İkinci nükleer güç santralinin Sinop’ta kurulması için ilgililerin yoğun çabaları var. Rusya Devlet Başkanı Putin’in Türkiye’ye ziyareti gerçekleşmiş olsaydı bu konuyu daha fazla tartışmış olabilirdik. Zira gündemin birisi Sinop’ta kurulması planlanan nükleer güç santrali olacaktı. Rusya ikinci santral için de Türkiye ile işbirliği yapmak istiyor, ama Akkuyu’da olduğu gibi çok fazla belirsizliklerle karşılaşmayı arzu etmiyor. Türkiye’nin de yatırımında yer alacağı, hissedarı olacağı, elini taşın altına koyacağı bir model arzuluyor.
Görüştüğüm ilgili çevreler Türkiye’nin de ikinci santralle belli bir nükleer teknoloji seviyesine ulaşmayı istediği için Rusya ile işbirliği yapmanın doğru olduğu düşünülüyor. Ancak Batı-Rusya ilişkilerinin yeni yatırımı ne kadar etkileyebileceği soru işaretlerine sebep oluyormuş. Diğer taraftan G. Kore’nin Türkiye’den bazı iş insanlarıyla işbirliği yaparak ikinci nükleer santralde yer alma durumu söz konusu. Hatta Rusya’dan kazanılması düşünülen nükleer teknoloji tecrübesini G. Kore’nin verebileceğine işaret ediliyor. G. Kore dışında Sinop’a ilgi gösteren başka ülke şimdilik yokmuş!
Şimdi Akkuyu Nükleer Güç Santrali’ndeki (NGS) son gelişmelere bir göz atalım. Malum devasa bir yatırım.
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın geçen hafta Mersin’de Akkuyu NGS için yaptığı açıklamanın detaylarında bazı ipuçlarını yakalamak mümkün. Cumhurbaşkanı, Akkuyu’da tüm reaktörlerinin 2028'e kadar hizmete gireceğini belirtiyor, ama bu seneden bahsetmiyor. Akkuyu NGS’nin yılda 35 milyar kilovatsaat elektrik üreteceğine de vurgu yapan Cumhurbaşkanı doğal olarak devasa bir proje için temkinli davranıyor.
Akkuyu Nükleer A.Ş. Üretim ve İnşaat Organizasyon Direktörü Denis Sezemin de 2024’ün sonuna doğru birinci ünitede test amaçlı ilk elektriğin verilmesinin hedeflendiğini söylüyor. Hassas bir teknolojik serüven olduğu için ancak hedeflenebilir, amaçlanabilir. Zira küçük bir aksaklık, eksiklik sebebiyle yapılması gereken yeni işlemler zaman alacaktır. Bu sebeple Enerji Bakanlığı bürokrasisi de 29 Ekim 2024 gibi kesin hedef vermezse iyi olur kanaatindeyim.
Birinci reaktörün monte edilebilmesinin akabinde sıcak ve soğuk testlere geçilmesi kolay bir işlem değil. Ayrıca santralin ilk ünitesi olduğu için de daha fazla zamana, dikkate ihtiyaç var. Ayrıca Rusya böyle bir işin hiçbir tarafını aceleye getirip riske atmak istemez. Aksi halde ciddi bir itibar kaybına yol açar. Rusya Devlet Nükleer Enerji Kurumu / Rosatom yetkililerinin açıklamalarına bakılırsa Akkuyu’nun ikizi Sinop’ta Ruslarla yapılacak. G. Kore’ye de Trakya kalıyor bu durumda.
Netice itibariyle bu sene Türkiye’nin nükleer yol haritası için önemli…
