Avrupa Birliği

Birleşmiş Avrupa ülküsü, gerçek bir siyasi projeye dönüşüp ülkelerin hükümet politikalarında uzun vadeli bir hedef haline gelmeden önce, sadece filozoflarla önsezili kimselerin düşüncelerinde yaşıyordu. Avrupa Birleşik Devletleri hümanist ve barışçı bir hayalin parçasıydı. Avrupa yüzyıllarca, sık sık yaşanan kanlı savaşlara sahne oldu. 1870-1945 yılları arasında Fransa ve Almanya üç kez savaştılar. Bu savaşlarda birçok insan yaşamını kaybetti. Bu felaketler üzerine bazı Avrupalı lider ve düşünürleri, barışın sürdürülebilmesinin tek yolunun, ülkelerinin ekonomik ve siyasi yönlerden birleşmesi olduğu fikrine vardılar. Avrupa'da ulusal uzlaşmazlıkları aşabilecek bir örgütlenmenin kuruluşu İkinci Dünya Savaşı sırasında totaliter yönetimlere karşı savaşan direniş hareketlerinden kaynaklandı.

SCHUMAN PLANI

İkinci Dünya Savaşı sonrasında, Avrupalı devlet adamlarının Avrupa'da kalıcı bir barış oluşturma çabaları hız kazandı.Robert Schuman (Fransa Dışişleri Bakanı), Eski Milletler Cemiyeti Genel Sekreteri Jean Monnet'in tasarısına dayanarak, 9 Mayıs 1950 tarihinde, Avrupa Devletlerini, kömür ve çelik üretiminde alınan kararları bağımsız ve uluslarüstü bir kuruma devretmeye davet etti. Schuman Planına göre, Avrupa'da bir barışın kurulabilmesi için Fransa ve Almanya arasında yüzyıllardır süregelen çekişmenin son bulması gerekiyordu. Bunun yolu ise, söz konusu kurumun gözetiminde, ortak kömür ve çelik üretimini sağlamak ve bu örgütlenmeyi tüm Avrupa devletlerinin katılımına açık tutmaktı.

AVRUPA KÖMÜR VE ÇELİK TOPLULUĞU (AKÇT)
Schuman Deklarasyonunun bir sonucu olarak, 1951 yılında, Belçika, Federal Almanya, Lüksemburg, Fransa, İtalya ve Hollanda'dan oluşan 6 üye ile Avrupa Kömür ve Çelik Topluluğu (AKÇT) kuruldu. Söz konusu Topluluğun Yüksek Otoritesi'nin ilk başkanı ise, Schuman Deklarasyonu'na ilham veren bu fikrin sahibi Jean Monnet oldu. Böylece, savaşın ham maddeleri olan kömür ve çelik, barışın araçları oluyor; dünya tarihinde ilk defa devletler kendi iradeleri ile egemenliklerinin bir kısmını ulusüstü bir kuruma devrediyordu.

ROMA ANTLAŞMASI VE AVRUPA EKONOMİK TOPLULUĞU
Altı üye devlet, 1957'de, işgücü ile mal ve hizmetlerin serbest dolaşımına dayanan bir ekonomik topluluk kurmaya karar verdiler. Böylece, kömür ve çeliğin yanısıra diğer sektörlerde de ekonomik birliği kurmak amacıyla, 1957'de Roma Antlaşması imzalanarak Avrupa Ekonomik Topluluğu (AET) kuruldu. AET'nin amacı, malların, işgücünün, hizmetlerin ve sermayenin serbest dolaştığı bir ortak pazarın kurulması, ve en nihayetinde siyasi bütünlüğe gidilmesiydi.

AVRUPA ATOM ENERJİSİ TOPLULUĞU (EURATOM)
Avrupa Ekonomik Topluluğu gibi, Avrupa Atom Enerjisi Topluluğu (EURATOM) da 1 Ocak 1958 tarihinde yürürlüğe giren Roma Antlaşması ile kuruldu. Topluluğun amacı, nükleer enerjinin barışçıl amaçlarla ve güvenli biçimde kullanılmasını sağlamak amacıyla üye devletlerin araştırma programlarını koordine etmek olarak belirlendi.

FÜZYON ANTLAŞMASI VE AVRUPA TOPLULUKLARI
1965 yılında imzalan Füzyon Antlaşması (Birleşme Anlaşması) ile, yukarıda adı geçen üç topluluk (Avrupa Kömür ve Çelik Topluluğu, Avrupa Ekonomik Topluluğu ve Avrupa Atom Enerjisi Topluluğu) için tek bir Konsey ve tek bir Komisyon oluşturularak, bu Topluluklar, Avrupa Toplulukları adı altında anılmaya başlandı.

GÜMRÜK BİRLİĞİ
Mamul mallarda gümrük vergileri, planlanandan önce 1 Temmuz 1968'de kaldırıldı; özellikle tarım ve ticaret politikaları olmak üzere ortak politikalar 60'ların sonunda yerli yerine oturmuştu.

İLK GENİŞLEME DALGASI
Altılar'ın başarısı Birleşik Krallık, Danimarka ve İrlanda'yı Topluluk üyeliğine başvurmaya yöneltti. General de Gaulle yönetimindeki Fransa'nın 1963'de ve 1967'de İngiltere'nin üyeliğine karşı iki kez veto yetkisini kullandığı çetin bir pazarlık dönemini takiben, bu üç ülke 1973'te üye oldular.

1980'LER: TOPLULUK GÜNEYE DDOĞRU GENİŞLİYOR
Topluluk 1981'de Yunanistan'ın, 1986'da da İspanya ve Portekiz'in katılmalarıyla güneye doğru genişledi. Böylece, üye sayısı 12'ye ulaştı.

AVRUPA TEK SENEDİ
Dünyadaki durgunluk ve mali yükün paylaşımı konusundaki iç çekişmeler 1980 başlarında bir "Avrupa karamsarlığı" havasının doğmasına neden oldu. Ancak, 1984'ten sonra bunun yerini Topluluğun canlandırılması konusunda daha umutlu beklentiler aldı. Jacques Delors başkanlığındaki Komisyonun 1985'te hazırladığı Beyaz Kitaba dayanarak Topluluk 1 Ocak 1993'e kadar tek pazar oluşturmayı kendisine hedef edindi. Avrupa Tek Senedi, 17 Şubat 1986'da Almanya, Belçika, Fransa, Hollanda, İngiltere, İrlanda, İspanya, Lüksemburg ve Portekiz tarafından, 28 Şubat 1986'da ise Danimarka, İtalya ve Yunanistan tarafından imzalandı.

1987 yılında yürürlüğe giren Avrupa Tek Senedi ile Avrupa Topluluklarını kuran Antlaşmalar kapsamlı bir biçimde değişikliğe uğradı.

MAASTRİCHT ANTLAŞMASI VE AVRUPA BİRLİĞİ

Berlin Duvarı'nın yıkılmasının ardından 3 Kasım 1990'da iki Almanya'nın birleşmesi, Merkezi ve Doğu Avrupa ülkelerinin Sovyet denetiminden kurtulmaları ve demokratikleşmeleri, Aralık 1991'de de Sovyetler Birliği'nin çözülmesi Avrupa'nın siyasi yapısını baştan aşağı değiştirdi. Üye Devletler bağlarını güçlendirme kararlılığıyla, temel özellikleri 9-10 Aralık 1991'de Maastricht'te toplanan Avrupa Birliği Zirvesi'nde kararlaştırılan yeni bir Antlaşmanın müzakerelerine başladılar. Maastricht Antlaşması, diğer adıyla Avrupa Birliği Antlaşması, 1 Kasım 1993 tarihinde yürürlüğe girdi. Bu antlaşma ile 1999'a kadar parasal birliğin tamamlanmasına, Avrupa vatandaşlığının oluşturulmasına ve ortak dış ve güvenlik ile adalet ve içişlerinde işbirliği politikalarının meydana getirilmesine karar verildi.

Maastricht Antlaşması ile üç sütunlu Avrupa Birliği yapısı oluşturuldu. Bu yapının ilk sütununu Avrupa Toplulukları (AKÇT, AET ve EURATOM), ikinci sütununu "Ortak Dışişleri Güvenlik Politikası", üçüncü sütununu ise "Adalet ve İçişleri" oluşturuyordu.

YENİ BİR GENİŞLEME: AVUSTURYA, FİNLANDİYA, İSVEÇ
1995 yılında, Avusturya, Finlandiya İsveç'in katılımıyla, Avrupa Birliği'nin üye sayısı 15'e yükseldi.

EKONOMİK VE PARASAL BİRLİK
Avrupa ortak para birimi olan Euro, 1 Ocak 2002 tarihinde resmen tedavüle girerek, 12 ülkede kullanılmaya başlandı.

SON GENİŞLEME DALGALARI
2004 yılında, Avrupa Birliği'nin tarihindeki en büyük genişleme dalgası gerçekleşti ve 10 yeni ülke (Çek Cumhuriyeti, Estonya, GKRY, Letonya, Litvanya, Macaristan, Malta, Polonya, Slovakya ve Slovenya) Avrupa Birliği'ne katıldı. 2007 yılında, Bulgaristan ve Romanya'nın katılımıyla AB'nin üye sayısı 27'ye yükseldi. 2013 yılında Hırvatistan'ın katılımıyla Avrupa Birliği Üye Devlet sayısı 28'e ulaştı.

LİZBON ANTLAŞMASI
Avrupa Birliği'nin derinleşme sürecindeki son önemli aşama, 2007 yılında imzalanan ve 2009 yılında yürürlüğe giren Lizbon Antlaşması ile gerçekleşti. Bu antlaşma ile, temel olarak, AB'nin karar alma mekanizmalarındaki tıkanıklıkların giderilmesi ve Birliğin daha demokratik ve etkili işleyen bir yapıya kavuşması hedeflendi. Bu hedef doğrultusunda kapsamlı değişikliklere gidilerek, Avrupa Topluluğu'nu kuran Antlaşmanın adı "Avrupa Birliği'nin İşleyişi Hakkında Antlaşma" olarak değiştirildi.

Avrupa Birliği Haberleri

Sosyal Güvenlik, 11 Kasım 2024

Asgari ücrette Avrupa’nın neresindeyiz?

Türkiye asgari ücret uygulanan 28 Avrupa Birliği üyesi ve aday ülke arasında sondan 8. sırada yer alıyor. Pandemi öncesine göre Türkiye’de asgari ücret euro bazında yüzde 46 oranında artarken, Türkiye’nin gerisinde yer alan 7 ülkede artış yüzde 56 ile yüzde 444 arasında gerçekleşti. Türkiye’deki asgari ücret, arkasından gelen ülkelere yakınlaşırken, daha önce Türkiye’nin hemen üzerinde olan ülkelerin asgari ücreti ise arayı açtı. Habertürk’ten Ahmet Kıvanç’ın haberi
Para, 29 Ekim 2024

AB, Çin'de üretilen elektrikli otomobillere ek vergi koydu

Avrupa Birliği (AB), Çin yapımı elektrikli otomobillere yüzde 35,3'e varan oranda ilave gümrük vergisi getirdi
Dünya, 17 Ekim 2024

AB liderleri Zelenskiy'e desteğini yineledi

Avrupa Birliği (AB) liderleri, Brüksel'deki zirvede Ukrayna'yı her alanda desteklemeye devam edecekleri taahhüdünü yinelerken, Rusya'nın enerji altyapısı, limanlar ve ticari gemilere gerçekleştirdiği saldırıları kınadı

Dünya, 15 Ekim 2024

İran, AB ve İngiltere'nin yaptırımlarını kınadı

İran, Avrupa Birliği (AB) ve İngiltere'nin Tahran'ın Rusya'ya balistik füze transferi iddiası ve İsrail'e düzenlediği füze saldırıları nedeniyle getirdiği yeni yaptırımları "hukuka aykırı" olarak niteleyerek kınadı

Dünya, 11 Ekim 2024

AB içişleri bakanları toplandı

Avrupa Birliği (AB) üyelerinin içişleri bakanları, "Şengen, sınır kontrolleri, geri göndermeler, göç ve iltica politikaları, iç güvenlik" gündemiyle bir araya geldi
Dünya, 27 Eylül 2024

'Batı Balkanlar daha fazlasını hak ediyor'

Macaristan Başbakanı Viktor Orban,tüm Batı Balkan ülkelerinin istikrara kavuşarak AB'ye katılmasının önemli olduğunu savundu
İş-Yaşam, 27 Eylül 2024

Kooperatiflere hibe programı başlıyor

11 ili kapsayan kooperatif ve kooperatif birlikleri için 2,7 milyon Euro'luk hibe programı hayata geçiyor.
Dünya, 02 Eylül 2024

AB-Macaristan gerilimi sürüyor

Avrupa Birliği (AB) Komisyonu, AB Adalet Divanı'nın Macaristan'a ortak göç politikasını ihlal ettiği gerekçesiyle kesilen 200 milyon avroluk cezanın 15 gün içerisinde ödenmemesi halinde, miktarın bu ülkenin Birlik bütçesinden alacağı paydan kesileceğini duyurdu.

Dünya, 30 Ağustos 2024

AB, Ukrayna'ya ne kadar yardım etti?

AB yetkilisi Josep Borrell, yıl sonuna kadar eğitilen Ukraynalı asker sayısının 75 bine ulaşacağını söyledi. Borrell ayrıca "Ukrayna'ya sağlanan silahların Rus toprakları içindeki hedeflere kullanılabilmesi, Rusya ile savaşa gireceğimiz anlamına gelmiyor" diye konuştu

Dünya, 29 Ağustos 2024

'AB'yle ilişkileri canlandırmak herkesin menfaatine'

Dışişleri Bakanı Fidan, "Biz, Türkiye-AB ilişkilerini canlandırmanın herkesin menfaatine olduğuna inanıyoruz. Ancak, Kıbrıs sorunuyla Türkiye-AB ilişkileri arasında bir bağ kurulmasının sağlıklı bir yöntem olmadığını vurguladık." dedi. AB yetkilisi Josep Borrell de Türkiye'nin aday ülke olduğunu vurgulayarak, Dışişleri Bakanı Fidan'ın AB Dışişleri Bakanları Gayriresmi Toplantısı'na katılımının ikili ilişkilerdeki zorlu konuların aşılmasına katkıda bulunmasını umduğunu söyledi
Dünya, 28 Ağustos 2024

AB'ye 'İsrail'e yaptırım' çağrısı

İngiltere merkezli Uluslararası Af Örgütü, AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Josep Borrell ve AB ülkelerinin dışişleri bakanlarına hitaben yayımladığı mektupta İsrail'e yaptırım uygulamasını istedi
Dünya, 23 Ağustos 2024

Macaristan'dan göçmenleri Brüksel'e gönderme çıkışı

Macaristan Devlet Bakanı Gulyas, Avrupa Birliği Adalet Divanı'nın Macaristan'ın AB'nin göç politikasını ihlal ettiği gerekçesiyle verdiği 200 milyon euroluk cezaya tepki gösterdi. Gulyas, "Brüksel göçmen istiyorsa alacak.", "AB dış sınırda göçü durdurmayı imkansız hale getirirse herkese tek yön bilet vereceğiz." gibi ifadeler kullandı ve Brüksel'i ikiyüzlülükle de suçladı.
Dünya, 12 Ağustos 2024

AB'den Musk'a Trump uyarısı

Avrupa Birliği (AB) Komisyonu, Elon Musk'tan ABD eski başkanı ve Cumhuriyetçilerin başkan adayı Donald Trump'la X sosyal medya platformunda yapacağı yayında itidalli olmasını ve Birlik dijital kurallarına uygun davranmasını istedi

Dünya, 23 Temmuz 2024

AB Ermenistan'a vize serbestisini görüşecek

AB Konseyinden yapılan açıklamada, Avrupa Birliği'nin, Ermenistan ile vize serbestisi konusunda görüşmeleri başlatma kararı alındığı ifade edildi

Dünya, 22 Temmuz 2024

AB'den 'sembolik' tepki

Macaristan Başbakanı Orban, ülkesinin AB dönem başkanlığını devralmasının 5. gününde Moskova'yı ziyaret ederek Putin'le görüştü. Ziyarete büyük tepki gösteren AB, "sembolik tepki" olarak, gayriresmi dışişleri ve savunma bakanları toplantısını Budapeşte'den Belçika'nın başkenti Brüksel'e aldı
Dünya, 22 Temmuz 2024

Kosovalı Sırplara vize serbestisi

Avrupa Birliği ülkelerinin dışişleri bakanları, Sırbistan tarafından Kosova vatandaşlarına yönelik verilen Sırp pasaportuna, Şengen bölgesine vize serbestisi sağlanmasına ilişkin düzenlemeyi kabul etti
Dünya, 15 Haziran 2024

Ukrayna ve Moldova'nın AB süreci başlıyor

Ukrayna ve Moldova, Rusya'nın Ukrayna'ya saldırısı sonrasında gelişen ortamda Avrupa Birliği'ne üyelik başvurusu yaptı. AB Komisyonu, geçen hafta her iki ülkenin de müzakerelere resmen başlamak için tüm kriterleri yerine getirdiğini duyurdu. AB Konseyi dönem başkanı Belçika, iki ülkeyle ilk hükümetlerarası konferansların 25 Haziran'da yapılacağını bildirdi
Dünya, 08 Temmuz 2024

Aşırı sağcılar AP'de grup kurdu

Avrupalı aşırı sağ partilerden toplam 84 milletvekili, Avrupa Parlamentosu'nda grup kurdu. Macaristan Başbakanı Viktor Orban'ın öncülüğünde kurulan "Avrupa'nın Vatanseverleri" adlı ittifakın başkanlık görevine Fransız aşırı sağ partisi Ulusal Birlik'in liderlerinden Jordan Bardella seçildi

Dünya, 05 Temmuz 2024

AB Temsilcisi'nin Gazze pişmanlığı

Avrupa Birliği (AB) Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Josep Borrell, 5 yıl boyunca yürüttüğü ve artık bırakacağı görevi boyunca "en büyük pişmanlığının Netanyahu'nun Gazze'de yaptıklarını engelleyememek olduğunu" söyledi