Kültürel ve doğal miraslarımız XXI (Hekatomnos Anıt Mezarı)
Antik Çağ'ın en önemli anıt mezarlarından biri olan Hekatomnos Anıt Mezarı'nın kimin için inşa edildiği 2010'da belirlendi. Anıt mezardan kaçırılarak İskoçya'ya götürülen altın taç ve dağ keçisi heykelciği 2018'de Türkiye'ye geri getirildi
Hekatomnos Anıt Mezarı, Muğla'nın Milas ilçesinde yer alıyor.
Antik çağın en önemli anıt mezarları arasında yer alan, M.Ö 4'üncü yüz yılda inşa edilen Hekatomnos Anıt Mezarı, arkeolog Jacob Spon'un 1675 - 1676'daki seyahati sırasında keşfedildi.
Başlangıçta yapının bir tapınak olduğu düşünüldü ancak daha sonra bunun bir anıt mezar olduğu ve mimari şekli bakımından daha sonraki dönemlerde inşa edilen anıtmezarlara öncülük ettiği ortaya konuldu.
Dünyanın 7 harikasından biri olan Halikarnas Mozolesi'nin atası olarak kabul edilen Hekatomnos Anıt Mezarı'nın kim için yaptırıldığı 2010'a kadar kesin olarak bilinmiyordu.
1994 - 1995 arasında Milas Uzunyuva'da yüzey araştırması yapan Alman arkeoloji profesörü Frank Rumscheid'in tezine göre anıt mezar, Karya satrabı Mausolos tarafından kendisi ve aynı zamanda eşi de olan kız kardeşi Artemisia için Mylasa'da yaptırmaya başladı. Ne var ki başkentin Mylasa'dan Halikarnassos'a taşınmasıyla anıt mezarın inşaatı yarım yarım kaldı.
Mausolos, Mylasa'dakinin yerine Halikarnassos'ta yeni bir anıt mezar yaptırdı.
2010'da başlatılan kurtarma kazılarında görev yapan arkeologlar bu anıt mezarın Mausolos'un babası Hekatomnos için yaptırılmış olduğunu belirledi.
Mezar odasındaki duvar resimleri ve 'Hekatomnos Frizli Lahdi'nin üzerindeki kabartmalar, dönemin sanat algısı ve düzeyini göstermesi açısından oldukça önem arz ediyor.
Anıt mezarda kaçak kazılarda çıkarılarak Türkiye'den kaçırılarak İskoçya'ya götürülen altın taç ve dağ keçisi heykelciği 2018'de ülkemize geri getirildi.
UNESCO'nun Dünya Miras Geçici Listesi'nde Türkiye'nin 77'si kültürel, 3'ü doğal ve 3'ü karma (Kültürel / Doğal) olmak üzere toplam 83 varlığı bulunuyor.
UNESCO Dünya Kültürel ve Doğal Mirasının Korunmasına Dair Sözleşme kapsamında Taraf Devletler, UNESCO Dünya Miras Listesi'ne kaydedilmesi uygun olan varlıklara ilişkin envanterlerini (geçici liste) UNESCO Dünya Miras Merkezi'ne iletmekle yükümlüdürler.
UNESCO Dünya Miras Merkezi'nce yayınlanan bu listede yer alan varlıklara ilişkin hazırlanan adaylık dosyaları Dünya Miras Komitesi'ne sunulmaktadır. Geçici Listeler hazırlanırken varlıkların Dünya Miras Komitesi'nce belirlenen kriterleri karşılama durumları ile mimari, tarihi, estetik ve kültürel, ekonomik, sosyal, sembolik ve felsefi özellikleri de dikkate alınmaktadır.
İlk kez 1994'te UNESCO Dünya Miras Merkezi'ne iletilen Geçici Listemiz 2000, 2009, 2011, 2012, 2013, 2014, 2015, 2016, 2017, 2018, 2019 ve 2020'da güncellendi.
