Habertürk
    Takipde Kalın!
      Günlük gelişmeleri takip edebilmek için habertürk uygulamasını indirin
        Haberler Kültür-Sanat Edebiyat 100. yıl | Son dakika: İstiklâl Marşı'nın kabul edilişi kutlanıyor!
        Sesli Dinle
        0:00 / 0:00

        Milli bayramlarda, devlet törenlerinde, okullarda, spor müsabakalarında, milli günlerde, milli açılışlarda, milli törenlerde, milli kutlamalarda hep bir ağızdan seslendirdiğimiz İstiklâl Marşı, yaşadığımız günlerin mimarlarını, kim olduğumuzu ve gücümüzü hatırlatıp gelecek günler için şevk veriyor.

        İstiklâl Marşı 100 yaşında...

        Mehmet Akif Ersoy'un yazdığı İstiklâl Marşı, 12 Mart 1921'de TBMM'de Türkiye'nin ulusal marşı olarak kabul edildi.

        İstiklâl Marşı'nın kabul edilişinin 100'üncü yılı,Cumhurbaşkanlığı genelgesiyle 'Mehmet Akif ve İstiklâl Marşı Yılı' olarak kutlanıyor.

        Mehmet Akif Ersoy, Kurtuluş Savaşı'nda cephedeki askerlerle cephe gerisindeki halka şevk ve moral verecek şiirin belirlenmesi için açılan Ulusal Marş Yarışması'na para ödüllü olduğu için katılmak istemedi. Dönemin Milli Eğitim Baka Hamdullah Suphi Bey'in ricası olmasaydı büyük bir ihtimalle Türkiye'nin ulusal marşı, başka bir şairin başka cümlelerle başlayan bir şiiri olacaktı.

        İstiklâl Marşı'nın Türkiye'nin ulusal marşı olarak kabul edilmesinden sonra sıra Mehmet Akif Ersoy'un yazdığı şiirin bestelenmesine gelmişti. Bu amaçla açılan yarışmaya 24 besteci katıldı. Ne var ki o günlerde bir değerlendirme yapılamadı. Bunun sonucunda güfte, ülkenin çeşitli yerlerinde yarışmaya katılanların besteleriyle farklı farklı okunmaya başlandı.

        1924'te toplanan seçici kurul, İstiklâl Marşı'nın ülkenin her yerinde Ali Rıfat Bey'in bestesiyle okunmasını kabul etti. 1930'a kadar da Ali Rıfat Bey'in bestesiyle okundu. 1930'da İstiklâl Marşı'nın bestesinde değişiklik yapıldı. Dönemin Cumhurbaşkanlığı Senfoni Orkestrası Şefi Osman Zeki Üngör'ün 1922'de hazırladığı beste, İstiklâl Marşı'nın yeni bestesi olarak kabul edildi.

        Yıl 1873...

        Günlerden 20 Aralık.

        Sarıgüzel Mahallesi. Karagümrük - Fatih / İstanbul adresindeki evde o gün Buhara göçmeni Emine Şerif Hanım ile Arnavut kökenli Kosova göçmeni imam Mehmet Tahir Efendi'nin hayatları yeniden anlamlanırken geleceğe dair umutları derinlik kazandı.

        Sağ kulağına ezan, sol kulağına kâmet okunduktan sonra tekrar sağ kulağına 'Bana bu evladı ihsan eden Allah'a hamd eder, minnet ve şükranlarımı sunarım' denilerek adı ilk kez telaffuz edildi.

        Mehmet Ragif...

        REKLAM

        O Mehmet Ragif ki, 48 yaşındayken Kurtuluş Savaşı'nda 7 düvele karşı mücadele eden bir milletin 'Korkmuyoruz, bayrağımız her daim dalgalanacak' şeklindeki duygularının milli tercümanı olacaktı.

        Mehmet Ragif, Fatih'te Emir Buhari Mahalle Mektebi'ne kayıt olduğunda 4 yıl, 4 ay, 4 günlüktü. 7 yaşındayken aynı okulun ilköğretim bölümüne geçerken babası Mehmet Tahir Efendi'den Arapça öğrenmeye başladı.

        Ortaöğrenimine Fatih Merkez Rüştiyesi'nde başlayan Mehmet Ragif, dil konusundaki başarısıyla dikkatleri üzerine çekti. Türkçe, Arapça, Farsça ve Fransızca'da hep okul birincisi olurken Türkçe öğretmeni olan dönemin aydınlarından Hersekli Hoca Kadri Efendi'den hürriyetperverlik konusunda ziyadesiyle etkilendi.

        REKLAM

        Ortaokulu bitiren Mehmet Ragif, bir sonraki öğrenimi konusunda annesiyle babasının arasında kaldı.

        Emine Şerif Hanım, oğlunun medrese öğrenimi görmesini isterken, Mehmet Tahir Efendi'nin tercihi memur olmasından yanaydı.

        Babasının tercihiyle 1885'te Mülkiye İdadisi'ne başladı.

        O zamanlar hicri takvim kullanılıyordu.

        Mehmet Ragif, hicri takvime göre 1290'da doğdu. Babası da 1290 anlamına gelen Arapça kökenli 'Ragif'i oğluna ikinci adı olarak vermişti.

        Ne var ki Ragif yaygın bir isim değildi.

        Arkadaşları, kendisine Mehmet Ragif diye değil başka bir isimle hitap ediyordu.

        Mehmet Akif...

        REKLAM

        Mehmet Tahir Efendi, 1888'de vefat etti. Ailesi, bir yıl sonra başka bir felaketle karşı karşıya kaldı. Babasız kalan aile, 1889'da meydana gelen büyük Fatih yangında evlerini de kaybedince sefalete sürüklendi.

        İmdatlarına Mehmet Tahir Efendi'nin öğrencisi Mustafa Sıtkı yetişerek kül olan evlerinin bulunduğu arsaya küçük bir ev yaptırdı.

        Artık bir evleri vardı ama annesi Emine Şerif Ham ile kız kardeşi Nuriye'nin geçimini sağlamalıydı.

        Mehmet Akif, Mülkiye İdadisi'ni bırakarak o dönemlerde memurluk hakkı kazalmasında büyük paya sahip olan Ziraat ve Baytar Mektebi'ne kaydoldu.

        Mehmet Akif o yıllarda;

        * Bakteriyoloji öğretmeni Rıfat Hüsamettin Paşa'dan pozitif bilim sevgisi kazandı.

        * Spora büyük ilgi duydu. Mahalle arkadaşı Kıyıcı Osman Pehlivan'dan güreş öğrendi. Güreş, yüzücülük, uzun yürüyüş, koşu ve gülle atma yarışlarına katıldı.

        * Ziraat ve Baytar Mektebi'nden birincilikle mezun oldu.

        * 6 ay içinde Kur'an-ı Kerim'i ezberleyerek hafızlık mertebesine erişti.

        REKLAM

        Ziraat ve Baytar Mektebi'nden birincilikle mezun olan Mehmet Âkif, daha sonra Fransızcası geliştirdi. Hazine-i Fünun Dergisi'nde 1893 ve 1894'te birer gazeli, 1895'te ise Mektep Dergisi'nde 'Kur'an'a Hitab' adlı şiiri yayımlandı. O sıralarda Orman ve Maadin ve Ziraat Nezareti'nde veteriner müfettiş yardımcısı olarak memurluğa başladı.

        20 yıllık görevi sırasında Anadolu, Rumeli, Arnavutluk ve Arabistan'da bulunan Mehmet Akif, gezileri sırasında gerek yöre halkıyla temas kurmasından gerekse uzun yolculuklarda daha fazla okuma - yazma imka bulmasından dolayı edebiyatla daha iç içe olma şansına sahip oldu.

        REKLAM

        İslamcılığın, halkçılığın ve milliyetçiliğin bir havanda dövülerek ortaya çıkmış hali Mehmet Akif'ti.

        Mehmet Akif'e göre medeniyetin gerçek kaynağı Müslüman Doğu'dur. Ona üstünlüğünü kaybettiren ise asırlardır süren cehalet, yozlaşma, sabırsızlık, tembellik ve kendine güvensizliktir.

        Mehmet Akif için edebiyat, halkın manevi ve ahlaki eğitiminde etkisi en büyük müessesedir. Her edebiyat mahallidir ve halka hitap eder.

        Kısacası, sanat; sanat için değil, sanat; halk içindir.

        Mehmet Akif 'in en önemli amacı, halk için halkın hayatı anlatan edebi eserler yazma üzerineydi.

        İlham gelmesine inanmayan Mehmet Akif'in alamet-i farikası güçlü bir gözlem yetisine sahip olmasıydı.

        Eserlerini gözlemlerinden elde ettikleriyle meydana getirdi.

        Öyle olduğunu da şu cümleleriyle anlattı; 'Hayır, hayalle yoktur benim alışverişim, İnan ki her ne demişsem görüp de söylemişim'

        REKLAM

        Mehmet Akif'in gözlem gücü, memurluk görevi sırasında Anadolu, Rumeli, Arnavutluk ve Arabistan'da bulunarak halkla iç içe zaman geçirmesiyle gelişti. Memurluk görevi nedeniyle İstanbul dışında olmadığı zamanlar 1906'da Halkalı Ziraat ve Baytar Mektebi'nde kompozisyon, 1907'de Çiftçilik Makinist Mektebi'nde Türkçe dersler vermek üzere edebiyat öğretmenliği yapan Mehmet Akif'in gözlem gücünü kullanma yetisi, bu dönemde olgunluk dönemine ulaştı.

        Mehmet Akif, 1898'de Tophane-i Amire veznedarı Mehmet Emin Beyin kızı İsmet Ham ile evlendi.

        Mehmet Akif ile İsmet Hanım'ın 5 çocuğu;

        *Cemile

        * Feride

        * Suad

        * Emin

        * Tahir

        II. Abdülhamid, 1877 - 1878 Osmanlı - Rus Savaşı' bahane ederek meclisi dağıtınca bütün anayasal haklar askıya alındı. Mehmet Akif, 1908'de II. Meşrutiyet'in ilan edilmesine kadar süren II. Abdülhamid'in istibdât rejiminin şiddetli bir muhalifiydi.

        Mehmet Akif, dönemin rasathane müdürü Fatin Hoca'n da yönlendirmesiyle 11 arkadaşıyla birlikte İttihat ve Terakki Cemiyeti'ne üye oldu.

        REKLAM

        Üyelik yemini şöyleydi;

        'Cemiyetin bütün emirlerine, kayıtsız şartsız itaat edeceğim.'

        Mehmet Akif, bu cümlelerle yemin etmeyi reddederek 'Cemiyetin sadece iyi ve doğru olan emirlerine kayıtsız şartsız itaat edeceğim' şeklinde yemin etti.

        Ardından da İttihat ve Terakki Cemiyeti'nin Şehzadebaşı İlmiye Mahfeli'nde Arap Edebiyatı dersleri verdi.

        II. Meşrutiyet'in ilan edilmesi Mehmet Akif'in yazıların ve şiirlerinin geniş kitlelere ulaşmasını sağladı.

        II. Meşrutiyet'in ilandan hemen sonra Sırat-ı Müstakim adlı derginin başyazarı oldu.

        Derginin ilk sayısında Fatih Camii şiiri yayımlandı.

        Sırat-ı Müstakim'in adı 8 Mart 1912'den itibaren Sebil'ür-Reşad olarak değişti.

        Mehmet Akif, hemen hemen bütün şiirlerini bu iki dergide yazdı.

        O şiirlerinden biri de II. Abdülhamid'i eleştirdiği 'İstibdât' oldu.

        Günümüz Türkçesiyle şiirin ilk dizesi şöyle;

        Ey kirli baskı ve zulüm dönemi, yıkıldın gittin amma

        Milletin kalbinde silinmez bir kirli hatıra bıraktın!

        Alalarımız mezarlarından sesleniyor; 'Ey sefil oğullar',

        Niçin her gelen cellat binlerce suçsuzu öldürürken,

        Son bir ümitsiz çırpınışla da olsa kimseden bir feryat çıkmıyordu?

        REKLAM

        Mehmet Akif, bir yandan öğretmenlik diğer yandan yayımcılık yaparken İstanbul'daki camilerde vaaz vermeye de başladı.

        Vaazların teması, Mısırlı bilgin Muhammed Abduh'un etkisiyle benimsediği İslam Birliği'ydi.

        1913'te kurulan Müdafaa-i Milliye Cemiyeti'nin halkı edebiyat yoluyla aydınlatma amacı taşıyan neşriyat şubesinde Recaizade Ekrem, Abdülhak Hamid, Süleyman Nazif, Cenap Şahabeddin ile beraber çalışan Mehmet Akif, 2 Şubat 1913'te Bayezid Camii'nde, 7 Şubat 1913'te ise Fatih Camii'nde yaptığı konuşmalarında vatanseverlik çağrısında bulundu.

        REKLAM

        Mehmet Akif'in yazıları ve şiirleri önce Umur-i Baytariye'den, ardından da Darülfünun müderrisliğinden kovulmasına neden oldu.

        Sadece Halkalı Ziraat ve Baytar Mektebi'ndeki görevine devam edebildi.

        Ne var ki Mehmet Akif gibi aydın ve vatanperver biri evde oturacak / oturtulacak değildi.

        Evde oturtulmayacak kadar kıymetli biri olduğunun farkında olanlardan biri de Enver Paşa'ydı.

        Enver Paşa'n kurduğu, İslam Birliği oluşturma amacındaki Teşkîlât-ı Mahsusa'dan aldığı teklif üzerine Şeyh Salih eş-Şerif et-Tunusi ile birlikte Almanya'ya giden Mehmet Akif, I. Dünya Savaşı'nda İngilizlerle birlikte Osmanlı Devleti'ne karşı savaşırken Almanlara esir düşen Müslümanların kamplarında incelemelerde bulundu.

        Mehmet Akif, kamptaki Müslümanları Osmanlı Devleti'ne karşı savaşman yanlış olduğu konusunda aydınlatmaya çalıştı.

        Fransız ordusundaki Müslümanlara yönelik Arapça beyannameler yazdı. O beyannameler, uçaklarla cephelere atıldı.

        Almanya dönüşünde bildiği en iyi iş için bir kez daha kağıdı kalemi eline aldı.

        Gözlemlerini 'Berlin Hatıraları' adlı şiire dönüştürdü.

        REKLAM
         Image Title 1  Image Title 2
        Description

        Mehmet Akif ile Şeyh Salih eş-Şerif et-Tunusi'nin incelemelerde bulunduğu kamplar...

        * Teşkîlât-ı Mahsusa:

        İttihat ve Terakki Cemiyeti bünyesinde Enver Paşa'ya bağlı olarak kurulan gizli teşkilat. Türkçü İslamcı siyasi görüşleri doğrultusunda, yurt içinde, yurt dışında, karşı - istihbarat ve propaganda çalışmaları yaptı.

        Teşkîlât-ı Mahsusa'nın arması...

        Teşkilat-ı Mahsusa, Mehmet Akif'e Almanya'dan döner dönmez yeni bir görev verdi.

        Yeni görev yeri; Arabistan.

        Görevinin içeriği; Arapları Osmanlı Devleti'ne karşı kışkırtan İngiliz propagandasıyla mücadele etmek için karşı propaganda yapmak.

        Mehmet Akif, Arabistan'daki görevi sırasında haberini aldığı Çanakkale Zaferi'nin coşkusuyla 'Çanakkale Destanı'nı yazdı.

        REKLAM

        Arabistan'daki görevinden sonra iki ay Lübnan'da kalan Mehmet Akif, Necid Çölleri'nden Medine'ye adlı şiirinde bu seyahatini anlattı.

        Lübnan'da yaşayan Mekke Emiri Şerif Ali Haydar Paşa'n davetiyle 1918'de bir kez daha bu ülkeye giden Mehmet Akif, Lübnan'dayken Şeyhülislamlığa bağlı Dâr-ül Hikmet-il İslâmiye Cemiyeti başkatipliğine atandı. Ahmet Cevdet, Mustafa Sabri, Said Nursi gibi isimlerin kurduğu ve Osmanlı Devleti ile diğer İslam ülkelerinde çıkacak dini meseleleri halletmek, İslam aleyhindeki gelişmelere yat vermek amacıyla kurulan bu örgütte çalışırken bir yandan da Said Halim Paşa'n 'İslamlaşmak' adlı eserini Fransızcadan Türkçeye çevirdi.

        Bu dönemde Anadolu toprakları işgale uğramış; Mustafa Kemal Paşa'n Kurtuluş Savaşı' başlatmasıyla direnişe geçilmişti.

        Bu harekete katılmak isteyen Mehmet Akif, Balıkesir'e giderek 6 Şubat 1920'de Zağnos Paşa Camii'nde çok heyecanlı bir hutbe verdi. Halkın ilgisi karşısında birçok yerde hutbelerine devam etti.

        REKLAM
        Mustafa Kemal Paşa, Kurtuluş Savaşı'nda cephedeki askerleri denetliyor.

        Mehmet Akif, milli mücadelenin önemini camilerde verdiği hutbelerle anlatmakla yetinmedi. Çıkardığı Sebil'ür-Reşad'da yazdığı yazılarla halkın milli mücadele tarafında olması için uğraştı. Zira o günlerde halk, topyekün bir halde milli mücadele taraftarı değildi. Ayrıca ortada bir milli mücadele olduğunu bilmeyenler azımsanmayacak kadar fazlaydı.

        Mehmet Akif, gerek verdiği vaazlarda gerekse yazdığı yazılarda Kurtuluş Savaşı' desteklemesi nedeniyle 1920'de Dâr-ül-Hikmet Ül-İslâmiye Cemiyeti'ndeki görevlerinden azledildi.

        Artık İstanbul'da rahat etme olanağı kalmayan Mehmet Akif, oğlu Emin'i yana alarak Anadolu'ya geçti.

        Mustafa Kemal Paşa'dan Sebil'ür-Reşad'ı Ankara'da çıkarması için davet alan Mehmet Akif, TBMM'nin açılışın ertesi günü olan 24 Nisan 1920'de Ankara'ya vardı.

        Bir süre sonra ailesini de yana aldırdı.

        REKLAM
        TBMM, 23 Nisan 1920'de dualarla açıldı.

        Mustafa Kemal Paşa, Mehmet Akif'in milletvekili olması istiyordu.

        Haziran'daki seçimde Burdur'dan milletvekili seçilen Mehmet Akif, 1920 - 1923 arasındaki 1'inci TBMM'de iki yıl görev yaptı.

        Mehmet Akif'in asli görevi şuydu; halkı Milli Mücadele konusunda bilinçlendirmek.

        Tıpkı milletvekili olmadan önce yaptığı gibi.

        Bu amaçla önce Konya Ayaklanması' önlemek için halka öğütler vermek üzere Konya'ya gitti. Çok çaba gösterse de ayaklanmayı engelleyemedi.

        Akabinde Kastamonu'ya giderek Nasrullah Camii'nde verdiği vaazı, metin haline getirilip Diyarbakır'da basıldı. Sonra da tüm vilayetlere ve cephelere dağıtıldı.

        REKLAM

        Bu sıralarda Sebil'ür-Reşad'ı birlikte çıkardığı Eşref Edip, derginin klişesini de alıp Mehmet Akif ile buluşmak üzere İstanbul'dan ayrılıp Kastamonu'ya gitti.

        Sebil'ür-Reşad'ın 464 ve 466'ncı sayıları Kastamonu'da yayımladılar. 464'üncü sayı o kadar ilgi gördü ki birkaç kere basılıp Anadolu'ya dağıtıldı. 467'nci sayıdan itibaren ise yayıma Ankara'da devam edildi.

        Sebil'ür-Reşad'ın etkisi o kadar büyüktü ki, yaydığı yoğun duyguların hakimiyetindeki Türk halklarını etkilemesinden korkan Rusya, derginin ülke sırları içine girmesini yasakladı.

        Sebil'ür-Reşad, Rusya için sakıncalı bir dergi haline geldi.

        REKLAM

        Ankara'da gündem Yunan Ordusu'nun ilerleyişiydi.

        Yunanlıların Ankara'ya girme riskine karşı TBMM'nin Kayseri'ye taşınması hazırlıklarına başlandı.

        Mehmet Akif, taşınmaya şiddetle karşı çıktı

        Taşınmanın moral bozacağını, bunun sonucunda dağılma yaşanacağını düşünenler arasında Mehmet Akif de vardı. Bu görüşte olanlar, Sakarya'da yeni bir savunma hattı kurulmasını önerdi.

        Teklif tartışılıp kabul edildi.

        TBMM, Kayseri'ye taşınsaydı acaba neler olurdu?

        Belki de Mehmet Akif'in de öngördüğü gibi Milli Mücadele dağılıma uğrayacak Cumhuriyet'in kurulmasına uzanan yola hiç girilemeyecekti.

        Kuvay-ı Milliye ile sivil halk gerek cephede gerekse işgal edilen köylerde, kasabalarda ve şehirlerde savaşıyordu.

        Asker sayısı, teçhizat, yiyecek sırlıydı.

        7 düvele karşı verilen mücadele göz önünde bulundurulduğunda yok gibiydi.

        Ama milletin bağımsızlığa olan inancı çoktu.

        Ve o inancı kelimelere döküp, yazdıklarıyla milli mücadele şevki, güzel günler için umut verecek vatansever şair de çoktu.

        REKLAM

        Cephedeki askerlerle cephe gerisindeki halka şevk ve moral verecek bir milli marş için Ulusal Marş Yarışması düzenlendi. Yarışmaya 724 şiir gönderildi.

        Dikkat çekici nokta, Mehmet Akif'in şiir göndermeyerek yarışmayı görmezden gelmesiydi.

        Çünkü yarışma, para ödüllüydü; 500 TL...

        Mehmet Akif, para ödüllü bir yarışmaya şiir göndermek istemedi.

        Mehmet Akif'in de mutlaka şiir göndermesini istediği dönemin Milli Eğitim Baka Hamdullah Suphi Bey, bir mektup yazdı. Yarışmaya şiir göndermesi ricasında bulunduğu mektubu iletmesini istediği Hasan Basri Bey'e şöyle dedi; "Kendisinin şiir göndermesini arzuluyoruz."

        Bunun sonucunda Mehmet Akif, yarışmaya katılmayı kabul etti.

        Mehmet Akif'in şiiri 17 Şubat 1921'de Sırat-ı Müstakim ve Hâkimiyet-i Milliye'de yayımlandı.

        1 Mart 1921'de finale kalan 7 şiir TBMM'de okundu.

        12 Mart 1921 Cumartesi günü düzenlenen oturumun sonrasındaMehmet Akif'in şiiri, saat 17.45'te ulusal marş olarak kabul edildi.

        REKLAM

        Mehmet Akif, ödül olarak verilen 500 TL'yi adı sonradan Kızılay olarak değiştirilen Hilal-i Ahmer bünyesinde kadın ve çocuklara iş öğreten, cepheye elbise diken Dar'ül Mesai Vakfı'na bağışladı.

        1921'İN 500 TL'Sİ GÜNÜMÜZÜN KAÇ TL'Sİ?

        1921'de milletvekili aylık ödeneği 200 TL, memur maaşı ise 40 TL düzeyindeydi. Mehmet Akif Ersoy'a ödenen 500 TL, vekillerin 1 aylık kazancının 2.5 katıydı.

        Bir başka hesapla 1921'de 500 TL ile 20 Reşat Altını alınabiliyordu.

        Günümüzde Reşat Altını 2 bin 790 TL.

        Kısacası; 1921'in 500 TL'sinin günümüzdeki karşılığı 55.800 TL

        REKLAM

        İstiklâl Madalyası ile ödüllendirilen Mehmet Akif, 1922'de sağlık gerekçesiyle milletvekilliğinden istifa etti. Bir süredir kendisini Mısır'a davet eden Mısır Hıdivi Abbas Halim Paşa'n davetine uyarak kış ayları Mısır'da geçirmeye başladı.

        Mehmet Akif, bu arada Kur'an-ı Kerim'in Türkçe mealini hazırlamak için Diyanet İşleri Başkanlığı ile anlaşma imzaladı.

        Mehmet Akif, 1926 kışından sonra Mısır'dan dönmedi. Kahire yakınlarındaki Hilvan'a yerleşti. Burada adeta inzivaya çekilerek Kur'an-ı Kerim'in Türkçe meali üzerindeki çalışması sürdürdü.

        REKLAM
        Mehmet Akif Ersoy'un 26 Aralık 1956'da ölümünün 20'inci yılına özel basılmış pullar (K. Yusuf Ünal koleksiyonu)

        Türkiye'de Türkçe ezan, Türkçe ibadeti içeren ulusal din projesinin hayata geçirileceğini öğrenince çalışması sonlandırarak 1932'de Diyanet İşleri Başkanlığı ile olan sözleşmesini feshetti. Diyanet İşleri Başkanlığı, bunun üzerine Kur'an-ı Kerim'in Türkçe meali çalışması için bu görevi Elmalılı Hamdi Efendi'ye verdi.

        Mehmet Akif, Mısır yıllarında Kahire'deki 'Câmiat-ül Mısriyye' adlı üniversitede Türk Dili ve Edebiyatı dersleri verdiği sıralarda siroz hastalığına yakalandı.

        Hava değişikliğinin iyi geleceği düşüncesiyle önce Lübnan'a, sonra da Antakya'ya gitti. İyileşemeyince 17 Haziran 1936'da tedavi için İstanbul'a döndü.

        REKLAM

        Hastalığa yenik düşen Mehmet Akif Ersoy, 27 Aralık 1936'da Beyoğlu'ndaki Mısır Apartma'nda hayatı kaybetti. (Mısır Apartmanı'nı bugün müze olarak ziyarete açılacak)

        Edirnekapı Mezarlığı'ndaki kabri, vefatından iki yıl sonra, üniversiteli gençler tarafından yaptırıldı. 1960'ta yol inşaatı nedeniyle kabri, Edirnekapı Şehitliği'ne nakledildi.

        REKLAM

        MEHMET AKİF ERSOY'UN KİTAPLARI

        Kitaplarının genel adı 'Safahat'tır.

        Birinci kitabın dışında diğerlerinin ayrıca birer adı daha bulunmaktadır.

        Mehmet Akif Ersoy'un en belirgin özelliklerinden biri de sözünün eri olmasıydı. Yapamayacakları için söz vermeyen Mehmet Akif Ersoy, söz verirse onu mutlaka yerine getirirdi.

        Örneğin;

        Veterinerlik fakültesinde sınıf arkadaşı ve dostu Hasan Efendi ile ileride çoluk çocuk sa­hibi olurlarsa hayatta kalanın ölenin çocuklarına bakacağı yönüde sözleşmişlerdi.

        Hasan Efendi, Mehmet Akif'ten önce vefat etti.

        Mehmet Akif Ersoy, Beylerbeyi'ndeki evinde eşi ve 5 çocuğuyla kıt kanaat geçinmesine rağmen Hasan Efendi'ye verdiği sözü tutarak dostunun yetim kalan 3 çocuğuna baktı.

        REKLAM

        Ulusal Marş Yarışması'na katılan şiirlerden finale kalan 6 şiirin ilk bölümleri şöyle;

        Yıllarca altı cephede ateşle kanlara

        Türkün hilal-ü dinine düşman olanlara

        Ceddin o, yıldırım gibi saldın zaman zaman

        Yüksek başın eğilmedi bir an cihanlara

        Ey kahramanlar ordusu, ey yıldırım-şitab

        Göster cihan-ı mağribe bir kanlı inkılab

        Ey mazi-i havariki bin dasitan olan

        Garbın zalam-ı zulmüne yüz yıl kılınç salan

        Arslan yürekli ordu/ demir giy, silah kuşan

        Zira hududu kapladı ateşle kan duman

        Arslan mücahit ordusu, ey haris-i salah

        Destinde seyf-i hak gibi bin şanlı bir silah

        Açtın sema-yı millete pür nur bir sabah

        Ati bizim, bizim artık vatan, zafer, felah

        Ey kahramanlar ordusu, ey yıldırım şitab

        Göster cihan-ı mağribe bir şanlı inkilab

        Mehmet Muhsin Bey

        **********

        Türk'ün evvelce büyük bir pederi

        Çekti sancağa hilal-i seferi

        Kanımızla boyadık bahr-ü berri

        Böyle aldık bu güzel ülkeleri

        İleri, arş ileri, arş ileri

        Geri kalsın vatanın kahbeleri

        Seni ihya için ey namı büyük

        Vatanım uğruna öldük, öldük

        Ne büyük kaldı bu yolda ne küçük

        Siper oldu sana dağlar gibi Türk

        Yürü, ey milletin efradı yürü

        Ak süt emmiş vatan evladı yürü

        Vatan evladını kurban edeli

        Milletin hür yaşamaktır emeli

        Veremez kimseye bir Çamlıbel'i

        Bağlanır mı acaba Türkün eli

        İleri, arş ileri, arş ileri

        Çiğnenir çünkü kalan yolda geri

        Hüseyin Suat Bey

        **********

        Göz yaşına veda et

        Ey güzel Anadolu

        Hakkını korur elbet

        Türkün bükülmez kolu

        Cenk ederiz genç, koca

        Bugün değil yarın da

        Yadımız ağladıkça

        İzmir ezanlarında

        Hak yolunda kan olur

        Dünyalara taşarız

        Ya şerefle vurulur

        Ya efendi yaşarız

        Her gün yeni bir hile

        Arkasında satıldık

        Her gün yeni bir dille

        Yurdumuzdan atıldık

        Yeter ey Kabemizi

        Elimizden alanlar

        Alıkoyamaz bizi

        Yolumuzdan yalanlar

        Kemalettin Kami Bey

        **********

        Ey Müslüman, ey Türkoğlu

        Açıldı İstiklâl yolu

        Benim bu son günlerimdir

        Diyor size Anadolu

        Çek sancağı Türk ordusu

        Olmaz Türkün can korkusu

        Esarete dayanır mı

        Türk vatanı, Türk namusu

        Bu son savaş bize farzdır

        Fırsatımız gayet azdır

        Muzaffer ol da ey millet

        Altın ile tarih yazdır

        Birleşelim özümüzden

        Dönmeyelim sözümüzden

        Hem silelim bu lekeyi

        Tarihteki yüzümüzden

        İskender Haki Bey

        **********

        Altı bin yıl efendilik yaptın

        Kahraman Türk idi cihanda adın

        Bir ateşten siperdin İslama

        Sönmeyen bir güneş gibi yaşadın

        Ey büyük ünlü milletim ileri

        Hasmına çiğnetme koş bu şanlı yeri

        Düşmanın bir cihansa dostun Hak

        Hakkın elbette müstakil yaşamak

        Atıl, ez, vur, senindir istiklâl

        Ebedi parlasın şu al bayrak

        Ey benim şanlı milletim ileri

        Ele çiğnetme koş bu ülkeleri

        Yarışmaya M Rumuzuyla katıldı

        **********

        Millet aşkı, din aşkı, vatan aşkı uyansın

        Yurdumuza göz dikenler al kanlara boyansın

        Ya ben ya onlar diyen silahına dayansın

        Türk oğludur bu millet

        Türkündür bu memleket

        Türk oğludur bu millet

        Türkündür bu memleket

        Düşman gözü tutamaz yanar dağlar başını

        Bağrımızda saklarız vatanın her taşını

        Yurdumuza yan bakan döker gözün yaşını

        Türk oğludur bu millet

        Türkündür bu memleket

        Türk oğludur bu millet

        Türkündür bu memleket

        Can veririz her zaman hürriyet yoluna

        Ya gazi, ya şehitlik ne devlettir kuluna

        Ata emanet etmiş namusunu oğluna

        Bize Türk oğlu derler

        Hep bizimdir bu yerler

        Yarışmaya AS mahlasıyla katıldı.

        REKLAM
        GÜNÜN ÖNEMLİ MANŞETLERİ