Karadeniz'de 320 milyar metreküp doğalgaz rezervi
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın Çarşamba günü Ankara'daki Güneş Teknolojileri Fabrikası'nın açılışında "Cuma günü bir müjde vereceğini" söylemesiyle Türkiye iki gün heyecanlı bir bekleyiş yaşadı. Müjdenin içeriğine ilişkin bazı ipuçları ortaya çıksa da "Yeni bir dönemin açılacağına da inanıyorum" sözleri ile "enerji" düşmedi. Ve dün Cumhurbaşkanı Erdoğan, Fatih sondaj gemisinin 320 milyar metreküp doğalgaz rezervi keşfettiğini açıkladı. Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak, "Cari fazlayı ve döviz fazlasını konuşacağımız yeni bir sürece girdik" ifadelerini kullandı. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, gazın değerinin 65 milyar dolar olduğunu açıkladı. Türkiye'de muhalefetin de sevinçle karşıladığı bu gelişmeler için dünya basınında dikkat çeken yorumlar yer aldı
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, dün Dolmabahçe'de düzenlediği toplantıda kamuoyunun iki gündür merakla beklediği açıklamayı yaptı. Müjdeyi, "Türkiye, tarihinin en büyük doğalgaz keşfini Karadeniz'de gerçekleştirdi.
Fatih sondaj gemimiz, 20 Temmuz 2020 tarihinde başladığı Tuna-1 kuyusundaki sondajında 320 milyar metreküp doğal gaz rezervi keşfetmiş durumda" sözleriyle paylaşan Erdoğan, şöyle devam etti: "İstanbul'un fethinin yıl dönümünde Karadeniz'e uğurladığımız Fatih sondaj gemimiz ismine layık bir başarıyla hepimizi gururlandırdı. Allah'a hamd olsun. Daha önce 'Tuna-1' diye adlandırılan bu alanı 'Sakarya Gaz Sahası' olarak isimlendirdiğimiz bu alanda, gereken tüm test, analiz ve mühendislik çalışmaları tamamlandı. Kuyudan elde edilen veriler aynı bölgede yeni doğalgaz keşiflerinin kuvvetle muhtemel olduğuna işaret ediyor. Yani bu ilk kuyuda bulunan rezerv, çok daha zengin bir kaynağın sadece bir parçasıdır. İnşallah devamı da en kısa sürede gelecek. Rabb'imize bize ve milletimize bugünleri gösterdiği için hamd ediyoruz."
Cumhurbaşkanı Erdoğan, müjdeyi verdikten sonra Fatih sondaj gemisine canlı olarak bağlanarak, Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak ile Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez'den araştırmalarla ilgili bilgi aldı.
Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak, mevcut keşif ve potansiyelle birlikte ülkenin gündeminden cari açığı kaldıracaklarını belirterek, "Çünkü son 10 yıl ortalaması 40 milyar dolarlık enerji ithalatı yapan bir ülke Türkiye. Bugün buradaki bu potansiyelle birlikte cari açığı değil, cari fazlayı konuşacağımız, döviz fazlasını konuşacağımız yeni dönemin de başladığını, yeni bir sürece girdiğimizi görmüş oldum" ifadelerini kullandı.
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez de potansiyeli en yüksek lokasyona ağırlık verdiklerini belirterek, "İlk 10 sondajda 1 keşif yakalama hedefi koyduk. Burası 9. derin deniz sondajımız" diye konuştu. Dönmez, akşam katıldığı TRT canlı yayınında da "Geriye dönük hesaplandığında gazın değeri 65 milyar dolar" ifadelerini kullandı.
TARİHİN EN BÜYÜK GAZ KEŞFİ
Türkiye'nin deniz sondajları Akdeniz ve Karadeniz olmak üzere 1970'te başladı. Karadeniz-1 kuyusundaki ilk sondajın ardından iki ve üç boyutlu sismik aramalara da hız verildi. Bu kapsamda TPAO'nun Karadeniz'de yürüttüğü hidrokarbon arama faaliyetleri 2004 yılından itibaren yoğunlaştı.
TPAO'nun envanterindeki Barbaros Hayrettin Paşa ve Maden Tetkik Arama Genel Müdürlüğü (MTA) envanterinde olan MTA Oruç Reis sismik arama gemileriyle Türkiye, kendi imkanlarıyla denizlerde sismik arama çalışmalarına 2013'te başladı.
Söz konusu gemiler Karadeniz, Akdeniz ve Marmara denizini tarayarak Türkiye'nin hidrokarbon kaynaklarının fotoğrafını çekerken, gemilerin denizlerden topladığı veriler değerlendirilerek Yavuz ve Fatih gemileriyle sondaj çalışmaları da yoğunlaştı.
Bu kapsamda 2017'de TPAO envanterine katılan ve Türkiye'nin ilk milli sondaj gemisi olan Fatih, İstanbul'un fethinin 567. yıl dönümü 29 Mayıs'ta Karadeniz'deki ilk milli sondajı gerçekleştirmek üzere Haydarpaşa Limanı'ndan uğurlandı. Fatih sondaj gemisinin 103 metre uzunluğundaki kuleleri İstanbul Boğazı'ndan geçebilmesi için söküldü. Gemi, kuleleri yeniden monte edilmek üzere 6 Haziran'da Trabzon Limanı'na demir attı.
Buradaki hazırlık sürecinin ardından tekrar yola çıkan Fatih, 20 Temmuz'da Zonguldak açıklarındaki ilk olarak Tuna-1 olarak isimlendirilen lokasyonda 3 bin 500 - 4 bin metre derinlik hedefiyle Karadeniz'deki ilk milli derin deniz sondajına başladı. Anadolu Ajansı'nın süreci anlattığı infografiği:
MUHALEFETTEN DE DESTEK GÖRDÜ
Bu tarihi keşif muhalefetten de destek gördü.
CHP Grup Başkanvekili Engin Altay, "Güzel bir haber aldık. Sevindik. Enerjide dışa bağlılığımızı minimize edecek bu kaynağı en verimli bir şekilde milletimizin refahı, ülkemizin güçlenmesi için kullanmak temel görev ve sorumluluktur. Emeği geçenlere teşekkür ediyorum. Hayırlı olsun" dedi. İYİ Parti Sözcüsü ve İstanbul Milletvekili Yavuz Ağıralioğlu, "Bir mütreküp dahi bulunsa kıymetlidir" diyerek sosyal medya hesabından görüntülü bir açıklama yaptı. Ağıraliolğu, "Böyle güzel bir habere katkısı olan herkese bütün kalbimizle teşekkür ediyoruz" ifadelerini kullandı. İstanbul ve Ankara büyükşehir belediye başkanları ile birlikte muhalefetin farklı temsilcileri de sevinç ve tebriklerini paylaştı.
DÜNYA BASININDA BÖYLE YERALDI
Keşif dünya basınında da yankılandı. Habere geniş yer ayıran İngiliz Financial Times gazetesi, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Karadeniz’de büyük bir doğalgaz yatağını keşfedildiğini duyurduğu, bunun ülkenin enerji güvenliği için tarihi bir adım olduğunu söylediğine işaret edildi. Gazetenin haberinde analistlerin konuya temkinli yaklaşmakla birlikte, ön aşamadaki bu keşfin ticari olarak uygulanabilir olması durumunda ciddi bir büyüklüğü temsil edebileceği ifade edildi.
Haberde değerlendirmelerine yer verilen danışmanlık şirketi Wood Mackenzie’nin Analisti Ashley Sherman, "Bu sadece keşfe dayanan bir tahmin. Bunu devam edecek sondaj kuyuları ile kesinleştirilmesi gerekiyor. Fakat bu, bu zamana kadar Türkiye’de ve Karadeniz’de yapılmış en büyük keşif. Türkiye’nin enerji tedariki ve Karadeniz’in derin deniz varlığı konusundaki söylem üzerinde potansiyel olarak çok büyük sonuçları olabilir." ifadelerini kullandı.
Gazetenin haberinde görüşlerine yer verilen Wood & Company adlı şirketin analisti Jonathan Lamb ise, üç yıl içerisinde üretime geçilmesinin oldukça iyimser bir tahmin olduğunu, Karadeniz’in kapsamlı enerji altyapısına sahip olmadığını kaydetti. Lamb, "En iyi ihtimalle (üretime geçilmesi için) beklenti olarak 5 yıl diyebilirim" dedi.
HABERTÜRK YAZARLARININ GÜNDEMİNDE
Muharrem Sarıkaya: Tuna-1 ve Kıyıköy'de doğalgaz bulundu Nagehan Alçı: Doğalgaz ve petrol ithal etmeyen bir Türkiye Nihal Bengisu Karaca: Bu kez gaza gelmeye değer Prof. Dr Kürşad Zorlu: En az yapılan keşif kadar önemlisi… Güntay Şimşek: Doğalgazla Türkiye’nin ekseni nasıl değişir? Kübra Par: Karadeniz'i daha çok konuşacağızTÜRKİYE'DE DOĞALGAZ TÜKETİMİ
Türkiye'nin yıllık doğalgaz tüketimi ne kadar?
2017 yılı tüketimi: 53,857
2018 yılı tüketimi: 49,204
2019 tüketimi: 45,285*
* Değerler milyar standart metreküptür.
Doğalgaz Türkiye'de nerelerde kullanılıyor?
Konut: 14,4
Sanayi: 12,4
Dönüşüm/Çevrim: 11,3
Hizmet: 4,6
Diğer: 2,6
Toplam: 45,3*
* Değerler milyar standart metreküptür.