Nihavend Savaşı nedenleri, sonuçları ve tarafları: Nihavend Savaşı hangi halife döneminde yapılmıştır?
Nihavend Savaşı; İslam tarihinde "Fetihlerin Fethi" tabiri kullanılarak ifade edilen ve İran'ın İslam orduları tarafından fethedilmesinin aşamalarından olan en önemli savaşlardan bir tanesidir. Celula Savaşı'nda İslam orduları karşısında ağır bir yenilgi alan Sasanilerin hükümdarı Yezdicerd'in, Müslümanlara karşı yeni bir ordu kurma hazırlığında olması üzerine gerçekleşen Nihavend Savaşı nedenleri ve sonuçları nelerdir? Ayrıntılar içeriğimizin devamında…
Savaşın ne denli büyük olacağını gören Hz. Ömer, bu savaşta savaşmak üzere sırasıyla beş farklı komutan seçmiştir. Bir tanesine savaş meydanında bir şey olması halinde bir diğerinin orduların başına geçeceği Nihavend Savaşı komutanları kimlerdir? Nihavend Savaşı kimler arasında olmuştur? İşte, tüm detaylar…
Nihavend Savaşı Kimler Arasında Olmuştur?
Miladi takvime göre 642 yılında yapılan Nihavend Savaşı; Sasani İmparatorluğu ile İslam orduları arasında gerçekleşmiştir. Sasanilerin kaybettiği Celula Savaşı’nın ardından Müslümanlar üzerine göndermek için yeni bir ordu hazırlığında olması nedeniyle gerçekleşen bu savaş, İslam ordularının galibiyetiyle sonuçlanmış ve Müslümanların İran üzerindeki konumları güç kazanmıştır.
Nihavend Savaşı Nerede Yapıldı?
Sasaniler ile İslam orduları arasında yapılan Nihavend Savaşı adını savaşın yapılmış olduğu bölgeden almıştır. İran’ın bir eyaleti olan Hamedan yakınlarında bulunan Nihavend şehri; gerçekleşen savaşın neticesinde İslam orduları tarafından fethedilmiştir.
Nihavend Savaşı Nedenleri
Nihavend Savaşı Komutanları
Halife Hz. Ömer; Nihavend Savaşı için beş komutan ataması yapmıştır. Nihavend Savaşı esnasında orduları komuta edecek olan ilk komutan Numan b. Mukarrir olarak atanmıştır. Savaşta onun öldürülmesi halinde yerine Huzeyfe b. Yeman, ona bir şey olması halinde Cerir b. Abdullah, ondan sonra Mugire b. Şu’be, ve en son olarak da Eşas b. Kays’ın atanması kararlaştırılmıştır. Nitekim savaşın sonuna doğru Numan b. Mukarrir hayatını kaybetmiş ve yerine Huzeyfe b. Yeman komutan olarak atanmıştır.
Nihavend Savaşı Hangi Halife Döneminde Yapılmıştır?
Nihavend Savaşı esnasında İslam Devleti’nin başında halife olarak Hz. Ömer bulunmaktadır. 636 yılında yapılan Kadisiye ve ondan bir yıl sonra gerçekleşen Celula Savaşı’nda İslam orduları karşısında ağır bir yenilgi alan Sasani hükümdarı III. Yezdicerd, İsfahan’a sığınmıştır. Burada Müslümanlara karşı savaşacak yeni bir ordu toplamaya başlayan Yezdicerd; Hamedan, Isfahan ve Rey şehirlerinden yaklaşık 60 bin kişilik bir ordu oluşturmayı başarmıştır.
Yezdicerd’in yaptığı hazırlıkların farkına varan Küfe valisi Ammar b. Yasir, bu durumunu halife Hz. Ömer’e bildirmiştir. Hz. Ömer de bir ordu toplayarak Numan b. Mukarrin’i Nihavend Savaşı komutanı olarak atamış ve yaklaşık 30 bin kişiden oluşan İslam ordusu Nihavend üzerine yürümeye başlamıştır. Nihavend’e varmadan önce İsfahan’a gelen İslam orduları, burada bir süre konaklamış ve bir kişiyi Nihavend’e göndererek bölgeyi gözlemesini istemiştir.
Savaşın başlamasıyla birlikte öncü birlikleri, Sasani ordusunun üzerine sevk eden komutan Numan b. Mukarrir; bu şekilde Sasani birliklerinin siperlerini terk etmelerini sağlamıştır. Üç gün süren bu savaşın sonunda Numan b. Mukarrir şehit düşmüş ve komutanlık görevini Huzeyfe b. Yeman üstlenmiştir. Karşılıklı saldırılarla bir süre daha devam eden savaş, Sasani ordularının tamamen dağılması üzerine Müslümanlar tarafından kazanılmıştır. Kazanılan savaşın adından kısa bir süre sonra korumadan yoksun kalan Nihavend şehrine girilmiş ve şehir İslam orduları tarafından fethedilmiştir.
Nihavend Savaşı Sonuçları
İslam ordularının galibiyetiyle sonuçlanan Nihavend Savaşı sonuçları şunlardır.
Nihavend Savaşı Önemi
İslam ordularının kazanmış olduğu bu savaş ile birlikte İran’ın fethinin önünde hiçbir engel kalmamıştır. Nitekim 651 yılında III. Yezdicerd’in ölmesi üzerine Sasani İmparatorluğu yıkılmış ve İran Müslümanlar tarafından fethedilmiştir.
Nihavend Savaşı’nın bir diğer önemi ise Sasanilerin yıkılmasıyla Türkler ile Arapların tarihte ilk kez sınır komşusu olmasıdır.
