Kutup iklimi nedir, nerelerde görülür? Kutup iklim tipi özellikleri
Belirli bir coğrafyada uzun bir süre boyunca gözlemlenen meteorolojik hadiselerin genel ortalamasına iklim adı verilmektedir. Sıcaklık, yağış ve rüzgâr gibi birçok dinamik dikkate alınarak gözlemlenen iklim, o bölgenin yer şekilleri, yüksekliği ve deniz ya da okyanuslara olan uzaklığa bağlı olarak ortaya çıkmaktadır. Özellikle sıcaklık farklarına bağlı olarak sıcak, ılıman ve soğuk iklimler olarak üç temel gruba ayrılan iklimler, bu üç temel grup içinde de farklı türlere ayrılabilmektedir. İşte, bu alt iklim türlerinden bir tanesi olan kutup iklimi nedir ve nerelerde görülür? Kutup iklimi özellikleri nelerdir? Ayrıntılar içeriğimizin devamında…
Adından da anlaşılacağı üzere kutup iklimi, dünyanın kar ve buzlar ile kaplı olduğu kutup bölgelerinde gözlemlenmektedir. Peki, kutup iklimi yağış rejimi ve toprak tipi nasıldır? Kutup iklim tipi nedir? İşte, tüm detaylar…
Kutup İklimi Nedir?
Kuzey Kutbu ve çevresi, Antarktika ve Grönland Adası’nın iç bölgeleri gibi yerlerde görülen; sıcaklık ortalamasının tüm yıl boyunca donma noktası yani 0 santigrat dereceden düşük olduğu iklim tipine kutup iklimi adı verilmektedir. Yıllık sıcaklık farkının 30 santigrat derecelere vardığı ve çoğu zaman sıcaklıkların -40 santigrat derecelere kadar inebildiği kutup ikliminde, gerçekleşen yağışlar ise her zaman kar şeklinde olmaktadır.
Güneş alma süresinin çok fazla olmasına rağmen sıcaklığın hiçbir zaman artmadığı kutup ikliminde, sıcaklıkların az olması sebebiyle buharlaşma aracılığıyla atmosfere yükselen nem oranı da oldukça düşüktür. Buna bağlı olarak yağış azlığının da görüldüğü ve çöl iklimi olarak da nitelendirilen kutup iklimi, bitki örtüsünden de yoksun olmasıyla dikkat çekmektedir.
Kutup İklimi Özellikleri
Bir önceki ara başlığımızda ana hatlarıyla bahsettiğimiz kutup iklimi özellikleri şu şekilde sıralanabilir:
Kutup İklimi Yağış Tipi
Kutup ikliminin hâkim olduğu alanlarda sıcaklığın çok düşük olması sebebiyle gökyüzüne buharlaşan nem miktarı oldukça sınırlıdır ve bu da bu iklimin hüküm sürdüğü coğrafyalarda yağışların oldukça az olmasına sebep olmaktadır. Kutup iklimin de yağış miktarı az olmakla birlikte tek görülen yağış tipi ise kardır ve kar yağışının yıllık ortalama yağış miktarı ise 200 mm civarında seyretmektedir.
Kutup İklimi Toprak Tipi
Kutup ikliminde, bu iklime özgü herhangi bir bitki örtüsü ve toprak türünden bahsetmek pek mümkün değildir. Kutup ikliminde zeminin tamamen buzlar ile örtülü olmasından ötürü, topraklarla kaplı herhangi bir alanın varlığı söz konusu değildir. Tüm bu bilgilerden hareket kutup ikliminin görüldüğü bölgelerde herhangi bir tarımsal faaliyet de gerçekleştirilememektedir.