Manş Denizi nerede? Manş Tüneli nasıl yapıldı?
Manş Denizi Britanya adası ile Fransa arasında sınır kabul edilen denizdir. Manş Denizi'nde yer alan tünel Britanya ve Fransa ortak yapımı olarak 1994 yılında kullanıma açıldı, Manş Tüneli ismini aldı. İşte Manş Denizi ile ilgili detaylar...
Manş Denizi nerede? sorusu zaman zaman özellikle coğrafi yerleri merak edenler tarafından araştırılıyor. Son olarak Premier Lig ekiplerinden Cardiff'e transfer olan Emiliano Sala'yı İngiltere'ye götüren uçak Manş Denizi üzerinde radardan kayboldu. Bu durum yeniden Manş Denizi'ni gündeme getirdi.
MANŞ DENİZİ NEREDE?
Manş Denizi Büyük Britanya Adası'nı Fransa'dan ayırır, Atlas Okyanusu ile Arktik Okyanusu'ni birleştirir. Uzunluğu 563 km (350 mil), en geniş yeri ise 240 km'dir (150 mil). Deniz oldukça sığdır. Ortalama derinlik 63 metre kadardır.
Dover boğazı (Strait of Dover) kanalın en dar kısmıdır. Dover'den Cap Griz Neze sadece 34 km (21 mil) dir. Manş Denizinin doğu ucunda yer alır ve Kuzey deniziyle karşılaşır. Antik Roma hegemonyası döneminde kanal Latince Oceanus Britanucus olarak biliniyordu. Daha sonra British Sea İngiliz Denizi olarak adlandırıldı. Victoria zamanında kanal ayrıca Gümüş hat olarak da biliniyordu. William Camden, Britannica (1586) da İngiliz Denizi olarak isimlendirildiğini fakat ayrıca İngiliz denizciler tarafından kanal olarak adlandırıldığını söyler. Yaklaşık 1450'deki haritada kanal, İngiliz Kanalı Canalites Anglie olarak adlandırılır.
Kanal derinliği Dover ve Calais arasında 45 m dir. Buradan doğu tarafına doğru deniz sığlaşmaya devam eder. Broad Fourteens de yaklaşık 26 metredir. Kanalda, Fransa'ya yakın olan kısımda adalar yer alır. Scilly Adaları, Birleşik Krallık ve Ushant Fransa'da kanalın sonunun batı ucunda yer alır.
MANŞ TÜNELİ NASIL YAPILDI?
Manş Tüneli, İngiltere ile Fransa'yı denizden birbirine bağlayan Fransa ve İngiltere ortak yapımı bir demir yolu tünelidir. Manş Denizi'nin tebeşir kayalarından meydana gelen tabanında kolayca tünel açılabileceğini düşünen bir Fransız mühendis, 1802'de Dover Boğazı'nda iki kıyıyı birleştiren bir tünelin yapılmasını teklif etti. Napolyon tarafından beğenilen teklif savaş yüzünden askıya alındı. Bu tür teklifler 19. yüzyılda defalarca gündeme geldi. 1880'li yılların başlarında bazı özel kuruluşlar iki kıyı arasında bir demiryolu tüneli yapmak için kazılara başladılar. Tünel 1800 m'ye ulaştığında basının, İngiltere'nin güvenliği açısından projenin tehlikeli olduğu hakkındaki kampanyaları yüzünden yapım durduruldu.
Fransa ve İngiltere hükümetleri 1960'lı yılların ortalarında tünelin yapılması için tekrar anlaştılarsa da daha sonra yüksek maliyetleri gerekçe gösteren İngiltere, 1970'li yıllarda yapımı durdurdu. Bu süre içinde tünelin her iki taraftan 2,4 km'lik kısmı kazılmıştı. Manş Tüneli 1986'da tekrar gündeme geldi. Projenin maliyeti Fransız ve İngiliz firmalarından meydana gelen bir şirketler birliği tarafından çok sayıda bankadan borç alınarak ve hisse senedi çıkarılarak karşılandı. Dover ile Calais'yi birbirine bağlayan tünel 50.5 kilometre (31.4 mil) uzunlukta olup, 6 Mayıs 1994'te tünel açılışı yapıldı.
14.000 işçinin görev aldığı bu projede, milyonlarca metrik tonluk taş, toprak ve çamurun atılması için kazı makineleri kullanılmıştır. Bunlardan iki kazıcı ile kanalın iki ucundan kazmaya başlamıştır. Her biri bir lazer ışını yardımıyla yönlendirilmiştir.
Tünelin su altındaki bölümünün uzunluğu 38 kilometredir.
