselişte: Yapay zekalı romantik arkadaşlar. Chatbot'lar insanlarla metin, ses ve görüntü aracılığıyla iletişim kuran yapay zeka destekli programlardır.
100'DEN FAZLA UYGULAMA!
Şu anda 100'den fazla yapay zeka destekli uygulama, fiziksel ve kişilik özellikleri de dahil olmak üzere kapsamlı kişiselleştirme seçenekleriyle romantik arkadaşlık sunuyor. Olağanüstü gerçekçilik, uyarlanabilirlik ve etkileşimli akışkanlık sergileyen bu yapay zeka sohbet robotları, kullanıcıların ilgi alanlarına, ihtiyaçlarına ve iletişim tarzlarına uyacak şekilde yanıtlarını ince ayarlayarak konuşma boyunca aşamalı olarak gelişebilir.
COVİD SONRASI ARTAN YALNIZLIK DUYGUSU NEDEN OLABİLİR
Modern sohbet robotları, kullanıcıların etkileşime girme ve duygusal bağ kurma eğilimini artıran, hatta aşık olma noktasına kadar varan, giderek insana benzeyen niteliklere sahiptir. COVID-19 salgını kısıtlamalarından sonra daha da kötüleşen yalnızlık, daha fazla insanın yapay zekayı danışmanların, arkadaşların ve romantik partnerlerin yerine kullanmasına neden oldu.
YARGILANMADAN "AŞK VE DOSTLUK" KURMA RAHATLIĞI
Araştırmalar, yapay zeka sohbet robotlarının arkadaşlık sunabileceğini, yalnızlığı hafifletebileceğini ve destekleyici mesajlarla olumlu duyguları artırabileceğini gösteriyor. Chatbotlar ayrıca diğer kaynakların az olduğu durumlarda açık sohbetler ve tavsiyeler için yargısız bir alan sağlıyor. İnsanlar ayrıca yapay zeka ile insan ilişkilerine benzer samimi ve tutkulu bağlar kurabilir.
"BİR İNSANLA ETKİLEŞİME GİRMEKLE FARKSIZ"
Şaşırtıcı bir şekilde, katılımcılar bir insanla mı yoksa bir chatbotla mı etkileşime girdiklerine inansalar da, keyif alma ve duygusal tepki açısından bir fark yok gibi görünüyor. Hatta bir çalışma, bireylerin sohbet sırasında daha az duyarlı insanlara kıyasla chatbotlarla daha güçlü bir duygusal bağ hissettiklerini göstermiştir.
GERÇEK OLMADIĞININ FARKINDALAR VE BU ÖNEMLİ DEĞİL!
Araştırmalar, insanların "gerçek" bir insan olmadığını kabul etseler bile yapay zeka ile gerçek duygusal bağlar kurabileceğini tekrar tekrar göstermektedir. Birçok insan sohbet robotlarını kullanmaktan psikolojik faydalar elde ediyor gibi görünse de, bu ilişkilerin potansiyel olarak zararlı sonuçları belirsizliğini korumaktadır.
YAPAY ZEKA AŞKININ KARANLIK YÖNÜ!
Romantik sohbet robotları, çatışmadan ve uzlaşma ihtiyacından kaçınırken, sürekli erişilebilirlik ve sorunsuz etkileşimlerle benzersiz bir arkadaşlık biçimi sunmak üzere programlanmıştır. Bu durum, kullanıcıların insan romantik ilişkilerine dair beklentileri üzerindeki etkisi konusunda endişelere yol açmaktadır.
İNSANLAR ARASI ETKİLEŞİMİ TEHDİT EDİYOR
Romantik sohbet robotları, sosyal becerilerin gelişimini ve duygusal düzenleme ve sosyal etkileşimler yoluyla kendini onaylama dahil olmak üzere gerçek dünya ilişkilerinde gezinmek için gerekli ayarlamaları engelleyebilir.
Bu unsurlardan yoksun olmak, kullanıcıların diğer insanlarla gerçek, karmaşık ve karşılıklı ilişkiler geliştirme becerilerini engelleyebilir; insanlar arası ilişkiler genellikle kişisel gelişimi ve daha derin duygusal bağları teşvik eden zorluklar ve çatışmalar içerir.
DUYGUSAL BAĞIMLILIK RİSKİ!
YZ arkadaşlarının özelleştirilebilir doğası ve sürekli kullanılabilirliği, sosyal izolasyona ve duygusal bağımlılığa da yol açabilir. Araştırmacılar, YZ yoldaşlarıyla yoğun etkileşimin bireylerin yakın çevrelerinden uzaklaşmalarına ve yeni, anlamlı sosyal bağlantılar kurma motivasyonlarının azalmasına neden olabileceğini öne sürüyor.
MAHREMİYET RİSKİ DE OLDUKÇA YOĞUN
2023 yılında Mozilla Vakfı'nın 11 popüler yapay zekalı chatbot uygulaması üzerinde yaptığı güvenlik analizi, endişe verici gizlilik sorunlarını ortaya çıkardı. Uygulamaların çoğu kişisel verileri paylaşabiliyor ya da satabiliyor, yarısı ise kullanıcıların bilgilerini silmesini engelliyor.
Daha da endişe verici olanı, bu uygulamaların çoğunun, pazarlama amacıyla cihazlarındaki kullanıcı etkinliklerini izleyen binlerce izleyiciyle dolu olmasıdır. Yakın zamanda 21 yapay zekalı romantik arkadaşlık uygulaması üzerinde yapılan bir başka araştırma da benzer gizlilik endişelerini ortaya koymuştur.
Kaynak: Live Science