Dünya genelinde havalimanları yolcularını en iyi şekilde ağırlamak ve bunu bir alışkanlığa dönüştürmek için birçok yeni projeye imza atıyorlar. Yolcularına en üst düzey hizmet vererek rekabette ve tercih edilir olmakta önüne geçen havalimanları gün geçtikçe de bazı özellikleriyle arayı açıyorlar. Seyahatlerde havalimanları da iyi bir deneyimin önemli bir parçası olarak biliniyor. Güvenlikten geçtikten sonra başlayan havalimanı serüveni parfüm denerken, özel yiyecek-içecekler tüketirken, alışveriş yaparken keyifli bir hal alır. Ancak konfor olduğunda bazı havalimanları diğerlerine göre daha öndedir. Özellikle uçuş iptalleri ve rötarlar yaşandığında en iyi konfor sunanların değeri farklılaşır.
Dünya genelinde tüm havacılık ve seyahat araştırma merkezlerinin geneli İngiltere’de yer alıyor. Bu şirketler ilginç anketler yaparak farklı konseptlerde sonuçları önümüze çıkarıyor. Londra merkezli “Turizm Araştırma Merkezi -Centre for Tourism Research” dünyanın en lüks havalimanlarını, 2 bin havalimanı araştırarak ortaya çıkarmış. Çoğundan uçuş yaptığım ve deneyimlediğim en lüks havalimanları arasında yapılan araştırmada henüz İstanbul Havalimanı yer almıyor.
En lüks havalimanı Dubai
Sıralamaya göre dünyanın en lüks havalimanı Birleşik Arap Emirliklerindeki Dubai Havalimanı olarak tespit edilmiş. Dubai Havalimanı'ndan yılda 90 milyon yolcu kullanıyor. Dubai, aktarmalı uçuşlarına lüks bir başlangıç yapmak isteyenlerin tercih ettiği havalimanı olarak ilk sıraya yerleşmiş. Hemen arkasından ikinci sırada Londra Heathrow Havalimanı gelirken, Katar’ın Doha-Hamad Havalimanı üçüncü sırada yer alıyor. İlk 10’un geri kalanı ise dünyanın dört bir yanında bulunan çeşitli diğer havalimanlarından oluşuyor. Bunlar arasında Fransa, Almanya, Tayland, ABD ve Japonya'daki havalimanları yer alıyor.
Neden en lüks havalimanı!
Dubai, uçuş noktası olarak dünya çapında lüks ve zenginlikle tanınıyor. Bu nedenle havalimanının dünyanın en lüks havalimanı olması çok da şaşırtıcı değil. Aynı zamanda Dubai Havalimanı dünyanın en hızlı büyüyen havacılık merkezi konumunda. Hatta havalimanının içinde yer alan bir de 5 yıldızlı oteli bulunuyor. Zen bahçeleri, açık yüzme havuzu, spor salonu, sinemalar ve çok sayıda restoranıyla burası, uçağınıza binmeden önce kendinizi yenilenmiş hissetmenizi sağlayacak bir merkez konumunda. Dubai Havalimanı'nın listenin başında olmasının önemli sebeplerindin birisi de yaklaşık 5 km’lik alanda 70’in üzerinde dört ve beş yıldızlı otellerin olması
Heathrow’da özel yolcu salonu seçeneği fazla
Londra’da 4 adet havalimanı bulunuyor, ancak Heathrow dünyanın merkezi konumunda. Listede Dubai Havalimanı’ndan sonra ikinci sırada yer alan havalimanının ikici sırada yer almasının en önemli nedeni ise özel yolcu salonlarının fazlalığı ve dünyanın en lüks markalarının mağazalarına ev sahipliği yapması. Mesela kısa süre önce Heathrow’da Lufthansa Senator Lounge’u deneyimle fırsatım olmuştu. Lufthansa’nın Almanya’dan sonra başka bir ülkedeki en büyük özel yolcu salonu burada bulunuyor.
Su temalı Doha-Hamad Havalimanı
Katar’ın Doha Hamad Havalimanı’nın dünyanın en lüks üçüncü havalimanı olma özelliğinden birisi de devasa terminalinin, özel yolcu salonlarının büyük bir özenle ve tüm ihtiyaçlara cevap verecek şekilde tasarlanmış olması. Havalimanının kapsadığı olan Doha'nın yaklaşık üçte biri büyüklüğünde. Bu güzel havalimanının çatısı dalga şeklinde, iç mekânı ise su temalı olarak tasarlanmış.
Havalimanı, çevresindeki dört ve beş yıldızlı otellerin sayısı bakımından da yüksek puana sahip. Ayrıca alışveriş tutkunu yolcular için birçok lüks markayı da bünyesinde barındırıyor. Havalimanının özel yolcu salonları da ürün çeşitliliği, genişlik, temizlik ve ferahlık açısından fark yaratıcı. Ben tüm lounge’ları denedim ama ortasında yapay havuz bulunan Al Mourjan Business Lounge’u ve sunulan ikramları gerçekten çok farklı…
Dünyanın en lüks 10 havalimanı:
1-Dubai Havalimanı
2-Londra Heathrow
3-Doha-Hamad
4-Paris Charles de Gaulle
5-Sidney Havalimanı
6-Singapur Changi
7-Suvarnabhumi Havalimanı
8-Hong Kong Havalimanı
9-Frankfurt
10-Tokyo Narita
İstanbul’a uçak trafiği neden arttı?
Havacılık sektörü pandemi sonrası adeta atağa kalkmış durumda. Uluslararası Havalimanları Konseyi - ACI (Airports Council International) 2023’ün en yoğun havalimanları raporu da bunu gösteriyor. İstanbul Havalimanı’nın uçak trafiğinde zirvede olmasının ise çeşitli sebepleri var. Uluslararası trafikteki toparlanma sektörün yeniden canlanması ve genişlemesinde temel rol oynadı. İstanbul’da dünya havacılığının önemli çekim merkezlerinden birisi haline geldi.
ACI’nin dünya genelindeki en yoğun hava trafiği raporuna göre İstanbul Havalimanı uçak trafiğinde ilk 10’da bulunuyor. Ancak listedeki ilk havalimanı 10 arasında 8 tanesinin ABD’ye ait olduğunun altını çizmek gerekiyor. ABD dışında ilk 10’a giren iki havalimanı Türkiye ve Japonya’dan. ABD dışında
dünyanın en yoğun meydanı olarak ilk sırada 505 bin 968 uçak hareketiyle ve yüzde 18,8 artışla İstanbul Havalimanı, ikici sırada ise Tokyo Haneda Havalimanı 464 bin 910 uçak hareketi ve 19,8 artışla yer alıyor.
Atlanta Hartsfield-Jakcson lider
İstanbul Havalimanı uçak hareketliliğiyle 2023 yılında dünya 8’ncisi oldu. Listenin ilk sırasında bulunan ve her açıdan dünyanın en yoğun havalimanı olan Atlanta Hartsfield-Jackson’da uçak trafiği 775 bin 818 olarak kayıtlara geçti. İkinci sırada Şikago Havalimanı 720 bin 582, üçüncü Dallas Fort Wort Havalimanı 689 bin 569 oldu.
Geçiş sürecinde rakamlar karıştı
İstanbul Havalimanı 29 Eylül 2018’de açıldı. Geçiş sürecinde 2019 Nisan’a kadar bir hazırlık dönemi yaşandı. 1 Nisan 2019’da büyük taşınma oldu ve Atatürk Havalimanı’ndaki ticari uçuşlar İstanbul Havalimanı’na aktarıldı. Ancak kargo uçuşları ve genel havacılık çatısı altındaki özel uçuşlar halen Atatürk Havalimanı’ndan gerçekleştirmeye devam ediyor. Bu sebeple uçak trafiğinde İstanbul Havalimanı dünya genelinde 54’ncü sırada yer almıştı. 2023’te İGA’nın işlettiği havalimanı 2019’a göre uçak hareketliliğinde yüzde 53,4 artışa imza attı. 2022’de İstanbul Havalimanı 10’ncu sıraya yerleşti ve yüzde 18,8’lik bir artış yakaladı. Şu an gelinen nokta 8’ncilik ve 505 bin 968 uçak trafiği olarak ön plana çıktı.
Salgında cesur davranıldı
Salgında küresel havacılıkta dünya genelinde havalimanlarının bazıları kapatıldı, bazılarında dış hat uçuşu yapılmadı bazılarında ise uçuşlar kısıtlandı. O dönemlerde İstanbul Havalimanı sağlık önlemlerini hızlı alarak kapıları kapatılmayan ülkelere uçuşlarına devam etti. Bunun yanı sıra kargo uçuşları önem kazanınca Turkish Cargo’nun dünya 5’nciliğine girdiği dönemler havayoluyla önemli başarılı operasyonlara imza atıldı. Hepsinden önemlisi hükümetin “Kısa Çalışma Uygulaması” şirketlerin personel çıkarmadan faaliyetlerini sürdürmesini sağlaması pandemi sonrası büyük avantaj oldu.
Yeni havayolları bekleniyor
Hafta içi Norveç’in bayrak taşıyıcı havayolu şirketi Norwegian Air, Oslo-İstanbul Havalimanı uçuşlarına başladı. İstanbul Havalimanı’na sefer yapan havayolu sayısı 102’ye ulaştı. 100’ncü havayolu Air China 101’nci havayolu ise Air Semerkand olmuştu. Havalimanı yetkilileri daha fazla havayoluna ev sahipliği yapmak için çalışmalarını sürdürüyor. ABD, Kanada, Japonya, Güney Amerika, Hong Kong gibi merkezlerden henüz İstanbul Havalimanı’na sefer yapan havayolu ise yok. Ancak görüşmeler, planlar var. Türk Hava Yolları (THY) hali hazırda İstanbul Havalimanı’nın kapasitesinin yaklaşık yüzde 82’sini kullanıyor. Yeni havayollarının havalimanına uçuş gerçekleştirmesiyle yolcu ve uçak trafiğinde önemli hareketlilik ile rekabet avantajları da olacaktır.
İş jeti trafiği de artacak
İstanbul Havalimanı Genel Havacılık Terminali ve paralelinde genel havacılık hizmetleri de devreye girecek. İş jetleri için hangar alanları tahsis edilecek. Ama farklı bir genel havacılık deneyimi sunmak için hazırlıklar yapılıyor. Özel bir mimariye sahip olacak genel havacılık terminalinde sadece iş jetlerine değil, yolcu uçaklarıyla seyahat eden özel yolculara da çok farklı kategorilerde hizmet sunulacak. Şu an İstanbul Havalimanı’na sefer yapan havayolları içinde iki tane “First Class” hizmet sunan var. İGA’nın üst segment yolculara yönelik atacağı adımlar first class uçuşlara da yansıyacaktır. Genel Havacılık Terminali ve bağlantılı olarak ilgili hizmetlerinin devreye girmesiyle trafik de artacaktır.
Yeni döneme yeni seyahat planları…
Dünya genelinde salgının bitmesiyle birlikte seyahat tercihleri de çok değişti. Özellikle yapay zekâyla yapılan seyahatler ön plana çıkıyor. Gezginler havayollarını, gidilecek şehirleri, o şehirde yapılması gerekenleri, gezilecek alanları ve bunun gibi birçok konuyu artık yapay zekâya soruyor. İş böyle olunca şirketlerde yapay zekâ kavramını ön plana çıkararak daha fazla müşteriyi ağırlamak ve ekonomik açıdan daha iyi bir noktaya gelmek istiyor. Bu kapsamda booking.com dünya genelinde 33 ülkede 270 bin kişinin katıldığı bir anket gerçekleştirmiş. Site ankete bağlı kalınarak gezginlerin değişen seyahat planlarını ortaya çıkarmış.
“Yeni bir sene, yeni bir ben!”
“Yeni bir sene, yeni bir ben!” Sözü dünya genelinde çok bilindik olsa da seyahatçiler artık bu cümlenin peşinden koşacakmış. 270 bin kişinin katıldığı ankette yüzde 68’le seyahat severlerin kendileri en iyi versiyona dönüştürecekleri ortaya çıkmış. Bu dönüşümü tasarlayanların içinden yüzde 62’si seyahatin onlara sunmuş olduğu doğallığın tadını çıkarırken, yüzde 37’si kurguladıkları seyahat planları yapacaklarmış. Ankete katılanlardan yüzde 42’si evlerinde kullandıkları araçlarından daha pahalı bir araç kiralamayı düşünüyorlarmış.
Serin sular ilgi artıyor
Havaların ısınmasıyla birlikte seyahatçilerin tercihleri de değişiyor. Ankete katılanların yüzde 36’sı su merkezli kaçamaklara yöneleceklerini söylemişler. Gezginlerin yüzde 75’i kendilerinin su kenarında anında rahatladıklarını söylemişler. Gezginlerin yüzde 20’si bir nehir kenarında kafalarını dinleyerek durağan bir tatil planlarken, yüzde 58’i tüm gün uyumayı hayal ederken, yüzde 48’i partnerleriyle yoga yapmak istiyormuş.
Yapay zekâlı plan
Gezginlerin yüzde 52'si varış noktasına ulaşana kadar varış noktasının gizemini koruduğu seyahatler için rezervasyon yaptırmak istiyor. Gündelik hayattan kaçmak isteyenlerin yüzde 56'sı alışılmışın dışında keşifler yapmayı arzu ediyor. Gezginlerden yüzde 34'ü yabancılarla seyahat etmeye istekli. Ayrıca katı planlamadan ziyade ani kararla hareket etmeyi düşünen de çok. Yüzde 55’lik kısım seyahate plansız bir şekilde çıkmayı tercih ediyor. Yüzde 69 seyahat ederken daha çok uyum sağlayacakları yerleri tercih ederken yüzde 48’i seyahatlerini yapay zekâyla yapmayı planlıyor.
Taze, yeni tatların peşinde
Artık denenmiş mutfak lezzetlerinden uzaklaşma söz konusu. Ankete katılan gezginlerin yüzde 78’i seyahatlerinde taze, yeni keşfedilmiş tatlardan yararlanmak istiyor. Öte yandan yüzde 61’lik bir kesim ikonik yemeklerin kökenlerini öğrenmek istiyor. Bunun yanı sıra teknoloji de yemeklerimizin içine giriyor. Ankete katılanların yüzde 46’sı VR (virtual reality) veya AR (Augmented Reality) kullanarak sürükleyici yemek deneyimlemek istiyor. Ankete katılanların yüzde 63’ü 3D baskılı vegan biftek ve mantarlı ya da kaz ciğeri gibi yenilikçi bitki bazlı seçeneklerden etkileniyor.
Yalnız seyahatler öne çıkıyor
2024 yılında seyahatler kişilerin kendini keşfetmeye yönelik bir dönüşüme tanık olacak. Seyahat edenlerin yüzde 24'ü ise partnerleriyle olan bağlarını güçlendirmek istiyor. Gezginlerin yüzde 35’i denizaşırı ülkelerde kalp kırıklıklarını iyileştirmeyi düşünüyor. Bununla birlikte, tek başına seyahat de hızla artıyor. Ankete katılanların yüzde 59’u da tek başına seyahat etmek istiyor. Ebeveynler bile bu trende katılıyor, ankette katılan ebeveynlerin yüzde 58’i çocuksuz seyahat planlıyor. Yalnız seyahatte erkekler yüzde 63 kadınlar ise yüzde 54 oranla ilgi gösteriyor.
Bir üst sınıfta yolculuk
Gezginlerin bütçe kısıtlamaları ve lüks istekleri de farklılaşacak. Ankete katılanların yüzde 47’si yoğun olmayan seyahatler için çocuklarını almayı planlıyor. Yüzde 46’lık kesim seyahatlerdeki bahşişleri azaltmayı düşünürken, yüzde 50’li ise seyahatlerindeki ödemelerini kredi kartlarıyla yapmayı planlıyor. Yüzde 39’u evcil hayvanlarını yanlarında tatile götürmek isterken, yüzde 34’ü seyahat için yeni kıyafetler almayı planlamıyor. Bunun yanı sıra gezginlerin yüzde 47’si uçak ve tren gibi ulaşım araçlarında bir üst sınıfta seyahate olumlu bakıyor.
